کمیسیون‌هایی که هر روز برای بررسی برجام اعلام آمادگی می‌کنند

به گزارش خبرنگار ایلنا، درحالی که موضوع توافق و مذاکرات هسته‌ای طی ماه‌های اخیر همواره در صدر اخبار سیاسی مطرح بوده، بلافاصله پس از اعلام موفقیت مذاکرات و تفاهم طرفین بر برنامه جامع اقدام مشترک و صدور قطعنامه 2231 شورای امنیت که خروج ایران از ذیل فصل هفت منشور سازمان ملل را تحقق بخشید، ماجرای بررسی متن این برنامه جامع اقدام مشترک در مجلس آغاز شد.

همزمان با بیان این نکته که مجلس بنابر قانون موظف به تایید این تفاهم همچون هر قطعنامه، عهدنامه، مقاوله‌نامه، موافقتنامه و قرارداد دیگری در سطح بین‌المللی که میان دولت ایران با سایر دولت‌ها به امضا رسیده‌باشد، بنابر اصل 77 و 125 قانون اساسی باید پیش از اجرایی‌شدن به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد، برخی عنوان کردند که باتوجه به آن‌که مجلس برای توافق هسته‌ای مصوبه‌ای خاص در راستای صیانت از دستاوردهای هسته‌ای به تصویب رسانده است بنابراین تا زمانی که دولت برجام را به‌صورت لایحه برای بررسی تقدیم مجلس نکند، طبیعتاً مجلس مسئولیتی در قبال تایید یا عدم تایید آن نخواهد داشت.

مسئله تا آنجا ادامه یافت که سخنگوی دولت در توضیح این مسئله اعلام کرد: در اصل 125 قانون اساسی آمده که امضای عهدنامه­‌ها، مقاوله‌­نامه‌­ها، قراردادهای بین‌المللی و امضای پیمان­‌ها، پس از امضای رییس جمهوری یا نماینده قانونی آن به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد٬ اما چون در این توافق امضای رییس‌جمهوری یا نماینده قانونی آن نیست، نیازی به تصویب مجلس ندارد .

با این‌همه، بحث درخصوص بررسی برجام در مجلس همچنان ادامه یافت و کار به جایی که رسید، در مقاطعی صحبت‌هایی درباره تشکیل کمیسیون ویژه ۱۵نفره با حضور اعضای فراکسیون‌ها و جریان‌های سیاسی مختلف مجلس مطرح شد و از دیگرسو نیز برخی از نمایندگان مجلس مدعی شدند، بررسی برجام مشخصاً وظیفه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی است و نیازی به تشکیل کمیسیون ویژه نیست.

هرچند اعضای کمیسیون ویژه امروز در مجلس انتخاب شدند٬ اما گویا هنوز سایر کمیسیون‌ها به بررسی برجام علاقه دارند. چه اینکه هر روز خبری در مجلس شنیده می‌شود که یکی دیگر از کمیسیون‌ها آمادگی خود را برای ورود به برجام اعلام می‌کنند.

به هر تفسیر در بیش از یک ماه اخیر، این دو دیدگاه و حتی بحث درخصوص نفس بررسی یا عدم بررسی برجام در مجلس همچنان به قوت خود ادامه یافت و تا به امروز نیز باوجود آن‌که جلساتی جهت بررسی برجام با حضور اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجه و اعضای تیم مذاکره‌کنندگان هسته‌ای برگزار شده، هنوز دقیقاً مشخص نیست چه سرنوشتی در انتظار «برجام» قرار دارد.

نکته جالب اینجاست باتوجه به آن‌که توافق صورت‌گرفته نوعی برنامه جامع اقدام مشترک است و از همان روز اعلام موفقیت مذاکرات، اجرای تعهدات طرفین آغاز و حتی برخی تحریم‌ها علیه ایران لغو شده، تایید یا عدم تایید مجلس چه جایگاهی خواهد داشت!

حال در چنین شرایطی تعدادی از نمایندگان از لزوم بررسی «برجام» در کمیسیو‌ن‌هایی غیر از کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی، همچون کمیسون آموزش و تحقیقات، کمیسیون حقوقی و قضایی، کمیسیون اصل 90 و همچنین کمیسیون فرهنگی مجلس صحبت می‌کنند.

ابوالفضل ابوترابی عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس در گفت‌وگو با خبرنگار پارلمانی ایلنا ضمن تاکید بر برگزاری جلساتی با تعدادی از کارشناسان حقوقی جهت بررسی برجام اعلام کرد: با 6 نفر از کارشناسان خبره حقوقی که از بیرون از مجلس برای دعوت شده‌بود، درحال بررسی برجام هستیم.

به گزارش خبرنگار ایلنا٬ درخواست کمیسیون‌های غیرمرتبط همچون آموزش و تحقیقات، حقوقی و قضایی،‌ اصل 90 و فرهنگی برای بررسی برجام در شرایطی که هنوز تصمیم‌گیری مجموعه نظام درخصوص نفس ورود مجلس به این موضوع مشخص نیست، به سوالات بی‌جواب در این باره دامن زده‌است. 

سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات نیز ضمن تایید درخواست کمیسیون برای تشکیل جلسه با اعضای تیم مذاکره‌کننده و بررسی برجام در این کمیسیون، اعلام کرد: تاکنون تنها یک جلسه با آقای عراقچی داشتیم و توضیحات ایشان درخصوص تحقیق و توسعه در تاسیسات هسته‌ای را شنیده‌ایم.

عبدالوحید فیاضی به ایلنا گفت: البته کمیسیون آموزش و تحقیقات هنوز کار بررسی برجام را رسماً آغاز نکرده و به مسئله ورود پیدا نکرده‌است.

یکی از اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی ضمن تایید بررسی برجام در این کمیسیون به ایلنا گفت: همان‌طور که متن برجام ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی، نظامی و حقوقی دارد، ابعاد فرهنگی برجام و تاثیرات اجرای این توافق بر فضای فرهنگی و اجتماعی کشور نیز اهمیت دارد و ما در کمیسیون فرهنگی درحال بررسی این تاثیرات هستیم.

نصر‌الله پژمانفر اضافه کرد: اجرای برجام آموزش عالی ما را در مسیر دیگری قرار خواهدداد و مردم باید بدانند که بلاخره اقدام بر پذیرش برجام چه تبعاتی خواهد داشت.

جدول زیر کمیسیون‌هایی است که در کنار کمیسیون ویژه برجام را بررسی می‌کنند.

گزارش: سید علیرضا کیانپور