اگر نمایندگان یقه وزرا را برای حقوق کارگران بگیرند، کارگران اعتراض نمی‌کنند/ وزیری که نمی‌تواند کار کند، یا آبرومندانه استعفا دهد یا غیر آبرومندانه استیضاح شود

عزت الله یوسفیان ملاء نماینده ادوار مجلس در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در پاسخ به این سوال که با توجه به اینکه این روزها درباره ترمیم کابینه آقای رئیسی صحبت‌هایی شده است، مجلس تا چه میزان می‌تواند به دولت در تغییر کابینه کمک کند، گفت: سلیقه دولت‌ها متفاوت است. مثلا در دولت قبلی، آقای روحانی بی‌میل نبود اگر از وزیری راضی نیست، به وسیله مجلس استیضاح شده، برکنار شود و خودش وارد عمل نشود. ظاهرا دولت آقای رئیسی تمایل ندارد مجلس وارد عمل شود و می‌خواهد استیضاح‌ها کم باشد.

وی افزود: بهترین روش برای اینکه دستگاهی را وارد ریل کنند این است که کمیسیون‌های تخصصی وارد عمل شوند. این وظایف کمیسیون‌ها است. حداقل ۱۹ و حداکثر ۲۳ نفر عضو کمیسیون‌های تخصصی هستند. این یعنی هر کمیسیون ۸ تا ۹ درصد مجلس است. این کمیسیون‌ها باید مدام با وزرا جلسه داشته باشند و وضعیت را رصد کنند.

یوسفیان مطرح کرد: اگر شما به روز رای اعتماد وزیر صمت برگردید، حرف‌هایی می‌زد که خیلی امیدوارکننده بود. ببینید اتفاقاتی که در کشور رخ می‌دهد حتی در بدترین خودروهایی که در دنیا ساخته می‌شود، نمی‌افتد. قدیم‌ها می‌گفتند بدترین خودروئی که وارد ایران می‌شود لادا است. لادا یک خودروی روسی بود. اما شما کی دیدید که لادای روسی وسط خیابان آتش بگیرد؟ یا کی لادا تصادف می‌کرد و کیسه هوای آن باز نمی‌شد؟

وی در ادامه گفت: اینها ایرادات موجود است و باید برای آن‌ها زمان بگذارند. دولت و مجلس هر کدام چهارسال فرصت دارند و می‌توانند این ایرادها را در دو ماه برطرف کنند. اما اگر کمیسیون مجلس نتواند یک وزارتخانه را روی ریل بیاورد و حساب‌شده بر آن نظارت کند، باید در تشکیلات کمیسیون تجدیدنظر کنیم. باید ببینیم که چه کسانی وارد این کمیسیون شده‌اند و چرا اصلا تخصص ندارند البته الان که بحث وزارت صمت  قرار است بعد از تفکیک آن و تشکیل وزارت بازرگانی مجددا مورد رای مجلس قرار گیرد.

یوسفیان مطرح کرد: مجلس ۱۸ کمیسیون تخصصی دارد. هر کمیسیون هم بر یک وزارتخانه و چندین دستگاه نظارت می‌کند. اگر قرار باشد امروز کمیسیونی با ۴۰ امضا استیضاح کند اما فردا استیضاحش را پس بگیرد که استیضاح از عقب بیافتد، معلوم است که دارد اتفاقاتی می‌افتد. این اتفاق قطعا برای مردم میمون و مبارک نیست. مردم خودرویی می‌خواهند که وقتی با زن و بچه خود سوار آن می‌شوند ایمن باشد. این خواسته خیلی دوری نیست.

وی در ادامه افزود: مطمئن باشید اگر مجلس، پیگیر باشد و مشکلات مردم را بگوید، حرف خالی هم نباشد و صبح مشکل مردم را در صحن بگوید و بعدازظهر در کمیسیون تخصصی مشکل مردم را پیگیری کند، ما چنین مسائلی را در خیابان نخواهیم داشت. مردم می‌گویند حرف ما را نماینده زده و الان هم جلسه گذاشتند، دیگر چرا ما به خیابان بیاییم؟

یوسفیان گفت: مردم زمانی اعتراض می‌کنند که می‌بینند حرف آن‌ها زده نمی‌شود. مشکل آ‌نها مطرح نمی‌شود. جلسه‌ای برای مشکل آن‌ها برگزار نشده و راهکاری اخذ نمی‌شود. طرف می‌گوید ما اعتراض می‌کنیم تا مشکلمان را حل کنیم. اگر مشکل من را فرد دیگری حل کند، کم عقل نیستم که دوباره اعتراض کنم.

وی در ادامه گفت: الان شما می‌بینید حرکت‌های اعتراضی روز به روز بیشتر می‌شوند. اگر من یک کارگری باشم که حقوقم دیر شد، ببینم نماینده‌ای هست که رفت، یقه مدیرعامل را گرفت و به آن می‌گوید که چرا شش ماه است به کارگر حقوق نداده‌ای، دیگر اعتراضم را به آن شکل مطرح نمی‌کنم. اگر نماینده یقه وزیر را در مورد حقوق کارگران بگیرد که چرا به فلان کارگر در فلان نقطه حقوق نداده‌اید، آن کارگر به خیابان نمی‌آید و اعتراض نمی‌کند. فریاد نمی‌کند و دست از کار نمی‌کشد. اما اگر نماینده این کار را نکند یا عرضه انجام آن را نداشته باشد، آن‌ها اعتراض می‌کنند.

یوسفیان‌ملا در پاسخ به این سوال که امروز تعامل دولت و مجلس بر سر ترمیم کابینه تا چه اندازه است، گفت: وقتی ما از تعامل صحبت می‌کنیم یعنی در عمل دولت و مجلس هم مسیر و همراه باشند. یعنی هر دو قوه مجریه و مقننه در اموری که به نفع مردم پیش می‌رود گام بردارند. اما تعامل آن نیست که هر اشتباهی دولت کرد مجلس چشم‌پوشی کند یا با خود بگوید که قرار را بر تعامل گذاشته‌ایم.  یا بگویند اشکالی ندارد ما استیضاح نمی‌کنیم. تعامل یعنی دوش به دوش هم و کتف به کتف هم مشکلات را مطرح کنند. سعی کنند نقطه نظرات خود را در حل مشکلات مردم نزدیک کنند.

وی افزود: الان نقطه نظرات به هم نزدیک نیست پس چه تعاملی وجود دارد؟ تعامل به حرف نیست. به طور مثال کمیسیون می‌گوید خودروئی که می‌سازید کیفیت ندارد. قیمت آن هم مناسب نیست. تعامل یعنی اینکه آن‌ها در جواب بگویند حق با شماست. خودرو کیفیت ندارد و ما نمونه‌هایی را که اتفاق افتاد دیدیم. قیمت آن هم گران است. خودروئی که ۲۰ میلیون تومان بود، ناگهان ۲۰۰ میلیون تومان شد. الان تعامل اتفاق نمی‌افتد. الان سکوت می‌کنند و حرف نمی‌زنند. آن‌ها می‌گویند قیمت همین است که هست. قیمت جهانی این است و اگر ما قیمت را پایین بیاوریم  باید کارگران را اخراج کنیم. باید باز هم از قطعات خودرو بزنیم. این یعنی به تعامل نرسیدند.

این نماینده مجلس گفت: تعامل زمانی است که دولت و مجلس در نقطه به نقطه مسائل کشور تلاش کنند تا به نتیجه مطلوبی برسند که به نفع مردم باشد.

یوسفیان در پاسخ به این سوال که با توجه به اینکه عملکرد یکساله دولت، ترمیم کابینه کار درستی است، گفت:  بعضی زمان‌بندی‌ها خوب بوده است. چون زمان بیشتر، مشکلات بیشتر را ایجاد می‌کرد. به طور مثال وزارت کار به نقطه پایان خط رسیده بود؛ یعنی دولت به این نتیجه رسید که وزیر استعفا کند و مجلس هم به این نتیجه رسیده بود که استیضاح را به راه بیاندازد. اما اگر وزیر کار یکسال دیگر هم باقی می‌ماند و مسائل و مشکلات یکسال دیگر هم ادامه پیدا می‌کرد، مطمئنا این نارسایی‌ها تکرار می‌شد.

وی افزود: اما برای بعضی استیضاح‌ها زود است. بطور مثال دولت جراحی اقتصادی را آغاز کرده است. استیضاح بخش‌های اقتصادی دولت که این کار را انجام می‌دهند زود است. چون اگر وزیر برود و وزیر جدید بیاید، تا بفهمد که چه اتفاقی افتاده است چند ماه طول می‌کشد و بعد از چند ماه نمی‌دانیم بر اوضاع مسلط خواهد بود یا خیر؟ چون رئیس جمهور و نمایندگان علم غیب ندارند که بفهمند این وزیر موفق خواهد بود یا خیر؟

یوسفیان‌ملا در ادامه مطرح کرد: لذا باید تفاوت قائل شد. برای برخی وزرا استیضاح زود و برای برخی حتی چند ماه هم دیر است. اگر وزیر کار ۲ ماه قبل‌تر می‌رفت نفع بیشتری داشت تا در این مدتی که از وزارت رفت.  دولت و مجلس باید در این رابطه به یک نقطه مطلوب و همراهی برسند. یعنی اگر وزیری نمی‌تواند یا آبرومندانه استعفا کند یا غیر آبرومندانه استیضاح شود. دو یا سه وزیر هستند که نمی‌توانند کار را آنطور که باید پیش ببرند. بنابراین دولت و مجلس نیاز به جلسات دارند. نه جلساتی که خوش و بش باشد، بلکه جلساتی نیاز است که کابینه رصد شود و تبادل فکر صورت بگیرد.

وی در ادامه گفت: شاید برخی از نمایندگان در نظارت خود اشتباه کنند، در یک جلسه قانع شوند که اینطور نیست. همین طور برعکس. ممکن است دولت قانع شود. بنابراین باید حتما جلسات و رفت و آمدها وجود داشته باشد. نتیجه اینکه برای برخی موارد یکسال یا نه ماه زیاد است. اگر دولت یا مجلس به این نتیجه رسیدند که این وزیر قادر نیست این وزارتخانه را جلو ببرد دیگر معطل کردن فایده ندارد.  

یوسفیان‌ملا در پاسخ به این سوال که وقتی آقای رئیسی وزرای خود را به مجلس معرفی کرد، مجلس رای بالایی به دولت داد. چه عواملی باعث شد که مجلس به عملکرد وزرا منتقد شود  و به فکر استیضاح وزرا بیافتد، گفت: در مورد کابینه مجلس آن شناخت لازم و کافی را ندارد. نماینده‌ها نمی‌توانند با آن شناخت قطعی رای بدهند. بنابراین رای اعتماد چهار یا پنج روز طول می‌کشد. نماینده هم تازه از حوزه انتخابیه آمده و وزیر هم دو ساعت برنامه ارائه می‌دهد. بالاخره ۱۹ وزیر است و آنقدر فرصت نیست تا نمایندگان نفر به نفر رصد کنند. پس تا حدی به رییس جمهور اعتماد می‌کنند.

وی افزود: این اتفاق در مرحله اول رای دادن می‌افتد و عموما به نظر رئیس جمهور و انتخاب او اعتماد می‌کنند. اما پس از مدتی متوجه می‌شوند که اعتماد کافی نیست. اما عدم کافی بودن اعتماد باید حساب شده باشد. یعنی هر نماینده‌ای که استیضاح می‌کند باید دلایل استیضاح را شفاف‌سازی کند. شفاف سازی فقط این نیست که چند رای آری یا نه داشتیم. شفاف‌سازی یعنی اینکه نظر نمایندگان در مورد نفر به نفر وزرا شفاف باشد. یعنی من به این دلیل استیضاح کردم، حالا به این دلیل استیضاح خودم را پس می‌گیرم و به این دلیل قانع شدم.

یوسفیان در ادامه گفت: اما اگر این دلیل را نگوید، می‌توانیم بگوییم استیضاح کرد تا برای حوزه خودش امتیاز بگیرد. یا وقتی استیضاح را پس بگیرد، می‌توانیم تصور کنیم که امتیاز را گرفته است. این شبهات و توهمات بی اعتمادی ایجاد می‌کند. پس می‌فهمیم چرا قانون اساسی می‌گوید مجلس باید مستقیما از رسانه ملی پخش شود. مردم باید مطلع باشند و اصل بر علنی بودن جلسات است. مردم باید بشنوند این نماینده‌ای که به مجلس فرستادند الان چه می‌گوید و می‌خواهد چه کاری را انجام دهد. مردم باید نظارت داشته باشند. درست است که مردم نمی‌توانند نماینده را بازگردانند اما می‌توانند پس از چهارسال دیگر به او رای ندهند. می‌توانند شناخت خوب پیدا کنند. این عملکردهای امروز یعنی استیضاح درجا، پس گرفتن آن، نگفتن هیچ چیز و غیره معلوم است که شبهاتی ایجاد می‌کند.