سخن و راه درست هزینه دارد

به گزارش ایلنا، حجت الاسلام و المسلمین سیدحسن خمینی در همایش نکوداشت آخوند ملامحمدکاظم خراسانی در دانشگاه مفید قم، به تحقیقات این عالم بزرگ در حوزه علم اصول اشاره و اظهار کرد: تحقیقات آخوند خراسانی در حوزه اصول سال‌هاست محور بحث‌ها در این حوزه است و در جز برخی کتب، سایر کتاب‌های اصول در حاشیه یا بر مدار کتاب اصول ایشان نوشته شده است.

وی یادآور شد: حاشیه آخوند خراسانی بر مکاسب که بسیاری از علما آن را بر سایر آثار ترجیح داده‌اند گرچه مغفول نمانده است، اما در اندازه واقعی خود مطرح نیست.

سیدحسن خمینی مهم‌ترین بعد شخصیتی آخوند خراسانی را حضور وی در جریان انقلاب مشروطه دانست و افزود: نباید فراموش کنیم که بسیاری افراد سلطنت رضاشاه را از آثار حرکت مشروطه دانسته‌اند و بخش زیادی از متدینین به این حرکت در‌‌ همان زمان به دیده تردید نگاه کردند، اما یادمان باشد از مشروطه تا کشف حجاب کمتر از ۳۰ سال فاصله است و بسیاری در‌‌ همان دوران با این قضیه، معترضانه برخورد می‌کردند؛ لذا اینکه امروز هیچ شک و شبهه‌ای نسبت به صحیح بودن حرکت مشروطه نداریم دلیل آن نیست که افراد آن روزگار هم چنین تصوری داشته‌اند.

وی با اشاره به نقش مرحوم آخوند خراسانی و آیت الله مازندرانی و سایر قضایای دوران مشروطه، تاکید کرد: درس گرفتن از مشروطه واجب است؛ زیرا نکات مثبت یا منفی آن دوران ممکن است امروز هم بر ملت ما عارض شود.

یادگار امام سپس به استقامت رأی مرحوم آخوند خراسانی در مقابل موج‌های مخالف درونی اشاره کرد و یادآور شد: وقتی تاریخ مشروطه را ورق می‌زنیم می‌بینیم که مرحوم آخوند خراسانی در دوره خود با دشنام‌های زیادی از جمله تهمت بابی بودن و بهایی بودن مواجه بود، اما استقامت او در رأی، در مقابل دشنام افراد به ظاهر متدین، ایشان را از اقران خود متمایز می‌کرد.

وی با ذکر نمونه‌های تاریخی از اتهامات و تهمت‌های فراوانی که به این عالم بزرگ دینی وارد می‌شد، وجه تمایز و یکی از درس‌های شخصیت ایشان را ایستادگی در مقابل این موج‌ها ذکر کرد و با اشاره به اینکه همه ما شرایط مشابه آن وضعیت را درک کرده‌ایم تصریح کرد: اینگونه نیست که اگر سخن درستی بگوییم و راه درستی را برویم بی‌هزینه باشد، بلکه قطعا این راه هزینه دارد.

سید حسن خمینی یادآور شد: امام وقتی حرکت خود را آغاز کردند مشکلات زیادی داشتند؛ همانگونه که به یاد داریم ایشان گفتند خون دلی که پدر پیرتان از این دسته متحجر خورده است هرگز از فشار‌ها و سختی‌های دیگران نخورده است؛ گویی تیغ آن جریان تا آخر در جگر ایشان مانده بود و در پایان عمر از آب کشیدن ظرف آبی که مرحوم حاج آقا مصطفی از آن آب خورده بودند شکوه کردند، زیرا این اتفاق برای ایشان گران آمده بود.

وی با اشاره به اینکه برخی افراد برای زیر سئوال بردن مبارزات از خون‌های ریخته شده در این راه سخن می‌گفتند، به ایستادگی‌های آخوند خراسانی اشاره کرد و یادآور شد: نزاع‌های حوزه علمیه نجف نزاع‌های کوچکی نبود اما از دل آن نزاع‌ها، انسان فحل و بزرگی چون مرحوم آخوند بیرون آمد.

یادگار امام گفت: درس مرحوم آخوند این است که اگر می‌خواهید مردانه زندگی کنید باید هزینه دهید و همه چیز به ۶ متر پارچه روی سر نیست! بلکه باید هزینه دهید؛ مسیر روزی پلو دارد و روزی ناسزا شنیدن.

وی یادآور شد: آیت‌الله شیخ حسن صانعی نقل می‌کنند که یک روز صبح هنگام رفتن به منزل امام، روی دیوار پشتی اعلامیه‌ای با امضای جمعی از طلاب و روحانیون حوزه علمیه قم دیدم که یک صفحه دشنام‌های غیرتکراری روی آن نوشته شده بود. وقتی وارد منزل امام شدم موضوع را به ایشان گفتم؛ امام از زیر ابرو نگاهی کردند و گفتند آقای صانعی من هم صبح هنگام پیاده روی آن را دیدم اما نکندم و سپس گفتند آدم زنده فحش می‌خورد و ما تا فحش نخوریم این نهضت پیش نمی‌رود.

سیدحسن خمینی یادآور شد: یکی از ویژگی‌های حوزه‌های علمیه این است که همواره درس اخلاق پیش از دروس اصلی وجود داشته است اما اینگونه رفتار‌ها هم هست و افراد باید برخورد‌ها و رفتار‌ها را از شخصیت‌هایی چون آخوند خراسانی و امام بیاموزند.

وی تصریح کرد: مرحوم آخوند خراسانی صرفا از این جهت که ایران را از استبداد نجات دادند و در مقابل مشکلات ایستادند کار بزرگی نکردند، بلکه کار ایشان این بود که در مقابل منیّت درونی خویش ایستاد و همین عامل شخصیت او را ممتاز کرده است.

یادگار امام با بیان اینکه لفظ آخوند واقعا شایسته شخصیت بزرگوار آخوند خراسانی است، راه شکل گیری چنین شخصیتی را بی‌توجهی به غیر خدا دانست و یادآور شد: امام یک نمونه بزرگ در این زمینه است و در این صورت است که خداوند به انسان کمک می‌کند؛ همانگونه که خداوند در قرآن می‌فرماید «ان الذین آمنوا و عملوا الصالحات سیجعل لهم الرحمن ودا» (کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته کرده‌اند خدای رحمان برای آن‌ها محبتی قرار خواهد داد).

سیدحسن خمینی به ذکر خاطره‌ای دیگر از آیت‌الله شیخ حسن صانعی پرداخت و گفت: ایشان می‌گویند بعد از سال ۱۳۴۲ یکبار خدمت امام آمدم و گفتم در تهران برای (مرجعیت) آقایی امضاء جمع می‌کنند؛ امام فرمودند ایشان شأنیت دارد و این کار اشکالی ندارد. من گفتم نه! این کار برای اثبات آن آقا نیست، برای سلب شماست؛ امام گفتند حال که مردم (مرا) اثبات کردند! آیت الله صانعی نقل می‌کنند که سال‌ها بعد، در تبعید نجف خدمت امام رفتم. ایشان گفتند در سال ۴۳ به محض اینکه مرا دستگیر کردند یاد تو افتادم؛ گفتم چرا؟ این نظر لطف شماست؛ اما پاسخ دادند من آن روز به تو گفتم مردم (مرا) ثابت کردند؛ اما خدا (در قضیه دستگیری و تبعید) نشان داد که در کجای کار قرار دارد.

در این مراسم علی لاریجانی رییس مجلس شورای اسلامی، حجت الاسلام و المسلمین سید جواد شهرستانی، احمد مسجد جامعی، حجج اسلام سید سراج الدین موسوی، رسول جعفریان و جمعی از علما، فضلا و شخصیت‌های دانشگاهی حضور داشتند.

به گزارش ایلنا به نقل از جماران، در پایان با حضور یادگار امام، رئیس مجلس، حجت الاسلام و المسلمین شهرستانی و مسجدجامعی از کتاب مجموعه آثار همایش نکوداشت آخوند خراسانی رونمایی شد.