جلاییپور در گفتوگو با ایلنا:
استقلال علمی دانشگاهها به رسمیت شناخته نمیشود/ تولید اندیشه دستوری نیست
استاد جامعه شناسی درباره امنیتی شدن فضای دانشگاه گفت: استقلال علمی دانشگاهها به رسمیت شناخته نمیشود و بجای اینکه گروههای علمی تعیین کننده مقدرات آموزشی و تحقیقاتی باشند سازمانهای کنترلکننده که اشاره شد تعیینکننده هستند.
حمیدرضا جلاییپور در گفتوگو با خبرنگار ایلنا، در پاسخ به این سوال که در وقایع اخیر مجددا شاهد شکلگیری اعتراضات دانشجویی بودیم چه عواملی باعث شد که بار دیگر اعتراضات دانشجویی اهمیت خودش را پیدا کند، گفت: این پندار تندروها بود که فکر میکردند با ستارهدار کردن دانشجوها، با دخالت در گزینشها، با کمیته انضباطی، با حراست و با تعطیلی انجمنهای دانشگاهی میتوانند محیط دانشگاه را از انتقاد و اعتراض پاک کنند.
وی افزود: حتی آرامش نسبی محیط دانشگاهها را در دهه نود به رخ میکشیدند. اما هر چه در این سالها مهندسی فرهنگی از بالا را تشدید کردند کل جامعه را ناراضی کردند. اعتراضهای سه ماه گذشته نشان داد جمع کثیری از جوانان اعم از زنان و دانشجویان ناراضی هستند. در هشتاد سال گذشته اعتراضات دانشجویی بیشتر در دانشگاههای مادر و در چند شهر بزرگ بود اما در اعتراضات این دوره تنها در روز اول مهر در بیش از صد دانشکده در سراسر ایران بود و همچنین اعتراضات طولانی بوده و تاکنون سه ماه هست که اعتراضات ادامه دارد.
جلاییپور در پاسخ به این سوال که چقدر ضرورت دارد تا کرسی آزاد اندیشی که همیشه بر شکلگیری آن تاکید شده بود بین تمام دانشجویان با هر گرایش فکری دایر شود تا هر دانشجویی بتواند آزادنه عقاید خود را بیان کند، گفت: کرسی آزاداندیشی بیشتر یک دستور ماند. برخی آن را اینگونه معنا کردند که اساتید بیایند مواضع حکومت را تایید کنند. آزاداندیشی به آزادی نهادی در جامعه و دانشگاهها نیاز دارد. وقتی گزینش، حراست و کمیتههای انظباطی بر محیط دانشگاهی حاکم است انجام پژوهش و گفتوگوی آزاد با مشکل روبرو میشود. تولید اندیشه دستوری نیست.
وی در پاسخ به این سوال که چه عواملی باعث شده تا فضای دانشگاه تا حدودی شکل امنیتی به خود بگیرد، گفت: به دو عامل باید اشاره کرد. یکی اینکه استقلال علمی دانشگاهها به رسمیت شناخته نمیشود و به جای اینکه گروههای علمی تعیینکننده مقدرات آموزشی و تحقیقاتی باشد سازمانهای کنترلکننده که اشاره شد تعیین کننده هستند. عامل دوم این که دههها است که حکمرانی سیاسی و اقتصادی درست کار نمیکند، نهادهای مدنی و حزبی تضعیف شدهاند لذا به صورت ناگزیر دانشگاهها به جایگاه اعتراض تبدیل شده است.
جلاییپور در پاسخ به این سوال که با نگاه به اعتراضات اخیر، آیا محیط دانشگاه توانسته فضای اعتراضات را به خوبی پوشش دهد، گفت: در سه ماه گذشته پایدارترین مکانهای اعتراضی «دانشگاهها» بوده است. بعد «خیابان» مکان اعتراضی بوده و بعد در محلات مردم در خانهها شعار میدادند و یا ماشینها بوق میزدند. همچنین یکی از تجلیگاههای مهم این اعتراضات فضای مجازی بوده است.
این استاد جامعه شناسی در پاسخ به این سوال که از نظر شما راهکارهایی مانند ممنوع الورود کردن دانشجویان به دانشگاه و همچنین رفتارهایی مانند ستاره دار کردن دانشجویان باعث نمیشود که فعالیت دانشجویی علنا خنثی شده و آن اثرگذاری خود را از دست بدهد، گفت: به نکته خوبی اشاره کردید. بهترین کار این است که در محیط دانشگاه و به دور از خشونت، اعتراضات دانشجویی ابراز شود. سرکوب اعتراضات دانشجویی (مثل ممنونالورودی، یا زندان و ستارهدار کردن) اوضاع را بدتر میکند.