تاثیر تحریم‌ها بر روابط ایران با آسیای شرقی مشهود است/ هیچ کشوری به جز چین در شرق آسیا از ما نفت نمی‌خرد

علی ماجدی سفیر پیشین ایران در آلمان، ژاپن و برزیل در گفت‌وگو با ایلنا، در رابطه با روابط ما با کشورهای آسیا شرقی نظیر ژاپن و کره شمالی تصریح کرد: تا آنجا که من مطلع هستم، از نظر سیاسی با ژاپن مشکل خاصی نداریم یعنی بحث‌هایی که بر سر مسائل مختلف همچون هسته ای با اروپایی‌ها داریم را با ژاپن چنین بحث‌هایی را نداریم اما عملاً رابطه اقتصادی ما بسیار ضعیف شده است. به‌عنوان مثال، زمانی که در ژاپن بودم، میزان برداشت نفت این کشور در سال ۸۳ که آخرین سالی بود که من آن جا بودم هم حوزه آزادگان امضا شده بود هم میزان برداشت نفت ژاپن ۷۵۰ هزار بشکه در روز بود. مجموع مبادلات ما با ژاپن بالغ بر ۱۰ میلیارد دلار بود. اما من با اعضا اتاق بازرگانی ایران و ژاپن یک نشست و گفت‌وگوی کوتاهی داشتم و ظاهرا در حال حاضر، به طور رسمی رابطه تجاری ما با ژاپن بسیار محدود شده است. حتی در مورد اقلامی که به‌طور معمول مشمول تحریم‌ها نمی‌شوند، نتوانسته‌ایم مبادلات تجاری مؤثری با ژاپن داشته باشیم. 

روابط سیاسی و اقتصادی ما با کشورهای آسیای شرقی همچون ژاپن به حالت تعلیق درآمده است

وی ادامه داد: کشورهای اروپایی هم روابط قوی با ما ندارند؛ به‌عنوان مثال، در زمینه داروها و اقلام پزشکی و خوراکی، روابط ما با اروپایی‌ها کاهش یافته است اما با این حال، حجم مبادلاتی هنوز وجود دارد، هرچند که این حجم هم کاهش یافته است. اخیرا جلساتی با اعضای اتاق بازرگانی داشتم که داده‌های آنها عملا نشان می‌دهد که رابطه ما با ژاپن به شدت کاهش یافته است، گرچه از نظر سیاسی مشکلی نیست اما تبادل‌هایی که در آن زمان وجود داشت بسیار کم شده است. دیدار وزرای خارجه و دیگر مقامات اقتصادی مثل وزیر نفت و صنایع ما و این‌گونه تعاملات ما هیچ‌گاه به اندازه کافی نیست و الان هم به حالت تعلیق درآمده است. سفیر ژاپن هم ابراز علاقه کرده که روابط گسترش یابد، اما در زمینه روابط اقتصادی، اقدامات اساسی صورت نگرفته است. 

کشور‌های کوچک در آسیای شرقی از نظر راهبردی و امنیتی نگاه‌شان به آمریکا است

معاون سابق وزارت امور خارجه در پاسخ به این پرسش که به نظر شما می‌توانیم با کشورهای آسیای شرقی، بدون توجه به ارتباطات با آمریکا و غرب، روابط خود را گسترش دهیم، اظهار کرد: آمریکا هنوز در شرق آسیا حضور دارد و دو فاکتور در این اینجا اهمیت دارد، ابتدا کشورهای کوچک‌تری مانند سنگاپور و تایلند دو مسئله اساسی دارند. همیشه می‌گویند در شرق آسیا تامین امنیت، توسط خود اعضا امکان‌پذیر نیست و حضور آمریکا یک امنیتی را به این کشورها می‌دهد. کشورهای کوچک‌تر در آن جا سابقه خوبی از خود ژاپن ندارند الان هم که چین و کره شمالی نگرانی هایی دارند. طبعیتا این کشورها از نظر راهبردی و امنیتی نگاه‌شان به آمریکا است اگر شرایطی فراهم شود که شرکت‌ها و کشورها با ایران مبادله کنند، به‌ناچار تحت فشار قرار می‌گیرند و آن‌ها را محدود و تحریم می‌کنند، لذا آن‌ها به ناچار  تبعیت از دستورات آمریکا دارند.

هیچ کشوری به جز چین  در شرق آسیا از ما نفت نمی‌خرد

مشاور اقتصادی دولت میرحسین موسوی با بیان اینکه اگر قرار بود صادرات نفت خود را  میان اروپا و شرق آسیا تقسیم کنیم و اگر هند، ژاپن، و کره را در این چارچوب ببینیم، تقریباً سه‌چهارم صادرات ما به شرق آسیا بوده است، عنوان کرد: اکنون، هیچ‌یک از این کشورها به‌جز چین، نفت ما را برداشت نمی‌کنند و تنها محدود شده است به برداشت‌هایی که چین از نفت ما دارد. وقتی شما عملا نفت را به آن کشورها صادر نکنید، این کشورها بیشتر به‌عنوان مقاصد صادراتی برای ما عمل می‌کنند تا اینکه ما واردات قابل توجهی از آن‌ها داشته باشیم.  البته ژاپن متفاوت است و چین در بسیاری از اقلام صنعتی و ماشین‌آلات جایگزین ژاپن شده است.

تحریم ها فقط به این معنا نیست که اروپایی‌ها با ما کار نمی‌کنند، تأثیرات آن‌ها بر شرق آسیا نیز مشهود است

وی با تاکید بر اینکه تحریم‌ها فقط مختص کشورهای اروپایی نیستند، اظهار کرد: اروپا که الان تا حدی با ما کار می‌کند، شرق آسیا که اصلا با ما کار نمی‌کند. به غیر از خود چین و یا شاید جاهای دیگر که شاید صادراتی داشته باشیم ولی بسیار محدود است. این تحریم ها فقط به این معنا نیست که اروپایی‌ها با ما کار نمی‌کنند. تأثیرات آن‌ها بر شرق آسیا نیز کاملاً مشهود است. در واقع، شرق آسیا به‌ویژه کشورهای توسعه‌یافته‌ای مانند ژاپن و کره جنوبی، اخیر هند که از نظر GDP پنجم دنیا است، تحت تأثیر تحریم‌ها قرار گرفته‌اند و روابط تجاری‌شان با ایران به حداقل رسیده است.

نباید فرقی میان غرب و شرق گذاشت

 ماجدی خاطرنشان کرد: باید گفت که با تمام دشمنی و غرب‌گریزی که سیاست غلطی هم است و در سیاست و اقتصاد ما جاری شده، نباید فرقی میان غرب و شرق گذاشت و حتی نباید در روابط با چین و روسیه هم تفاوت قائل شویم. ما با کشورهای دیگر شرق آسیا معمولاً روابط تجاری خوبی داشتیم که الان بیشتر تحت تأثیر تحریم‌ها قرار گرفتند و روابط تجاری ما با آن‌ها کاهش یافته است.