زرگر در گفتوگو با ایلنا مطرح کرد؛
حوادث سوریه یک توطئه سهجانبه میان اسرائیل، ایالات متحده و ترکیه بود/ دفاع ما مبتی بر خودکفایی داخلی است/ سوریه به سمت عقبگردی به مدت یک دهه یا پانزده سال پیش هدایت میشود
کارشناس غرب آسیا گفت: این وضعیت نشاندهنده یک توطئه یا نقشه خاص سهجانبه میان اسرائیل، ایالات متحده و ترکیه باشد که هر یک در پی تحقق منافع خود هستند. اسرائیل به دنبال محدود کردن نفوذ ایران در سوریه و در حقیقت نابود کردن حضور ایران است. ایالات متحده نیز میکوشد پایگاه خود را در این منطقه حفظ کند و جایگاه روسیه را در دریای مدیترانه تضعیف و محو نماید.
علیاصغر زرگر استاد روابط بینالملل در گفتوگو با خبرنگار ایلنا، با اشاره به سخنان رهبر معظم انقلاب اسلامی در خصوص وقایع اخیر در سوریه و نقشه آمریکایی-اسرائیلی که در جریان است، گفت: بدیهی است که ایالات متحده در سوریه حضور دارد و اسرائیل نیز با استفاده از عوامل خود در این کشور، اطلاعات دقیقی از اوضاع دارد. اینها به واسطه تجربیات قبلی خود، قادر به هدفگیری مواضع جمهوری اسلامی بودهاند. بنابراین، هم ایالات متحده و هم اسرائیل به اطلاعات و تسلط بر اوضاع سوریه دسترسی دارند.
این وضعیت نشاندهنده یک توطئه خاص سهجانبه میان اسرائیل، ایالات متحده و ترکیه است
وی ادامه داد: از سوی دیگر، ترکیه نیز به عنوان کشوری که منافع خاصی در سوریه دارد، نقش مهمی ایفا میکند. ترکیه به عنوان عضوی از ناتو، در بسیاری از جلسات مرتبط با سوریه و مسائل جهان عرب مشارکت داشته است. به نظر میرسد که این وضعیت نشاندهنده یک توطئه یا نقشه خاص سهجانبه میان اسرائیل، ایالات متحده و ترکیه باشد که هر یک در پی تحقق منافع خود هستند. اسرائیل به دنبال محدود کردن نفوذ ایران در سوریه و در حقیقت حذف حضور ایران است. ایالات متحده نیز میکوشد پایگاه خود را در این منطقه حفظ کند و جایگاه روسیه را در دریای مدیترانه تضعیف و محو کند.
سوریه به سمت عقبگردی به مدت یک دهه یا پانزده سال پیش هدایت میشود
زرگر با بیان اینکه ترکیه به طور مکرر اعلام کرده که بشار اسد نصیحتهای آنها را نادیده گرفته است، تصریح کرد: در نتیجه، نیروها و تسلیحات شورشیان که به دمشق وارد شدهاند، به نوعی از حمایتهای ترکیه برخوردار بودهاند. این گروهها به لحاظ مالی و تأمین تجهیزات نیازمند حمایت از منابع خارجی هستند. لذا ترکیه به عنوان منبع مالی و تجهیزاتی برای این گروهها عمل میکند. این حمایتها ممکن است بهواسطه آمریکا یا کشورهای عربی تأمین شده باشد. نقشه کلی این سه کشور به گونهای طراحی شده که بشار اسد را از قدرت برکنار کرده و نفوذ ایران را در سوریه به حداقل برسانند. در این راستا، سوریه به سمت عقبگردی به مدت یک دهه یا پانزده سال پیش هدایت میشود. تا زمانی که یکی از گروهها بر حاکمیت سوریه تسلط یابد، این گروهها به جنگ ادامه خواهند داد تا زمانی که یک ائتلاف از چند گروه بتواند قدرت را در دست بگیرد و این فرآیند ممکن است سالها به طول بینجامد.
میخواهند دسترسی ایران به حزبالله دشوارتر شود
این تحلیلگر سیاست خارجی عنوان کرد: این وضعیت باعث شده تا راههای ورودی تسلیحات و کمکها به حزبالله مسدود شود، در حالی که گروههای شورشی و دیگران نیز به دنبال ایجاد محدودیت برای ایران هستند. در نهایت، چه این توطئه از سوی آمریکا و اسرائیل باشد و چه به صورت سهجانبه با ترکیه، هدف یکی است؛ میخواهند دسترسی ایران به حزبالله دشوارتر شده و زنجیرههای استراتژیک ایران در این زمینه گسسته شود.
فراموش نکنیم مرز ایران و ترکیه، مرز ایران و ناتو است
زرگر در رابطه با آینده روابط ایران و ترکیه با توجه به نقش این کشور در تضعیف قدرت ایران در منطقه، اظهار کرد: با وجود منافع مشترک، اختلافاتی نیز وجود دارد. فراموش نکنیم که مرز ایران و ترکیه مرز ایران و ناتو است و این موضوع بر روابط ما تأثیرگذار است. ترکیه به عنوان عضوی از ناتو، باید منافع آمریکا و غرب را در نظر بگیرد. رویکرد ترکیه در سیاست خارجی یک رویکرد ناتویی و غربی است. در عین حال، مسائل اقتصادی و رقابتهای منطقهای میان ایران، عربستان و ترکیه وجود دارد و رویکرد ژئوپولیتیکی ما و ترکیه تفاوتی اساسی دارد اما در حوزههایی نظیر امنیت کردها، منافع مشترکی نیز وجود دارد. همچنین، روابط اقتصادی و تجاری میان دو کشور و همپوشانیهای آنها در زمینههای مختلف وجود دارد، ترکیه راه ارتباطی ما با اروپا است و یکسری روابط توریستی هم میان ما و ترکیه وجود دارد. با این حال، اختلافات جدی در زمینه قفقاز و منافع ژئوپولیتیکی نیز بین ایران و ترکیه وجود دارد که باید به آن توجه شود.
ترکیه به عنوان یک عامل ناتو و آمریکا در منطقه عمل میکند
وی افزود: بنابراین، به طور کلی میتوان گفت که بین ایران و ترکیه موارد اختلاف شاید بیشتر از موارد منافع مشترک باشد. با این حال، منافع مشترک به قدری سنگین است که توازنی را تا به حال در روابط بین ایران و ترکیه حفظ کرده است. در عین حال، ترکیه به عنوان یک عامل ناتو و آمریکا در منطقه عمل میکند و در پی منافع خاص خود نیز هست. لذا به نظر میرسد که ایران باید به این موضوع توجه کند و بداند که ترکیه تنها یک همسایه مسلمان نیست، بلکه یکی از ستونهای شرقی ناتو است و سیاستهای اروپایی و غربی را در روابطش با ایران لحاظ میکند.
دفاع ما مبتی بر خودکفایی داخلی است
این تحلیلگر مسائل خاورمیانه در رابطه با تاثیر تغییرات محور مقاومت بر توان نظامی ایران، گفت: ایران کوشیده است تا از نظر سیاست خارجی و به ویژه مسائل امنیتی، مرزهای امنیتی خود را فراتر از جغرافیای خود گسترش دهد. حضور در سوریه، لبنان و کمک به گروههای کتائب عراق و گروههای فلسطینی از جمله اقداماتی است که برای تشکیل زنجیرهای از مسائل دفاعی و نظامی فراتر از مرزها انجام شده است. با توجه به تحریمها، ایران تلاش کرده است تا در زمینه صنایع نظامی خودکفا باشد و با تقویت صنایع موشکی و مواردی از این دست از خود دفاع کند. تغییراتی که در این شرایط رخ داده است به صورت کوتاه مدت در مسائل امنیتی ایران تاثیر چندانی نخواهد داشت. دفاع ما مبتی بر خودکفایی داخلی است.
اگر میخواهیم به قدرت درونی اتکا کنیم، نیازمند یک اقتصاد قدرتمند و پشتیبانی مردمی هستیم
وی خاطرنشان کرد: اکنون، با تغییر شرایط، حلقه برونمرزی که تشکیل شده بود، تضعیف شده است. حزبالله و گروههای فلسطینی به دلیل تهاجمات اسرائیل و وضعیت سوریه از مدار دفاعی ایران خارج شدهاند. بنابراین، به نظر میرسد که ایران نمیتواند به مقابله این گروههای همسو در مواجهه با تهدیدات خارجی حساب کند. البته فراموش نکنیم در این یک سال جنگ هم هیج عکس العملی از سوریه ندیدیم اما حضور ایران در سوریه برای ما جنبه مثبت داشت. در مجموع، ایران باید بیشتر به درون متکی باشد و این موضوع نیاز به سیاستهای دفاعی و خارجی مبتنی بر یک اقتصاد قدرتمند و پشتیبانی مردمی دارد. نیاز به یک سیاست خارجی و دفاعی قوی منطقهای داریم که منافع ملی را لحاظ کند و از هر جهت هم باید محاسبات دقیقی داشته باشد تا آسیبی به ایران نرسد.