بررسی دلایل رد کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۳ از سوی مجلس/ نمایندگان قول شفاهی برای افزایش حقوق ۴۰ درصدی بازنشستگان را نپذیرفتند/ تنها چیزی که در بودجه دیده نشده مردم هستند

امانقلیچ شادمهر نماینده مردم گنبدکاووس در مجلس شورای اسلامی در گفت‌گو با خبرنگار ایلنا، درخصوص دلایل رد لایحه بودجه برای سال ۱۴۰۳ از سوی نمایندگان، گفت: این اولین لایحه دولت در اجرای برنامه هفتم توسعه است، در بودجه‌ای که آمده احکام پرتکرار حذف شده و به جایگاه واقعی خود بازگشته است. از نقاط قوتی که در لایحه بودجه وجود داشت اعمال معافیت‌های مالیاتی است که ما در برنامه هفتم این را پیش‌بینی کرده بودیم و همچنین کاهش نرخ مالیات بر ارزش افزوده و اعمال معافیت‌های مالیاتی برای حمایت از تولید که این موارد در برنامه هفتم تصویب شد اما آقای منظور آن‌ها را به عنوان نقاط قوت دولت در تدوین بودجه اعلام می‌کند.

عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس درخصوص انتقادات نسبت به لایحه ابراز داشت: مواردی وجود داشت که باعث تامل و دغدغه نمایندگان نسبت به بودجه شد از جمله اینکه این لایحه اصلا مطابق با منابع مالی دولت نیست. از جمله مهم‌ترین تفاوت‌های بودجه ۱۴۰۲ هم شفافیت در حوزه ساماندهی طرح‌های عمرانی است که گفتند اصلا جور در نیامد یعنی اصلا اجرایی نشد.

شادمهر ادامه داد: نگرانی که در مورد بودجه ۱۴۰۳ وجود دارد این است که مبتنی بر برنامه هفتم توسعه نیست و مصوبات برنامه هفتم اعمال نشده است، نمونه‌اش همان افزایش ۴۰ درصدی حقوق بازنشستگان است که در راستای تصمیمی که در برنامه هفتم با تعامل میان مجلس و دولت اتخاذ شده بود باید در سال اول اجرایی می‌شد اما در بودجه ۲۰ درصد آورده‌اند و صرفا فقط قول شفاهی را ملاک قرار دادند؛ حتی در کمیسیون تلفیق هم همین قول شفاهی آقای منظور را پذیرفته بودند و کمیسیون آن را تصویب کرده بود. 

وی تصریح کرد: اما وقتی روز گذشته مطرح شد نمایندگان قول شفاهی را نپذیرفتند و به ضرس قاطع ایستادند و به بودجه رأی نداند تا این مساله به صورت مکتوب در بودجه بیاید و افزایش حقوق ۴۰ درصدی برای بازنشستگان که در زمان برنامه توافق شده بود، اجرایی شود.

شادمهر افزود: نکته دیگر اینکه سهم زنان در لایحه بودجه دیده نشده و این سهم صفر است یعنی اصلا اعمال نشده است.

نماینده مردم گنبدکاووس در ادامه عنوان کرد: از جمله ایردات لایحه این بود که کمترین اطلاعات و داده به مجلس داده شد، یعنی اطلاعات و داده بسیار ناچیز و خیلی کم بود و به همین خاطر بودجه بسیار مهم بود. از جمله این موارد درخصوص نرخ ارز بود که ۷ نوع نرخ برای ارز تعیین شده است که مستحضرید این وضعیت نرخ ارز می‌تواند در اقتصاد ما یک عامل فسادزا باشد.

وی ادامه داد: همینطور مالیات اشخاص حقوقی بیش از ۵۳ درصد رشد کرده است، این باید از کجا بیاید؟ بالاخره باید از جیب مردم در بیاید. مالیات اشخاص حقوقی که قبلا ۴۰ درصد بود را الان به ۵۳ درصد رساندند. مالیات بر درآمدها بیش از ۳۳ درصد رشد کرده است که این هم معلوم نیست از کدام پایه‌های مالیاتی است، یعنی براساس کدام پایه مالیاتی این رشد در نظر گرفته شده است.

شادمهر افزود: همینطور در کنار اینکه مالیات را افزایش دهند و بیشتر کنند، استقراض هم دارند انجام می‌دهند، این سوال برای ما مطرح است که این‌ها قرار است کجا هزینه شود؟ هم افزایش مالیات در بودجه داریم و هم بر این فرض هستند که استقراض هم بکنند.

عضو کمیسیون آموزش مجلس خاطرنشان کرد: تراز عملیاتی بودجه ۳۰۰ هزار میلیارد کسری دارد و این درحالی است که بخش‌های مهم هزینه‌ای به خصوص در زمینه سلامت و آموزش پیش‌بینی نشده است، آن‌هایی که پیش‌بینی شده فقط در حوزه‌های فرهنگی هستند مانند صداوسیما و ... اما در مقابل سهم آموزش خیلی کم دیده شده، آموزش عالی کم دیده شده است.

وی اضافه کرد: نکته دیگر اینکه به نظر من همه جای دنیا مردم حق دارند بدانند و دولت موظف است که حجم انبوهی از اطلاعات درخصوص منابع و مصارف بودجه کشور و سیاست‌های مالی خود را هنگام تهیه و تدوین لایحه بودجه به شکل عمومی در اختیار مردم قرار دهد تا تکلیف مردم روشن باشد. الان تنها چیزی که در این بودجه دیده نشده مردم است، به مردم حق نمی‌دهند که این مسائل اطلاعات و داده‌ها را بدانند، حق مردم است که بدانند با توجه به دخل و خرج دولت و سیاست‌های اقتصادی دولت بتوانند پیش بروند اما گویا تنها چیزی که برای آنها ملاک است، گرفتن مالیات است.

نماینده مردم گنبدکاووس با تاکید بر لزوم اطلاع‌رسانی شفاف درخصوص بودجه و سیاست‌گذاری مالی دولت، گفت: در واقع مردم که باید مالیات بدهند، حداقل از جزئیات آن و محل مصارف آن باید مطلع باشند، مردم که می‌دانند باید مالیات پرداخت کنند و افزایش آن را هم پیش‌بینی می‌کنند اما اینکه دولت جزئیات آن را به اطلاع مردم نرسانده اشتباه است، همین الان هم دیر نشده و دولت می‌تواند در مورد تهیه و تدوین بودجه و حتی اصلاح بودجه به مردم اطلاع‌رسانی کند. به نظرم در عالی‌ترین سطح ممکن این گفت‌وگوها بین دولت، مجلس و مردم جریان داشته باشد و مردم باید در جریان این تصمیم‌گیری‌ها قرار بگیرند.

شادمهر درخصوص افزایش حقوق پیشنهادی دولت برای کارمندان گفت: ما گفتیم که عدد افزایش حقوق را هم ترمیم دهند اما با افزایشی که برای بازنشستگان باید انجام دهند فکر می‌کنم که از زیر افزایش حقوق کارمندان شانه خالی خواهند کرد، با توجه به اصراری که دولت روی افزایش حقوق‌ها دارد و حتی تلاش کرد با قول شفاهی مانع از تصویب رسمی افزایش ۴۰ درصدی بازنشستگان شود و ۲۰ درصد را تصویب کند، به نظر می‌رسد که در بحث افزایش حقوق کارکنان هم بر همین نظر باشد و این کار را به شدت سخت می‌کند که کارکنان در این شرایط تورمی ۵۰ درصدی تنها ۱۸ درصد افزایش حقوق داشته باشند.

مصاحبه از: محمدابراهیم ترقی نژاد