احتمال ضعیف تصویب طرح استانی شدن انتخابات توسط شورای نگهبان
موافقان و مخالفان طرح استانی شدن انتخابات، در برنامه گفت‌و‌گوی سیاسی دستاورد‌ها و نواقص این طرح را ارزیابی کردند.
به گزارش ایلنا در آغاز مناظره در مورد طرح استانی شدن انتخابات در برنامه «گفت‌و‌گوی سیاسی» که در رادیو انجام شد٬ سیدعلی میرباقری هدف طراح‌های را ارتقای سطح کیفی مجلس شورای اسلامی عنوان کرد.
میرباقری: استانی شدن انتخابات٬ فضا را به سمت حزبی شدن می‌برد
مشاور معاون وزیر کشور گفت: «این طرح مشارکت را افزایش و انتخابات را به سمت حزبی شدن پیش می‌برد؛ همچنین موجب کاهش هزینه‌های داوطلبان می‌شود.»
وی تصریح کرد: «فارغ از اینکه نیت طراحان در راستای توسعه ملی کشور است، اعتقاد بر این است که این طرح بدون مطالعه و فاقد پیشینه‌ای کار‌شناسی و علمی است.»
میرباقری ایراد دیگر این طرح را مبتنی بر عدم دسترسی و اطلاع نمایندگان از نقاط محروم و دور افتاده دانست که عدالت انتخاباتی را برهم خواهد زد.
محمدعلی اسفنانی: در طرح استانی شدن انتخابات٬ شهرستان‌ها لحاظ شده‌اند
در ادامه سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس با اشاره به رفع نقاط ضعف طرح‌های قبلی استانی شدن انتخابات، گفت: «یکی از موارد، نادیده گرفته شدن حوزه‌ها و کاهش مشارکت مردم بود؛ معتقدم در این طرح شهرستان‌ها نیز لحاظ شده‌اند.»
اسفنانی تصریح کرد: «مخالفان اظهار می‌دارند اگر انتخابات استانی شود، رای آورندگان کف رای را از حوزه انتخابیه کسب می‌کنند و شهرستان‌ها نادیده گرفته می‌شود؛ اما اینطور نیست.»
وی ادامه داد: «در قانون تاکید شده که باید از یک حوزه ثبت نام صورت گیرد و این خود دلیلی است که قانونگذار به شهرستان‌ها و حوزه‌های انتخابیه موجود توجه کرده است.»
اسفنانی با بیان اینکه هم اینک نمایندگان مجلس مبتلا به مسائلی هستند که جز شروط نمایندگی نیست، اذعان داشت: «در این طرح شرط ورود به عرصه استانی و دریافت امتیاز بعنوان آرای استانی، کسب حداقل ۱۵ درصد آرای حوزه است؛ همچنین قرار نیست نمایندگان مسائل استان را فراموش کنند.»
میرباقری: نمایندگی به معنای اطلاع از مسائل ریز و درشت مردم است
در ادامه میرباقری با بیان اینکه اشکالاتی که اسفنانی به آن‌ها اشاره داشت، همچنان در طرح جدید وجود دارد، گفت: «آیا مشارکت مردم در این طرح با ویژگی‌هایی که شما بدان‌ها اشاره فرمودید، [کاهش نمی‌یابد]؛ درحالیکه نمایندگی کردن به معنای اطلاع داشتن از مسائل ریز و درشت مردم است.»
وی ادامه داد: «به دلیل شرایط خاص مسائل مردم، نمایندگان دچار مسائل فرعی هستند؛ اما آیا این طرح می‌تواند جوابگوی اهداف درست و صحیحی که به آن اشاره کردید باشد؟»
اسفنانی: مجلس باید به سمت نخبه‌گرایی حرکت کند
اسفنانی در پاسخ به سوالات میرباقری گفت: «بنا نیست انتخابات در یک سری حوزه‌های انتخابی کوچک انجام شود و نیاز است کاندیدا در همه حوزه‌ها ثبت نام کنند؛ منتها فرق این طرح با وضعیت سابق این است که وقتی نماینده‌ای مقبولیت لازم را در حوزه انتخابی خود کسب می‌کند، می‌تواند بعنوان نماینده استان نیز وارد شود.»
این نماینده موافق با پذیرش برخی نواقص اجمالی این طرح، اذعان داشت: «ممکن است بنده نیز که بعنوان موافق کلیات این طرح بوده‌ام، در حوزه جزئیات حرفی برای گفتن داشته باشم؛ اما معتقدم مجلس باید هم اینک به سمت و سوی نخبه گرایی حرکت کند.»
میرباقری: باید اختیارات شوراهای محلی در شهر‌ها بیشتر شود
میرباقری نیز با بیان اینکه قبل از اجرای این طرح باید به مقدمات توجه شود، گفت: «باید اختیارات شوراهای محلی در شهر‌ها بیشتر شود و بعد از آن نمایندگان با ویژگی‌هایی که شما فرمودید بینش‌های کلان را مدنظر قرار دهند.»
منادی: زیرساخت‌های لازمِ استانی شدن انتخابات فراهم نیست
علیرضا منادی، دیگر مهمان حضوری برنامه «گفت‌و‌گوی سیاسی» گفت: کسب رای ۱۵ درصدی از حوزه انتخابیه، هم اینک از سوی کمیسیون رَد و پیش‌بینی شده کسی که قرار است از یک شهرستان رای آورد، باید اقداماتی در آنجا انجام داده باشد.
این عضو هیئت رئیسه مجلس طرح استانی شدن انتخابات را مبتنی بر ایجاد همدلی و تقویب تحزب دانست و افزود: «این کار هم مثبت است و هم منفی؛ چراکه در وهله نخست زیرساخت‌های لازمِ آن فراهم نیست.»
منادی با بیان اینکه فهرست اسامی کاندیدا‌ها در استان‌ها از طریق این طرح به رسمیت شناخته می‌شود، گفت: «در این طرح به فهرست رای داده می‌شود و از طرفی می‌توان از چندین فهرست استفاده و بصورت ترکیبی رای داده شود.»
وی فقدان زیرساخت‌های لازم را موجب افزایش هزینه انتخابات خواند و تصریح کرد: «نماینده‌ها از این طریق از وظایف اصلی خود باز می‌مانند. هم اینک در صحن مجلس تلفن همه نمایندگان مشغول است و لذا باعث می‌شود نماینده‌ها در حوزه قانونگذاری بخوبی تمرکز نداشته باشد.»
منادی رفع این مشکل را مبنی بر هرچه فعال‌تر شدن شوراهای شهر دانست و افزود: «در این صورت هم کیفیت افزایش می‌یابد و هم افرادی با توانمندی بالا‌تر انتخاب خواهند شد.»
نقوی حسینی: باید غلبه مزیت بر معایب یا بالعکس روشن شود
در ادامه نقوی حسینی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: «اینگونه نیست که این طرح هیچ مزیتی نداشته باشد و در این بین باید غلبه مزیت بر معایب یا بالعکس روشن شود.»
نقوی حسینی از جمله معایب این طرح را کاهش مشارکت مردم عنوان و تصریح کرد: «نماینده تریبون مردم یک منطقه است و وقتی بعنوان تریبون یک استان مطرح شود، شهرستان‌های حوزه انتخابیه چه می‌شوند؟»
وی ادامه داد: «هم اینک نمایندگانی در مجلس با وجهه ملی حاضر هستند؛ ولی این افراد انصافا چقدر در حوزه قانونگذاری نقش دارند.»
میرباقری: قبل از اجرا باید به سمت ایجاد ساختار‌ها حرکت کنیم
در این بین میرباقری با ورود به این بحث گفت: «احساس می‌کنم ایشان رفتن انتخابات به سمت حزب‌گرایی را قبول ندارند. بنده معتقدم دوستان با دیدی ملی این طرح را مطرح کردند؛ ولی قبل از اجرا باید به سمت ایجاد ساختار‌ها حرکت کنیم.»
همچنین منادی سفیدان در پاسخ به سوال مجری برنامه که در خصوص مزایای اجرای شتاب زده این طرح پرسید، اظهار کرد: «از هر مجلس به مجلس دیگر، دوسوم نمایندگان تغییر می‌کنند و این مسئله روند کار را بدست دولت و مردم می‌دهد؛ از طرفی چنین مسائلی وقتی در آستانه انتخابات مطرح می‌شود، مردم را دل چرکین می‌کند.»
این عضو هیئت رئیسه مجلس ادامه داد: «باید قبل از طرح چنین موضوعی، شورای نگهبان را مدنظر قرار دهیم؛ شورای نگهبان سه، چهار بار این طرح را رَد کرده است و باید این سابقه مخالفت چندین باره را مد نظر قرار دهیم.»
در بخشی دیگر از این برنامه مجری در خصوص مخاطرات جدی این طرح شتابزده در برگزاری انتخابات پرسید و نقوی حسینی در پاسخ گفت: «هم اینک افق روشنی از این نوع انتخابات پیش روی ما وجود ندارد؛ بنده معتقدم فهم احزاب در کرسی‌های پارلمان احزاب را فعال می‌کند؛ درحالیکه هم اینک به احزاب هیچ سهمی از کرسی‌ها تعلق پیدا نمی‌کند.»
میرباقری در تکمیل اظهارات نقوی حسینی به افزایش هزینه میان دوره‌ای بر انتخابات بر اساس این طرح اشاره کرد و گفت: «بر اساس این طرح نهاد مسئول تجمیع حوزه‌های فرعی مشخص نشده است و حتی اگر شورای نگهبان نیز این طرح را تصویب کند، برای ایجاد یک انتخابات پرشور در آینده دچار مشکل خواهیم شد.»
در ادامه نقوی حسینی در خصوص کشاکش میان دولت و مجلس، گفت: «هم اینک طرح اصلاح قانون فعالیت احزاب در دستور کار مجلس است؛ اصلاحات این طرح اجرا شده و در دستور کار می‌باشد.»
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با اشاره به لزوم اصلاح دیدگاه‌ها نسبت به جایگاه نمایندگان، بیان کرد: «جایگاه نمایندگان نه نقش ملی همچون رئیس جمهور و نه نقش نمایندگان شورای شهر است؛ نمایندگان مجلس دو وجهی و دارای نقشی منطقه‌ای و ملی هستند.»