شجره طیبه فقاهت پویا و رای مردم به مثابه میزان
یک فعال سیاسی اصلاحطلب با نگارش یادداشتی برای ایلنا در مورد تغییر برخی قرائتها و باورهای نظام هشدار داد و نوشت علیرغم آنکه مقام رهبری خود بارها بر نقدپذیری و پاسخگو بودن رهبری تصریح داشتند، اما بعضی، ندا میدادند که وظیفه اصلی مجلس خبرگان، حمایت و پشتیبانی از رهبری است نه چیز دیگر.
به گزارش ایلنا٬ متن یادداشت علی محمد حاضری به شرح زیر است:
نگارنده این سطور به عنوان دانشجو و پژوهشگر علوم اجتماعی در ایران هرگاه به خاطرات سالهای اول دهه پنجاه که اولین حضورم در فضای دانشگاهی بود باز میگردم و سیل شبههها٬ تردیدها و ابهامهایی را که در خصوص نقش و جایگاه دین بطور عام و اسلام و شیعه بطور خاص در فضای فکری آن دوره موج میزد را مرور میکنم به اهمیت نقش والای فقاهت زنده، پویا و روشن بین و با صلابت امام خمینی در آن وانفسای تحجر و بیتحرکی و محافظهکاری حاکم بر وجه غالب نهادهای حوزوی و روحانیت و مرجعیت ایران بیشتر پی میبرم.
اگر نبود شمع فروزان محفل این مرجعیت بیدار و ظلمستیز و اندک یاران و پیروان روشن بین و خردمند او که در معدود مجالس و محافل آن دوران به درس و بحثشان مینشستیم و از شکوفههای اجتهاد زنده و پویای آنها تغذیه میکردیم، معلوم نبود سرنوشت باورهای دینی و فکری امثال ماها به کجا ختم میشد.
خوب به خاطر دارم تنها به پشتگرمی نظر و عمل خمینی و اندک یارانش چون مطهریها، بهشتیها وخامنهایها بود که سپری ایمن در مقابل شعارِ دین افیون تودههاست ساخته بودیم و در پناه فریادهای پدر، مادر، ما متهمیم و مرزبندیهای تشیع صفوی و علوی شریعتی بود که به ایمان محمدی و عدالت علوی خود مفتخر بودیم.
شاهد بودم موثرترین و موفقترین گشت ارشاد را شریعتی در کتاب فاطمه فاطمه است به راه انداخت و با این قبیل رهتوشههای نظری و عملی به مدد خیل امتِ به پا خاسته از سروش بیدارگرانه امام بود که مردمیترین انقلاب تاریخ را رقم زدیم و مدال افتخار تشکیل نظام جمهوری برآمده از اجتهاد در آموزههای اسلام را برسینه زدیم.
اما افسوس که، بتدریج از بعضی تریبونها قرائتهای خاصی از اسلام مطرح شد ودر گوش جوانان ما خواندند که جمهوریت امام، امری اضطراری بود و رأی و نظر مردم در جمهوری اسلامی، نه اصیل که تزئینی است بر ولایت مطلقه نیابت امام زمان.
و باز ما جوانان دیروز که امروز در کسوت معلمی، آن هم معلمی علوم انسانی و علوم اجتماعی در دانشگاههای پس از انقلاب حضور داریم، همراه با خیل جوانان این مرزو بوم با انبوهی از شبههها و پرسشها مواجه شدیم که این است ماهیت مردم سالاری دینی شما؟! وقتی میخواستیم پاسخ بگوئیم که در این نظام همه مسئولان حتی رهبری، طبق قانون اساسی، قدرتی کاملا پاسخگو و تحت اشراف نهادی تیزبین و نقاد و منتخب مردم یعنی مجلس خبرگان است و علیرغم آنکه مقام رهبری خود بارها بر نقدپذیری و پاسخگو بودن رهبری تصریح داشتند، اما بعضی، ندا میدادند که وظیفه اصلی مجلس خبرگان، حمایت و پشتیبانی از رهبری است نه چیز دیگر.
اینجاست که یکبار دیگر حفظ ایمان و باور دینی دینداران، نیازمند نظر و عمل مجتهدانی خمینیگونه است تا جمهوری اسلامی، را «نه یک کلمه کم و نه یک کلمه زیاد» بخواهند و بخوانند و بشناسند و رأی مردم را میزان بدانند نه تزئین.
اینجانب که سالهاست به مدد حوزه درس و بحث تخصصی جامعهشناسی سیاسی و نظریههای انقلاب و از موضع مدافع مردمسالاری دینی، با صاحبنظران حوزوی و دانشگاهی در این خصوص تضارب و تعامل فکری دارم، به حضور و ظهور خمینیهای دیگر که نه صرفا در نسب که در اندیشه و افکار، میراث دار آن امام همام باشند احساس نیاز میکنم و امیدوارم نظام جمهوری اسلامی به مدد شاخسارهای نوین شجره طیبه فقاهت پویا و روشن بین و اجتهادهای متناسب با زمان و مکان از پس این شائبهها و ابتلاهای سنگین کامیاب و سربلند باشد.
نگارنده این سطور از خلال حشر و نشر فکری و تعامل نزدیک در عمیقترین مباحث اندیشهای، یکی از برجستهترین نمودهای این شجره طیبه را در شخصیت خردمند، روشن یبن و آگاه به اینگونه مجادلههای فکری به خوبی دریافتهام و اعلام حضورش در صحنه انتخابات مجلس خبرگان را نویدی کاملا امیدبخش و کارساز میدانم.
علی محمد حاضری
عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس