دوم خرداد بار دیگر می‌تواند همه را غافلگیر کند

به گزارش خبرنگار ایلنا، سعید حجاریان در ‫همایش «دوم خرداد؛ تلاقی جمهوریت و مشروطیت» در تالار چمران دانشکده فنی دانشگاه تهران به بیان ویژگی‌های دوم خرداد پرداخت و گفت: ‌ انتخابات دوم خرداد به لحاظ پاره‌ای ویژگی‌ها از سایر انتخابات ملی پس از انقلاب متمایز می‌شود.

وی منظور خود از انتخابات ملی را انتخابات ریاست جمهوری مطرح کرد که دوم خرداد در بین تمامی آن‌ها به لحاظ توسعه یافتگی، ویژگی‌های منحصر به فردی دارد.

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب با بیان اینکه رقابت در دوم خرداد برای اولین بار بود که مساله رقابت مطرح شد، اظهار کرد: تا قبل از آن ما در هیچ دوره‌ای رقابتی جدی نداشتیم. شاید اگر در اولین دوره انتخابات ریاست جمهوری، کاندیدای حزب جمهوری اسلامی، تایید صلاحیت می‌شد شاهد رقابتی بودیم اما چنین نشد و کاندیدای اصلی بدون حضور رقیبی جدی و با وجود یازده میلیون رای پیروز شد.

حجاریان خاطر نشان کرد: در دروه‌های بعدی نیز همین امر تکرار شد. حتی در بعضی از دوره‌ها کاندیدای اصلی از بعضی از افراد تقاضا می‌کرد کاندید شوند و خود حرف تبلیغات آن‌ها را بیان می‌کرد اما واضح بود که این افراد جنبه نمایشی و صحنه گرم‌کنی دارند.

این تئوریسین جریان اصلاحات با بیان اینکه فقط در دور دوم کاندیداتوری آقای هاشمی بود که احمد توکلی به رقابت با وی پرداخت، ادامه داد: با اینکه رای او در بهشهر که شهر خودش بود، تفاوتی با سایر شهر‌ها نمی‌کرد اما توانست در مناطق سنی نشین کردستان رای خوبی بدست آورد و از هاشمی جلو زد. من این رقابت را نیز ملی نمی‌دانم. در واقع از بعداز دوم خرداد بود که سنت رقابت در انتخابات ریاست جمهوری نهادینه شد.

وی به بحث مشارکت در انتخابات‌ ریاست جمهوری در دوره‌های مختلف اشاره کرد و افزود: از اول انقلاب به بعد آمار‌ها نشان می‌داد که در سطح ملی مشارکت میل نزولی دارد به حدی که در دور ششم مشارکت به پایین‌ترین حد ممکن رسید اما در دوم خرداد مشارکت بسیار بالا رفت به طوری که آن را حماسه نیز نامیدند.

حجاریان با بیان اینکه در ایران نفس رقابت باعث افزایش مشارکت می‌شود، ابراز کرد: یعنی هر چه رقابت جدی‌تر، آزادانه‌تر و منصفانه‌تر باشد، مشارکت نیز بالا می‌رود و همین امر موجب تضمین رابطه دولت و ملت می‌شود. اگر شورای نگهبان در دوم خرداد نامزد جناح اصلاح‌طلب را رد صلاحیت می‌کرد، روند نزولی ادامه پیدا می‌کرد و ممکن بود که دیگر اقبالی به صندوق رای توسط مردم نباشند شاید به همین دلیل بود که شورای نگهبان در انتخابات هشتم، ۹ کاندیدای انتخاب را جلوی رییس دولت اصلاحات قرار داد.

این نظریه‌پرداز اصلاح‌طلب در ادامه به گفتمان‌سازی انتخابات دوم خرداد پرداخت و گفت: ‌ انباشت تلاش‌های تئوریک در زمینه‌های دینی، سیاست داخلی و خارجی، اقتصادی، فرهنگی و اخلاقی پشتوانه‌ای را برای ایجاد گفتمان اصلاحات فراهم کرد که خود را در برنامه رییس دولت اصلاحات نشان داد. حتی تاامروز نیز جاذبه آن برنامه باقی مانده است به طوری که برخی تلاش می‌کنند تا عناصری از آن را مصادره کنند و بعضی دیگر می‌کوشند تا در آن تجدید نظر کنند اما در برابر گفتمان اصلاحات که می‌توان آن را به یک نرم افزار تشبیه کرد، گفتمان رقیبی وجود نداشت و رقیب تنها به سخت افزارهای رسمی متکی بود.

حجاریان با بیان اینکه گفتمان اصلاحات دل طبقه متوسط را ربوده بود اما تاثیری روی طبقات محروم نداشت، اظهار کرد: این طبقات بیشتر از سیادت و مظلومیت به نامزد جریان اصلاح‌طلب می‌نگریستند و به همین خاطر نیز از وی حمایت کردند.

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب با بیان اینکه در انقلاب ۵۷ معدن خرده قدرت کشف و امام (ره) آن را مقطع بندی کرد، گفت: این معدن فراموش شد و همه بار دیگر نگاه‌شان معطوف به کلان قدرت شد. منظور من از خرده‌قدرت تاثیری گذاری شهروندان است در حالی که کلان‌قدرت، اثرگذاری نهاد‌ها و سازمان‌های رسمی است.

وی افزود: در دوم خرداد این معدن دوباره کشف شد و این بار یک روحانی دیگر خرده قدرت را تضمین می‌کند و به صحنه آورد به طوری که کلان قدرت توان ایستادگی در برابر آن را نداشت و بازی را به آن باخت. به طور مثال رسانه‌های کلان قدرت تلاش کردند تا از طریق پخش برنامه‌هایی چون (کارناوال عاشورا) به تخریب چهره نامزد اصلاح‌طلب بپردازند اما مردم با رسانه‌های سینه به سینه‌های خود به جنگ این قبیل اقدامات رفتند. این معدن دردوره‌های بعدی نیز کماپیش مورد استفاده قرار گرفت.

وی با طرح این پرسش که آیا دوم خرداد استثنایی بر یک قاعده بود یا خیر، اظهار کرد: به نظر من به دلایلی که مجالش در اینجا نیست دوم خرداد یک استثناء بود. استثنایی که امکان دارد در آینده به اشکال نوینی خودرا بروز دهد و همه را بار دیگر غافلگیر کند.