معاون فنی نداجا خبر داد؛
دورخیز نیروی دریایی برای ساخت ناوشکن‌های سنگین
معاون فنی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران گفت: یکی از ویژگی‌های مهمی که در ناوشکن‌ها از جماران تا دیلمان وجود داشته بحث خودحفاظتی است که یکی از مولفه‌های بسیار مهم آن در زمان طراحی کاهش انعکاس راداری است. در این زمینه دیلمان نسبت به دنا و سهند انعکاس راداری کمتری دارد علاوه بر این پوشش‌های خودحفاظتی برای دیلمان در حوزه جنگ الکترونیک پیش‌بینی شده که جزو مزیت‌های این ناوشکن است. عمدتا کاهش این انعکاس راداری مبتنی بر شکست‌هایی بوده که در طراحی بدنه ایجاد کردیم.
در آستانه هفت آذر 1402 شاهد الحاق جدیدترین ناوشکن ساخت ایران به نام دیلمان هستیم. اصولا چرا باید در دریای خزر یک ناوشکن در این کلاس داشته باشیم؟ چه احساس نیازی باعث شده در دریایی که نام دریای صلح و دوستی را یدک می‌کشد، ناوشکن داشته باشیم؟
تمام کشورها در حوزه مرزهای آبی خودشان نیروی دریایی دارند و ایران هم در شمال و جنوب مرز آبی دارد و چون مرز آبی داریم برای دفاع از مرزها باید پیش‌بینی نیروهای دفاعی هم بکنیم. وجود نیروی دریایی چه در مرزهای آبی جنوب و چه در دریای صلح و دوستی خزر الزاما نشان‌دهنده تهدید یا دشمنی نیست بلکه این یک قانون است که همه کشورها از جمله همه کشورهای ساحلی خزر نیروی دریایی دارند و یک الزام است با این حال نگاه نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران چه در جنوب و چه در شمال مبتنی بر صلح و امنیت پایدار برای همه کشورهاست.
ما در ناوگان شمال نداجا تعدادی ناوچه کلاس پیکان داشته‌ایم و داریم چرا نیاز به ناوشکن سنگین‌تر احساس شد؟ نیاز نظامی است یا وضعیت خزر ما را به این سمت سوق داده؟
در آرایه‌هایی که در نیروی دریایی پیش‌بینی شده هم در شمال و هم در جنوب ناوشکن وجود دارد. الان هم دیلمان مبتنی بر مصوبه سازمان رزم نداجا در ناوگان شمال ساخته شده. اما چرا دیلمان با این ابعاد؟ شرایط اقلیمی تاثیرگذار است. منطقه ما در دریای خزر موقعیت جوی مناسبی را اغلب ندارد و نیاز به شناورهای بزرگتر با آب‌خور بیشتر هست تا در مقابل شرایط جوی بد پایدارتر و ماندگاری بیشتری را در دریا داشته باشند. ناوچه با توجه به ابعاد خودش قطعا مدت کمتری را در دریا می‌تواند بماند در حالی که ناوشکن هم سوخت بیشتری دارد و هم در شرایط جوی بد پایدارتر خواهد بود.
اگر بخواهید در مورد ویژگی‌های مهم دیلمان نسبت به نمونه‌های قبلی کلاس موج یا جماران بگویید چه ویژگی‌های برجسته‌‌تری مد نظر شماست؟
شما می‌دانید که فناوری هر روز پیشرفت می‌کند و طبق ماموریت فرماندهی فنی، باید مطابق با فناوری‌های جدید خودمان را به‌روز کنیم یعنی در ناوشکن بعدی فناوری‌های پیشرفته‌تری نسبت به دیلمان خواهیم داشت. رکن اصلی هم در انتخاب سامانه‌ها و زیرسامانه‌های این ناوشکن شناخت کامل از تهدیدات است. اگر بین ساخت دو ناوشکن تهدیدات تغییر کند متناسب با تهدیدات جدید طراحی می‌کنیم. ویژگی‌های دیلمان در حوزه جنگ الکترونیک و پدافند و تسلیحات به مراتب از نمونه‌های قبلی کلاس جماران رتبه بالاتری دارد چون زمانی که شروع به کار طراحی می‌کنیم به افق روبه‌رو نگاه می‌کنیم نه گذشته.
چه فناوری را در دیلمان برای اولین‌بار شاهد هستیم؟
حساسه‌هایی که روی دیلمان قرار گرفته یک نمونه رادار ویژه هست. در بحث‌های مرتبط با جنگ الکترونیک نسبت به دنا بالاتر است. در رابطه با تسلیحات یک طراحی را کردیم برای افزایش قدرت موشکی ناوشکن که این انجام شد و روی دیلمان هم انجام می‌شود و می‌تواند تعداد موشک بیشتری را با خودش داشته باشد و متناسب با ماموریت هر شناور طراحی تسلیحات انجام می‌شود. اگر یک ناوشکن مسافت طولانی را بتواند برود موشک برد بلند نصب می‌شود. ناوشکن دیلمان هم موشک قدیر دارد و در پدافند پیش‌بینی برد کوتاه و برد متوسط شده است. رادار آرایه فازی دارد و در مورد جنگ الکترونیک یک بسته کامل از همه اخلالگرها و سامانه‌های جنگ الکترونیک برای دیلمان پیش‌بینی شده که این مجموعه به مراتب نسبت به ناوشکن دنا در سطح بالاتری هست.
در موضوع موتور و پروانه‌ها هم اتفاق متفاوتی در دیلمان افتاده است؟
بله سامانه رانش دیلمان با توجه به تجربه‌ای که در دریای خزر داشتیم تغییر کرده و طراحی سامانه رانش دیلمان هم متفاوت از ناوشکن‌های دیگر است. تفاوتش در قابلیت اطمینان است و قابلیت اطمینان به مراتب بالاتری نسبت به بقیه ناوشکن‌ها دارد.
گویا بدنه رادارگریزتری هم دارد. در این خصوص چه اقداماتی کرده‌اید؟
یکی از ویژگی‌های مهمی که در ناوشکن‌ها از جماران تا دیلمان وجود داشته بحث خودحفاظتی است که یکی از مولفه‌های بسیار مهم آن در زمان طراحی کاهش انعکاس راداری است. در این زمینه دیلمان نسبت به دنا و سهند انعکاس راداری کمتری دارد علاوه بر این پوشش‌های خودحفاظتی برای دیلمان در حوزه جنگ الکترونیک پیش‌بینی شده که جزو مزیت‌های این ناوشکن است. عمدتا کاهش این انعکاس راداری مبتنی بر شکست‌هایی بوده که در طراحی بدنه ایجاد کردیم.
در حوزه بالگرد هم قابلیت جدیدی در دیلمان وجود دارد؟
عمدتا برای ناوشکن‌های کلاس جماران بالگرد AB را پیش‌بینی کردیم و در همین الحاق هم یکی از بالگردهای AB نداجا که تعمیرات اساسی کامل شده روی دیلمان الحاق می‌شود.
در مورد آینده هم بفرمایید پروژه‌های ساخت ناوشکن‌های سنگین در چه وضعیتی هستند؟
به ناوشکن‌های از سه‌هزار تن به بالا کلاس سنگین می‌گوییم و امروز حلقه مفقوده‌ای در ساخت ناوشکن‌های سنگین نداریم. پیش‌بینی ساخت ناوشکن سنگین در دستور کار نیروی دریایی قرار دارد و به زودی ساخت ناوشکن سنگین هم توسط فرماندهی نیرو رسانه‌ای می‌شود. ناوشکنی که پیش‌بینی شده بالای سه‌هزار تن هست و تقریبا سه برابر دیلمان وزن دارد و کارهای طراحی آن در حال انجام است.
در مورد موشک عمودپرتاب در چه مرحله‌ای قرار دارید؟
فناوری موشک‌های عمودپرتاب در کشور وجود دارد و پدافندهای نواب و صیاد عمودپرتاب هستند اما متناسب با طرحی که ما داریم و فضایی که در ناوشکن هست نصب اینها انجام می‌شود. یک جایی ترجیح این است به صورت عمود نصب شوند و یک جایی مثل سهند تشخیص می‌دهیم به شکل زاویه‌دار باشند اما مهم این است که کشور در حوزه عمودپرتاب به این فناوری دست پیدا کرده است.
در دیلمان موشک عمودپرتاب پیش‌بینی شده است؟
با توجه به ماموریت‌هایی که محول می‌شود در صورت نیاز امکان مجهر نمودن همه واحدهای ما به انواع موشک‌ها وجود دارد.
یکی از بحث‌های این روزها هوشمندسازی است. در این حوزه چه پیشرفت‌هایی داشتید؟
با دستور فرماندهی نداجا مجموعه هوشمندسازی نداجا هم تقریبا شکل گرفت و ساماندهی شد به همین شکل که ما یک ناودسته پهپادی تشکیل دادیم. بعد از ناودسته پهپادی، اتفاق مهم تشکیل یک ناوگان بدون سرنشین هست که این ناوگان از لحاظ ساختاری و سازمانی و ساخت آرایه‌های آن در حال انجام است و به زودی ناوگان بدون سرنشین ما که یکی از ارکان هوشمندسازی هست تشکیل می‌شود. این ناوگان بدون سرنشین که در حوزه پروازی، سطح و زیرسطح راه‌اندازی می‌شود نشان می‌دهد در حوزه هوشمندسازی به نقطه قابل اتکایی رسیده‌ایم.
