حل اختلافات ایران و آژانس گره بزرگی را از مسیر توافق باز می‌کند/ آمریکایی‌ها می‌خواهند با پشتیبانی سنا پای میز مذاکره حاضر شوند

حسن بهشتی‌پور کارشناس مسائل سیاست خارجی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، درخصوص «صحبت‌های اخیر وزیر امور خارجه کشورمان درباره اعزام هیاتی از سوی ایران به وین به منظور مذاکره با آژانس و حل و فصل اختلافات از مسیر فنی و اینکه آیا این می‌تواند گامی در جهت حصول توافق به منظور احیای برجام در نیمه دوم نوامبر براساس پیش‌بینی نماینده روسیه باشد؟» گفت: موضوع آژانس جدا از مذاکرات ما با ۴+۱ است، درست است که این‌ها با هم مرتبط‌اند و حتی گفته‌ می‌شد که مساله آژانس و پرسش‌های بی‌پاسخ یکی از موانع توافق با ۴+۱ است اما واقعیت این است که روند مذاکرات آژانس یک روند دو جانبه میان ایران و آژانس بر سر پادمان هسته‌ای یا به عبارتی ترتیبات اجرایی پیمان NPT است، آنجا یک اختلاف نظری میان ایران و آژانس بروز کرده و دو جانبه قابل حل است.

وی ادامه داد: بارها در مصاحبه‌های مختلف گفتم و پیشنهاد کردم که ما بهتر است با خود آژانس به توافق برسیم، یعنی آن تئوری که می‌گفت ما می‌توانیم این را از طریق سیاسی حل کنیم واقعا حل نمی‌شد؛ دیگر باید چه اتفاقی رخ می‌داد که روشن شود این مساله از لحاظ سیاسی حل نمی‌شود. اگرچه این ایده تئوری درستی بود و می‌شد از طریق سیاسی هم موضوع را حل کرد اما به شرطی که طرف‌های مقابل بپذیرند که نمی‌پذیرفتند.

بهشتی‌پور با تاکید بر لزوم مذاکره مستقیم و توافق میان ایران و آژانس، اظهار داشت: پیشنهاد من همیشه این بوده و الان هم این است که ما با آژانس راحت‌تر به توافق ‌می‌رسیم اما دوستان مخالف این نظر معتقد بودند که آژانس تحت سیطره آمریکا و صهیونیست‌ها است و امکان ندارد در این زمینه بدون رضایت آمریکا با ما به توافق برسند و ما حتما باید مساله را سیاسی حل کنیم. در حالیکه قبلا تجربه‌های مکرر داشتیم که ما توانستیم علیرغم مخالفت‌هایی که آمریکا و اسرائیل و دیگران داشتند، با آژانس توافق کنیم.

وی تصریح کرد: بنابراین این مسیری که آقای امیرعبداللهیان طرح کردند که امیدوارم هرچه زودتر آغاز شود به نظر من مسیر درستی است، ما به نتیجه خواهیم رسید و با آژانس می‌توانیم مساله را به صورت دوجانبه حل و فصل کنیم. در این مسیر قادر خواهیم بود برای این مساله راه‌حل پیدا کنیم، هیچ بن بستی وجود ندارد و راه‌حل‌های متعدد برای چنین موضوعاتی پیش‌بینی شده است؛ منتها رسانه‌ای نیست و باید اول به نتیجه برسد.

کارشناسی مسائل بین‌الملل با اشاره به پیش‌بینی نماینده روسیه از احتمال توافق، گفت: بحث آقای اولیانوف و روسیه راجع به مساله مذاکرات ایران و گروه ۴+۱ بود که حدس زده بود بعد از انتخابات نوامبر آمریکا این مذاکرات مجددا آغاز شده و به نتیجه می‌رسد. در این زمینه اولیانوف حدس سیاسی خود را مطرح می‌کرد نه اینکه براساس اطلاعات حرف بزند چون واقعیت این است که روسیه در قضیه مذاکرات تعیین‌کننده نیست، طرف اصلی مذاکرات ایران و آمریکا هستند.

وی اضافه کرد: بنابراین مذاکرات هم فعلا اینطور که آمریکایی‌ها اعلام کردند از یک طرف می‌خواهند ببینند نتیجه ناآرامی‌ها در ایران چه می‌شود و از سوی دیگر منتظر هستند که نتیجه انتخابات کنگره را ببینند که با قدرت بیایند پای میز مذاکرات یا با ضعف. اگر دموکرات‌ها در انتخابات موفق شوند و اکثریت سنا و مجلس نمایندگان را به دست بیاورند، می‌خواهند با پشتیبانی سنا با قدرت پای میز مذاکره حاضر شوند در حالیکه اگر اکثریت را از دست داده باشند تزلزل بیشتری روی توافق آمریکا با ایران خواهد بود.

بهشتی‌پور در رابطه با «تاثیر پیشرفت مذاکرات و توافق احتمالی میان ایران و آژانس بر حصول توافق در مسیر احیای برجام»، خاطرنشان کرد: اگر ما با آژانس به توافق برسیم، گره خیلی بزرگی را باز کرده‌ایم، به این خاطر که الان این گره بهانه‌ای در دست آمریکایی‌ها و بخصوص اسرائیلی‌ها شده و در تبلیغات رسانه‌ای خیلی روی این موضوع مانور می‌دهند، همچنین روی نظر طرف‌های دیگر همچون آلمان، انگلیس و فرانسه نیز اثر دارد.

وی ادامه داد: در واقع در صورت توافق میان ایران و آژانس ما عملاً بهانه را از این‌ها گرفتیم و در موقعیت برتر قرار خواهیم گرفت. این در مذاکرات تاثیرگذار است اما ارتباط مستقیم ندارد. این دو مساله دو روند موازی هستند که می‌توانند با هم تقاطع پیدا کنند.

کارشناس مسائل بین‌الملل گفت: اگر ما با آژانس به توافق برسیم، دست بازتری در مذاکرات داریم و بهانه را از دست دشمنان گرفتیم و توانسته‌ایم به یک راهکار منطقی و عقلایی برسیم. به نظر من این اقدام بسیار خوبی است و اگر به نتیجه برسد می‌تواند اثر مثبتی روی مذاکرات ایران با ۴+۱ یا ۵+۱ داشته باشد. امیدواریم که به نتیجه مثبتی برسند و این بهانه را از دست دشمنان خارج کنند.