«عدالت تولیدمحور» را به عنوان ماموریت خود تعریف کردهایم
وزیرتعاون، کار و رفاه اجتماعی به رهبر انقلاب گفت: جامعه کار مفتخر است حضرتعالی از اول انقلاب با کارگران انقلابی رابطه داشته و نسبت به مسائل کارگری اهتمام داشتهاید.
به گزارش ایلنا٬ علی ربیعی در ششمین روز از هفته کارگر در محضر مقام معظم رهبری گفت: بر خود فرض میدانم ضمن بزرگداشت هفته کارگر، قدردان حضرتعالی باشم که همواره نسبت به کارگران همدل و همزبان بودهاید. جامعه کار و تولید مفتخر است که حضرتعالی از ابتدای انقلاب با کارگران انقلابی رابطه داشته و بیوقفه نسبت به مسائل کارگری اهتمام داشتهاید.
متن این سخنرانی به شرح زیراست:
خدمت مقام معظم رهبری و حضار گرامی سلام میگویم. قرار داشتن در روز تولد جوادالائمه و در پیش بودن روز مبارک تولد مولای متقیان را تبریک و تهنیت عرض میکنم و آرزو میکنم برکت این روزهای مسرتبخش از ماه رجب، بر زندگی فردی و اجتماعی جامعه ایرانی اثری بیبدیل داشته باشد.
همچنین بر خود فرض میدانم ضمن بزرگداشت هفته کارگر، قدردان حضرتعالی باشم که همواره نسبت به کارگران همدل و همزبان بودهاید. جامعه کار و تولید مفتخر است که حضرتعالی از ابتدای انقلاب با کارگران انقلابی رابطه داشته و بیوقفه نسبت به مسائل کارگری اهتمام داشتهاید. هم از اینروست که جامعه کارگری همواره برای حضور عاطفی سالیانه نزد شما روزشماری میکنند.
امسال هفته کارگر را در جوار مرقد مطهر حضرت امام آغازکردیم و آنجا با صدای رسا فریاد زدیم از هیچ کوششی برای بهتر شدن زندگی کارگران دریغ نمیکنیم و با آن امام پیمان بستیم که حامی نابترین دستاورد نظری و عملی ایشان یعنی ولایت فقیه باشیم.
خوشحالیم در آغازین روزهای امسال، همزبانی دیرین شما با جامعه کارگری، با تأکید بر همدلی و همزبانی، به تأکید بر نقش کارگران در اقتصاد و بیان دغدغههای حضرتعالی درخصوص عدالت در زندگی کارگران انجامید.
حضرتعالی غیر از اشراف بر مسائل جامعه کار و تولید، در سالیان گذشته به مناسبتهای مختلف بر برخی اصولی تأکید ورزیدهاید٬ که بیگمان از بنیادیترین مسائل اقتصادی و اجتماعی کار در ایران است.
درک من از اندیشه رهبری معظم انقلاب در زمینه کار و تولید، و از منظری که به کارکرد وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مرتبط است، نشاندهنده تأکید بر ضرورت استفاده از فرصتبزرگ وجود نیروی انسانی کارآمد، جوان و دارای روحیه ابتکار در کشور و حرکت به سوی سازندگی و پیشرفت، حق برخورداری مردم از اقتصادی شکوفا و رفاه عمومی و عادلانه، تأکید بر اقتصاد درونزا، ایجاد ارزش افزوده و کاهش خامفروشی، حمایت از بنگاه تولیدی متوسط و کوچک، حمایت از فعالیتهای دانشبنیان، همدلی و هم فکری کارگر با کارفرما، تلفیق هنر و توانایی ایرانی است.
این تأکیدات بر بستر دغدغه همیشگی حضرتعالی برای عدالت بیان شدهاند. واقعیت این است که من مسئول وزارتخانهای هستم که بهواقع وزارتخانه «عدالت و توسعه اجتماعی» است.
تکیهگاه اصلی فعالیت این وزارتخانه٬ تحقق عدالت اجتماعی است. استفاده از تعاونیها، علاوه بر وجه اقتصادی، هدف اجتماعی مشارکت عادلانه در اقتصاد را دنبال میکند.
سیاستگذاری بازار کار و ورود وزارتخانه به روابط کار اقداماتی برای تحقق عدالت در بازار کار است. مقوله سیاست رفاهی نیز چیزی جز تلاش برای فائق آمدن بر کاستیهای نظام اقتصادی در خلق عدالت و کمک به تقویت گروههای آسیبپذیرتر جامعه نیست.
من و همکارانم در مدت تصدی مسئولیت این وزارتخانه، همواره کوشیدهایم بر بستر تأکیدات حضرتعالی، مطالبهگر «عدالت اجتماعی» باشیم، و همزمان عدالت را با اولویت در پیش گرفتن رویههایی که منجر به «توسعه اجتماعی» میشوند٬ دنبال کنیم. از اینروست که «عدالت تولیدمحور»٬ نه عدالت صرفاً متکی بر توزیع سرمایههای امروز و بیننسلی، مأموریتی است که برای خود تعریف کردهایم.
چنین درکی از مأموریت وزارتخانه –یعنی تلاش برای تحکیم پایههای عدالت اجتماعی در عین تلاش برای توسعه اجتماعی بر پایه تولید و خلق خلاقانه ثروت– الزاماتی دارد و کوشیدهایم مدافع سیاستها و اقداماتی باشیم که به این الزامات پایبندی دارند.
من و همکارانم معتقدیم ابعاد اقتصادی فرایندها و اقدامات اقتصادی را نباید مستقل از ماهیت اجتماعی آنها نگریست. اهداف اقتصادی بدون پیششرطهای اجتماعی و بدون نظر داشتن به کارکردهای اجتماعی آنها، دشوار به دست میآیند و بعید است خالق رضایت مردم باشند.
معتقدیم تا همه شرکای اجتماعی – اعم از کارگر و کارفرما – به درک مشترکی از مسائل و راهحلهای پیش روی خود نرسند، اجماع لازم برای شکلگیری مأموریت مشترک حاصل نخواهد شد. من و همکارانم فعالانه کوشیدهایم همه ذینفعان سیاستها و اقدامات وزارتخانه را در گفتوگویی مداوم درباره مسائل و راهکارها دخیل سازیم و از بلای نگاه توأم با تبختر و خودبزرگبینی بوروکراتیک به دور باشیم.
سیاست «گفتوگوی اجتماعی» بهواقع در خدمت پیشبرد «همدلی و همزبانی» است که حضرتعالی امسال را مزین به این نام ساختهاید. ما که با میلیونها عضو جامعه کارگری و هزاران کارفرما و تولیدگر همکاری میکنیم، شاید بیش از سایر سیاستگذاران و مجریان بر اهمیت همدلی و همزبانی واقفیم زیرا در فقدان چنین خصیصهای، رسیدن به توافق در زمینه روابط کار غیرممکن میشود.
این سیاست راهی به سوی تعامل با این نهادها و شرکت دادن ایشان در فرایند تصمیمسازی بوده است. کوشیدهایم از «جامعه تقابلها» دور شویم و به سوی «جامعه تعاملها» گام برداریم.
کوشیدهایم همه نهادها و دستگاهها را به سوی اقتصاد درونزا و متکی به ظرفیتهای داخلی سوق دهیم. این راهبرد اصلی ما برای ایجاد توازن در بازار کار و سیاستگذاری اشتغال بوده است.
تلاش شده از تولید داخلی حمایت کنیم و همواره منتقد واردات بیرویه و غیرضروری بودهایم. عدالت تولیدمحور حکم میکند که حامی تولیدکننده داخلی باشیم.
از آنجا که مجموعهای از بزرگترین واحدهای اقتصادی کشور متعلق به کارگران، مستمریبگیران و کارمندان است وما به نیابت از آنان این واحدها را اداره میکنیم تلاش شده است به جد از اسراف بپرهیزیم، امانتدار اموال کارگران و مخدومان ذینفع اقدامات و سیاستهای وزارتخانه باشیم، و با تمام توان از بروز فساد جلوگیری کنیم. از همینروست که به جد قصد داریم نظارت شرکای اجتماعی بر اموالشان در صندوقها را افزایش دهیم.
ما بر اساس درک خویش از مأموریت حرکت در راستای تحقق عدالت، و البته به موجب تکلیف قانونی، از تلاش پرمخاطره و نیازمند شجاعت سیاسی برای اصلاح نظام یارانهها و هدفمند ساختن واقعی آن استقبال کردهایم و در این مسیر به دعای خیر و حمایت دلگرمکننده حضرتعالی نیز نیازمند و امیدواریم.
تأکید من و همکارانم بر کارآمد کردن نظام رفاهی بر محور سیاست رفاهی منسجم بوده است.
واقعیت این است که جمهوری اسلامی ایران در مقایسه با برخی کشورهای پیشرفته، سهم قابل توجهی از بودجه خود را صرف امور رفاهی میسازد٬ اما ناکارآمدی و تعریف عملیاتی نشدن معیارهای عدالت، و هدف نگرفتن توسعه اجتماعی، در نهایت سبب شده دستآوردی به اندازه هزینههای صرفشده حاصل نشود.
مصرانه کوشیدیم صورتهای آشکار و نامناسب بیعدالتی را هدف قرار دهیم. اگرچه تلاش برای تحقق نهادها، سازمانها، عملکردها و رویههای عادلانه هدفی مقدس و گرانقدر است، اما در شرایطی که تحقق آنها زمانبر است، کوشیدیم صورتهای آشکار و در عین حال ناخرسند کننده بیعدالتی نظیر فقر غذایی را هدف قرار دهیم. تلاش شد جامعه را برای پیشبرد درک خیر جمعی و اقدام برای حصول آن بسیج کنیم و توان جامعه و نهادهای مدنی برای کاستن از اشکال حاد بیعدالتی را تقویت نماییم.
تلاش برای تحقق «عدالت اجتماعی تولیدمحور» بر پایه:
۱. نگاه اجتماعی به فرایندها و اهداف اقتصادی
۲. گفتوگوی اجتماعی مستمر
۳. سیاست رفاهی منسجم
۴. حرکت به سوی هدف توسعه اجتماعی
۵. زمینهسازی برای مشارکت اجتماعی در خیر جمعی
۶. کارآمد ساختن رویههای اداری و سازمانی
فلسفه سازمانی برنامهریزی و اقدامات در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است. بر این باوریم که فضای اجتماعی برآمده از تحقق چنین اصولی، مقوّم اقتصاد مقاومتی خواهد بود.
اجازه میخواهم برخی اقدامات صورت گرفته توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی را که بر بستر مأموریتها و فلسفه سازمانی تشریحشده شکل گرفتهاند و اجرایی شدهاند، خدمت حضرتعالی بیان کنم.
ما در سال گذشته به رؤیای بسیاری از بزرگان انقلاب اسلامی، یعنی بیمه کردن همه ایرانیان در زمینه خدمات درمانی تحقق بخشیم. با انجام مطالعات و اعمال اصلاحات، بیش از هشت میلیون و۵۰۰ ایرانی فاقد دفترچه صاحب بیمه درمانی شدهاند. مطالعات ما نشان میداد به نتیجه رسیدن چنین اقدامی بیش از همه به نفع میدهد اکثریتی از گروههای آسیبپذیر شهری وافراد دارای شغل غیررسمی است و شواهد نیز مؤید تأثیرگذاری این اقدام بر همین گروههای هدف است.
سازمانهای بیمهگر ما هر روز بهتر از دیروز، مسئولیتپذیر و کارآمد، سیاست رفاهی معطوف به ایجاد پوشش بیمهای برای همه ایرانیان را تداوم میبخشند. تعهد ما ارزش بخشیدن به دفترچهها بوده و این فرایندی است که آغاز شده و متوقف نخواهد شد.
حدود ۳۷ میلیون ایرانی در مراکز درمانی وابسته به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی خدمات رایگان دریافت میکنند. هدف ما این است که با اصلاحات ساختاری، ضمن تداوم بخشیدن و ارتقای این خدمت، تضمینکننده پایداری بیمهها نیز باشیم.
توزیع سبد حمایت از امنیت غذایی، یکی از اقداماتی بوده است که با هدف مقابله با صورتی ناخرسندکننده از بیعدالتی انجام گرفته است. فروتنانه بر کاستیهای اجرای آن واقفیم و کوشش میکنیم دائماً بر ویژگی هدفمندی و افزایش اثربخشی آن بیفزاییم.
بیمههای اجتماعی را مداوم گسترش دادهایم.
پوشش بیمه روستائیان افزایش یافته است.
امسال به لطف خدای بزرگ سبد بیمهای اجتماعی را برای همه ایرانیان دنبال خواهیم کرد که همه از آن بهرهمند شوند یعنی بیم از آینده ودوران سالمندی را بزداییم
کوشیدهایم از «بهزیستی دولتمحور» به سوی «بهزیستی جامعهمحور» حرکت کنیم. عمیقاً بر این باوریم که بدون مشارکت اجتماعی، فعالیتهای انساندوستانه بهزیستی ارتقای کیفیت نخواهد یافت.
به تکلیف قانونی مجلس درخصوص اصلاح نظام یارانهها عمل کردهایم. گروهی ما را به شجاعت و صراحت بیشتر، و برخی دیگر به عاقبتاندیشی و عافیتطلبی سیاسی در این مسأله فرامیخوانند. اما تحقق سیاست رفاهی منسجم برای تقویت عدالت اجتماعی حکم میکند به عنایت باریتعالی و حمایت حضرتعالی، همراهی ایرانیان برای تحقق خیر جمعی، و کار کارشناسی برای تحقق این هدف امیدوار بوده و مجدّانه گام برداریم.
اصلاح نظام هدفمندی دیگر یک پروژهای اقتصادی نیست بلکه با حاکمیت نگاه اجتماعی به حرکت خود ادامه خواهد یافت. هدف نهایی این رویه و اصلاحات، تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی و تحقق «عدالت اجتماعی توسعهگرا» ست.
ما با درک فشار زندگی بر دوش کارگران، مشوق گفتوگو کارگران و کارفرمایان به منظور خلق اعتماد و درک مشترک میان ایشان بودهایم. امروزه وزارتخانه محلی برای گفتوگو ذینفعان حوزه کار و تولید است. افزایش نهادهای حوزههای کارگری، کارفرمایی و نظارت و مشارکت آنها در سیاستگذاریها، قوام یافته است. نتیجه چنین حرکتی این است که در دو سال گذشته، پیاپی میزان افزایش حقوق کارگران بر میزان تورم پیشی گرفته است، و این توافق در فضای آرام و بدون تنش حاصل شده است.
به رغم آنکه اشتغال برآیند فعالیتهای بخشهای مختلف کشور است، ولی کوشیدهایم اقدامات مؤثری در زمینه سیاستگذاری و تنظیم بازار کار انجام دهیم:
شورای عالی اشتغال و کمیتههای فرعی آن فعال شدهاند.
نظام آموزش فنی و حرفهای سیار برای روستاها راهاندازی شده است.
همراه با تأکید هوشمندانه حضرتعالی بر توجه به شرکتهای کوچک و متوسط، ما نیز در دوران خروج از رکود تورمی، بر طرحهای برآمده از آمایش اشتغال و حمایت از مشاغل خرد و کوچک تأکید کردهایم و بر اساس آمار دقیق بیمهشدگان جدید سازمان تأمین اجتماعی، در سال ۱۳۹۳ قریب به ۶۰۰ هزار شغل جدید ایجاد شده است.
بر این باورم که کارگران، بازنشستگان، مستمریبگیران، زنان سرپرست خانوار، و کودکان بیسرپرست، و معلولین، همگی کارفرمایان و مخدومان وزارتخانه ما هستند. کارفرمایانی که صدایی بلند و ابزاری برای تهدید و فشار ندارند. لیکن مقیاس تحقق جامعهای الهی و انسانی را باید در میزان توجه به ایشان و رضایت از زندگیشان جست. لذا میکوشیم از وجود اجتماعی و اموال ایشان صیانت کنیم.
حق هیچ گونه اشتباهی را نیز برای خود قائل نیستیم. معتقدیم پیمانی که با مردم ایران، حضرتعالی و کارگران بستهایم تا از حقوق این ذینفعان سیاستها و اقدامات وزارتخانه دفاع کنیم، بزرگترین میثاق زندگی ماست و البته دراین دوران دشوار شده است بر سر این پیمان بودن، محتاجیم به عنایت و حمایت؛ من باب که با الهام از آیه شریفه «وَصنَعُ الفُلک باَعیُنِنا و وَحیِنا»، نه به چپ نگریستم و نه به راست، بلکه فقط به او نگریستم.
بار دیگر از فرصتی که برای حضور این جمع فراهم ساختید، اطمینان میدهم که من و همکارانم، با ایمان به لطف و جود خدای صانع، دلگرم به هدایت و رهنمودهای حضرتعالی، مستظهر به «عدالتخواهی بلندنظرانه» ملت ایران، و امیدوار به همراهی جامعه کار و تولید؛ ثابتقدم و استوار، تمام مساعی خویش را مصروف پیشبرد عدالت، کاستن از درد و رنج، و ارتقای کیفیت زندگی مردم، و ارتقای سطح خدماتدهی به جامعه ایرانی و نظام اسلامی خواهیم ساخت.
والسلام و علیکم، و رحمها... و برکاته