هر ائتلافی در شرایط کنونی٬ شکننده و ناپایدار است
به دلیل عدم وجود الزام قانونی و پایین بودن فرهنگ نشاط سیاسی٬ تلاشها برای به رسیدن به وحدت٬ ناپایدار و شکننده خواهد بود.
به دلیل عدم وجود الزام قانونی و پایین بودن فرهنگ فعالیت و نشاط سیاسی هر تلاشی برای به رسیدن به وحدت بیثمر است و اگر وحدتی شکل بگیرد٬ بسیار ناپایدار و شکننده خواهد بود.
اتئلاف سیاسی اساسا در فرهنگ سیاسی در اکثر کشورهای جهان به این معناست که گاهی هیچکدام از احزاب عضو پارلمان موفق به کسب مقدار لازم آرا نمیشوند تا بتوانند به تنهایی هیات دولت را تشکل دهند، بنابراین مجبور به اتئلاف با دیگر احزاب میشوند تا بتوانند میزان بیشتر از نصف آرا را برای تشکیل هئیت اجرایی به دست آورند.
این موضوع خود نوعی الزام قانونی را برای تشکل دولت با ائتلاف احزاب به وجود میآورد چراکه این ائتلاف، ائتلاف تحمیلی است٬ اما در نوع دیگر معمول ائتلاف، ممکن است در یک فضای انتخاباتی که احزاب میخواهند در مسیر رقابت قرار بگیرند، احتمال دهند رای آوری آنها به میزان موثر نیست، بنابراین قبل از برگزاری انتخابات احزاب موظف شوند با دیگر احزاب اتئلافی را تشکیل تا بتواند جریان اکثریتی را برای شرکت قدرتمند در انتخابات شکل دهند. اما باید بدانیم که در هر دو نمونه ائتلاف٬ نوعی شرایط الزامآور حاکم است.
در مقابل٬ در کشور ایران به لحاظ اینکه احزاب شکل قانونی ندارند٬ شرایط الزامآور به این معنا برای ائتلافهای قبل و بعد از انتخاباتی وجود ندارد و ائتلاف و صحبت از وحدت به شکل واقعی آن میسر نیست، زیرا به دلیل پایین بودن فرهنگ فعالیت سیاسی در ایران هرگونه ائتلاف و وحدت بسیار شکنده خواهد بود و حتی در صورت شکلگیری ائتلاف٬ اگر یک حزب درون یک ائتلاف احساس کند که در هر مرحله از بازی به نسبت احزاب دیگر وضعیت بهتری دارد٬ بلافاصله بازی وحدت و ائتلاف را بهم میزند.
بر این اساس امروز در شرایط فعلی سیاسی و اجتماعی ایران به دلیل عدم وجود الزام قانونی و پایین بودن فرهنگ فعالیت و نشاط سیاسی به نتیجه رسیدن تلاش برای وحدت بسیار کم است و اگر وحدتی شکل بگیرد٬ بسیار ناپایدار و شکننده خواهد بود.
هرچند این روزها صحبت از ائتلافهای گوناگون در عرصه سیاسی کشور مطرح است که این موضوع هم به مسئله مهم انتخابات برمیگردد و بسیار طبیعی است؛ زیرا همیشه با نزدیک شدن به فضای انتخابات همه جریانها از این دست حرفهای زیبا در باب وحدت و هماهنگی میزنند٬ ولی هرچه به روزهای اصلی و نهایی نزدیک میشویم٬ اینگونه صحبتها و ائتلافها به فراموشی سپرده میشوند.
سال ۹۴ دو انتخابات مهم را در کشور پیش رو داریم که برای هر دو جناح سیاسی بسیار مهم و حائز اهمیت است، اصولگرایان سعی میکنند اکثریت را حفظ کنند٬ از سوی دیگر اصلاحطلبان نیز میخواهند مجلسی همسو با دولت شکل دهند و اینگونه رجزخوانیها پیرامون وحدت و ائتلاف طبیعی و عادی است٬ اما تجربه سالهای گذشته نشان داده که کمتر به نتیجه مطلوب میرسد.