بهشتیپور در گفتگو با ایلنا مطرح کرد؛
بررسی ابعاد سفر رئیسجمهور به قطر در میانه تنشهای منطقه
یک تحلیلگر مسائل خاورمیانه گفت: قطر واسطه بین ایران و آمریکا بوده، اگرچه عمان نقش بیشتری در این زمینه ایفا نقش کرده است. اما در مورد میانجیگری در تنشهای اخیر به نظر نمیرسد که قطر بتواند نقشی داشته باشد. ما در حال حاضر درگیریهایی بین گروههای مقاومت و از طرف دیگر اسرائیل و متحدانش، به ویژه آمریکا داریم. در این شرایط، تأثیرگذاری قطر در این معادله به حداقل میرسد.
حسن بهشتیپور در گفتوگو با خبرنگار ایلنا، در رابطه با سفر رییسجمهور به قطر در شرایط ملتهب منطقه و امکان تلاشهای دیپلماتیک برای برقراری صلح در این سفر، گفت: سفر رئیسجمهور در چهارچوب برنامه سفرهای آسیایی بهمنظور شرکت در مجمع صلح آسیا انجام شده است. این سفر در واقع یک برنامهریزی از پیش تعیینشده است که به مدت سالها برای آن تلاش شده است. موضوع این مجمع کمک به استقلال و برقراری صلح بین کشورهای آسیایی است که شامل بلوکهای غرب و شرق آسیا میشود.
وی ادامه داد: اما اینکه آیا قطر میتواند در حلوفصل این موضوعات خاورمیانه کمکی کند، به نظر بعید میرسد، زیرا در حال حاضر موضوعات مهمتری در میان است که یک طرف آن گروههای مقاومت و طرف دیگر آمریکا و اسرائیل و متحدانشان هستند. بنابراین، اگر کسی بخواهد تجاوزگریهای اسرائیل را مهار کند، آمریکا است که میتواند جلوی این توسعهطلبی و اقدامات جنایت کارانه اسرائیل را بگیرد. بهخصوص با توجه به اینکه یک ماه دیگر انتخابات ریاستجمهوری و همچنین انتخابات مجلس نمایندگان و یکسوم کرسیهای سنا در آمریکا برگزار میشود، شرایط به شدت بدی در آمریکا حاکم است و بعید میدانم در این شرایط بتوانند اقدام موثری انجام دهند. مگر اینکه تنها به موضعگیریهایی بسنده کنند که میگویند به دنبال امنیت و صلح هستند.
بهشتیپور در خصوص توان قطر به عنوان یک میانجی برای برقراری صلح در منطقه، عنوان کرد: قطر واسطه بین ایران و آمریکا بوده است، اگرچه عمان نقش بیشتری در این زمینه ایفا کرده است. اما در مورد میانجیگری برای تنشها بین ایران و اسرائیل، به نظر نمیرسد که قطر بتواند نقشی داشته باشد. ما در حال حاضر درگیریهایی بین گروههای مقاومت و از طرف دیگر رژیم صهیونیستی و متحدانش، به ویژه آمریکا داریم. در این شرایط، تأثیرگذاری قطر در این معادله به حداقل میرسد. شاید قطر بتواند در این میان با آمریکاییها تبادل نظر کند ولی تاثیرگذاری کمی خواهد داشت. البته قطر در بحث مربوط به فلسطینیها همراه با مصر نقش مذاکرهکننده داشته و از طرف حماس میانجیگری میکرد، اما عملاً این مذاکرات نیز به نتیجهای نرسیده و هیچ اقدامی برای توقف جنگ و کشتار بیرحمانه مردم غزه انجام نشده است. قطر و مصر به عنوان میانجی در مذاکرات آتشبس بین حماس و اسرائیل عمل کردهاند، چون اسرائیل مستقیما مذاکره نمیکرد یک طرف قطر و مصر بودند در طرف دیگر هم آمریکا و اسرائیل گفتوگو و مذاکره میکردند اما این مذاکرات نیز به نتیجه نرسیدهاند.
وی افزود: در حال حاضر، با توجه به اوج تقابلها، به نظر نمیرسد که قطر بخواهد یا بتواند نقشی در رابطه با ایران ایفا کند. در رابطه با شرایط فعلی قطر نمیتواند نقش میانجی را در منطقه داشته باشد، چون باید یک کشوری ورود کند که تاثیرگذار باشد. در شرایط فعلی تنشها به نقطه اوج خود رسیده است. در واقع، وضعیت کنونی به گونهای است که همه منتظر هستند ببینند آیا خطایی از اسرائیل در برابر حملات انتقامجویانه ایران سرمیزند یا خیر. در این شرایط، برای قطر نقش بازدارندهای وجود ندارد و تنها آمریکا میتواند در این زمینه ایفای نقش کند، چون میتواند جلوی اسرائیل را بگیرد که عملاً هم این کار را نکرده است. شاید هم نمیخواهد این کار را انجام دهد چراکه لابی اسرائیل در آمریکا بسیار قوی است و نقش تعیین کنندهاست.
این کارشناس سیاست خارجه با اشاره اینکه فضای منطقه به سمت افزایش تنش میرود و آینده آن بستگی به اقدام و عمل اسرائیل دارد، تصریح کرد: اگر اسرائیل طبق وعدههای آمریکا عملی مدیریتشده انجام دهد، طبق وعدههای آمریکاییها، ممکن است تنشها افزایش نیابد. اما اگر اقدامات تندتری انجام دهد، ایران نیز مجبور به پاسخگویی خواهد بود و این خود به افزایش تقابلها دامن خواهد زد. بهطور کلی، وضعیت به مراتب بغرنجتر خواهد شد و سفر پزشکیان نیز تأثیری در این قضیه نخواهد داشت. این سفر، دو روزه است و اگر قطر بتواند پیامی از ایران به آمریکاییها منتقل کند، شاید بتواند تاثیرگذار باشد، البته این کار معمولاً از طریق کشورهایی چون سوئیس و عمان انجام میشود.