کمال خرازی:
با سفر «مورا» راه ادامه مذاکرات هموار شد
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی در نشست ایران و جهان عرب در دوحه حضور یافت و به ایراد سخنرانی پرداخت.
به گزارش ایلنا، سید کمال خرازی ضمن ابراز خرسندی از حضور در این نشست که به ابتکار موسسه الدراسات الجزیره قطر برگزار شد، گفت: دین اسلام همواره پایه و اساس رابطه بین ایرانیان و اعراب بوده است، به طوری که تاریخ اسلام مشحون از خدمات و روابط متقابل بین ایران و اعراب است. به گواهی تاریخ، ایران واسطه و دروازه ورود اسلام به بخش قابل توجهی از جهان اسلام کنونی، از آسیای مرکزی، آسیای صغیر و منطقه قفقاز گرفته تا شبه قاره هند و شرق آسیا بوده است. برآیند تلفیق دو فرهنگ ایرانی و عربی، ظهور تمدن شکوهمند اسلامی را رقم زد، تمدنی که به درجهای از عظمت و گسترش رسید که در تاریخ بی نظیر بود.
وی ادامه داد: اساس تمدن اروپایی تا آنجا که به علوم و فنون مربوط است، مدیون ترجمه کتب علمی از زبانهای عربی و فارسی به زبانهای اروپایی است.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی با ذکر این نکته که تمدن بزرگ اسلامی موجب غرور و افتخار ایرانیان و اعراب است، اظهار داشت: هر چند نمیتوان نقش سایر ملتهای مسلمان را در حفظ و توسعه آن نادیده گرفت، اما عمدتا بروز و ظهور آن حاصل همکاری و تعامل دانشمندان، ادیبان، فیلسوفان، بازرگانان، صنعتگران و از همه مهمتر سیاستمداران ایرانی و عرب بوده است. آنچه امروز حائز اهمیت است، درسی است که باید از نحوه شکلگیری این تمدن بزرگ آموخت و الگوی آن را مجددا به کار بست.
امنیت کالایی نیست که قابل خریداری باشد
خرازی با تاکید بر اینکه جمهوری اسلامی ایران قبل از هر چیز نگاه تمدنی به جهان اسلام دارد و هیچگاه خود را از دیگر ملل مسلمان و خصوصاً همسایگان عرب زبان خود جدا نمیداند، اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران تلاش دارد در راستای پیشرفت منطقه غرب آسیا و در یک سطح بزرگتر، جهان اسلام، با سایر کشورهای منطقه همکاری کند. این نه یک سیاست مقطعی، بلکه یک سیاست اصولی مبتنی بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است. اصل یازدهم قانون اساسی «سیاستهای کلی» نظام جمهوری اسلامی ایران را «اتحاد و ائتلاف ملل اسلامی» تعریف میکند.
وی با بیان اینکه یکی از مهمترین اهداف جمهوری اسلامی ایران در منطقه پیرامونی خود، در کنار توسعه اقتصادی و افزایش مبادلات تجاری، ارتقای امنیت و بازدارندگی دفاعی است، تصریح کرد: سیاست راهبردی جمهوری اسلامی ایران در منطقه غرب آسیا بر این استوار است که «امنیت» و «توسعه» مفاهیمی پیوسته به هم و غیرقابل تفکیک هستند.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی افزود: این سیاست بر سه رویکرد اساسی استوار است: اول اینکه، امنیت امری پیوسته است و ارتباط مستقیمی با امنیت سایر کشورهای منطقه دارد؛ دوم اینکه، امنیت کالایی نیست که قابل خریداری باشد، بلکه در فرآیند تعامل و همکاری جمعی به دست میآید و بالاخره سوم اینکه، روابط اقتصادی با کشورهای منطقه عامل مهمی در تأمین امنیت منطقهای است.
عوامل تنشزای بسیاری در منطقه غرب آسیا و محیط جغرافیایی ایران و اعراب وجود دارد
خرازی با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران امنیت و توسعه کشورهای همسایه خود را لازمه امنیت، ثبات و توسعه خود میداند، خاطرنشان کرد: به طوری که از نظر ایران، امنیت خلیج فارس و هر یک از کشورهای آن امنیت ایران و ناامنی در هر نقطه آن ناامنی ایران تلقی میشود. مخالفت جمهوری اسلامی ایران با حضور نیروهای بیگانه در منطقه و به طور خاص مخالفت با حضور آمریکا و رژیم صهیونیستی دقیقا در راستای صیانت از امنیت کل منطقه است.
وی با بیان اینکه تاریخ نشان داده است که حضور نیروهای بیگانه در منطقه همواره منجر به بروز تنشهای پی در پی و حتی جنگ شده است، ابراز داشت: به عنوان یک واقعیت تاسف برانگیز، باید اذعان کرد که عوامل تنشزای بسیاری در منطقه غرب آسیا و محیط جغرافیایی ایران و اعراب وجود دارد و تنها راه حل رسیدن به همگرایی منطقهای تغییر نحوه برخورد با مشکلات و منازعات منطقهای است.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران همواره بر گفتوگو به عنوان روشی کارآمد برای رفع سوءتفاهمات، حل منازعات و تقویت اشتراکات تأکید دارد؛ عنوان کرد: به همین جهت بهترین راهحل مشکلات امنیتی در منطقه غرب آسیا و خلیج فارس را افزایش گفتوگوهای برادرانه، اما صریح و بی پرده بین کشورهای منطقه، بدون حضور و دخالت بیگانگان میداند.
ظرفیتهای بالقوهای که در کشورهای منطقه وجود دارند
به گفته خرازی، ظرفیتهای بالقوهای که در کشورهای منطقه وجود دارند، باید بالفعل شوند و این تنها از طریق گفتوگو و افزایش ارتباطات سیاسی و مراودات تجاری امکانپذیر است. این مهم خود نیازمند تغییر نگرش نخبگان و سیاستگذاران کشورهای منطقه است.
وی افزود: اعلام ابتکاراتی چون طرح صلح هرمز از سوی ایران و یا اولویت بخشی به سیاست همسایگی، نشانههایی از عزم، اراده و جدیت جمهوری اسلامی ایران در تقویت و گسترش روابط خود با همسایگان جنوبی و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس است و نشانههایی از چنین علاقه متقابلی در کشورهای منطقه نیز وجود دارد که از جمله میتوان به تلاشهای صلحجویانه دولتهای قطر، عمان و عراق اشاره کرد.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی با بیان اینکه ما اعتقاد راسخ داریم که باید از تمامی ظرفیتها برای تقویت روابط دوجانبه و چندجانبه منطقهای استفاده شود، یادآور شد: بی تردید، برقراری حسن همجواری و تشکیل سازوکارهای همکاری منطقهای، نقش مجموعه کشورهای منطقه را در سطح بینالمللی نیز افزایش خواهد داد.
ایران و عربستان نمیتوانند نگاه حذفی نسبت به یکدیگر داشته باشند
خرازی به چهار مسئله محوری در روابط جمهوری اسلامی ایران و جهان عرب اشاره و بیان کرد: جمهوری اسلامی ایران اهمیت بالایی برای کشور عربستان سعودی، کشوری که قبله مسلمانان و حرمین شریفین در آن قرار دارد و به عنوان یک کشور بزرگ منطقه، قائل است.
وی با بیان اینکه ایران و عربستان نمیتوانند نگاه حذفی نسبت به یکدیگر داشته باشند و به عنوان دو قدرت اصلی منطقه میتوانند مکمل ظرفیتهای یکدیگر جهت تامین صلح و ثبات و توسعه منطقه باشند، گفت: به هر صورت، اخیراً دو کشور با شرکت در پنج دور مذاکره که با مساعی جمیله دولت عراق میسر شده است، راه گفتوگو را برای رفع اختلافات خود انتخاب کرده اند.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی با بیان اینکه بحران یمن یکی از مهمترین دغدغههای این منطقه است، اظهار داشت: این بحران صرفاً ناشی از تنازعات داخلی یمن نیست و جمهوری اسلامی ایران همواره بر این اعتقاد بوده است که یمن راهحل نظامی ندارد، حقیقتی که اکنون پس از هفت سال جنگ و ویرانی، همگی به آن اذعان دارند.
تشویق همه جریانات سیاسی عراق به تشکیل دولت در آن کشور
خرازی با بیان اینکه ما تلاش وافری داشتهایم تا از کشتار مردم بیگناه یمن جلوگیری و راهحلهای مسالمتآمیز را جایگزین این نزاع خونبار کنیم، تصریح کرد: برقراری آتشبس، رفع محاصره، فراهم ساختن فضای گفتوگوهای یمنی - یمنی و نهایتاً تشکیل دولتی برخاسته از خواست و اراده مردم آن، موضع اصولی جمهوری اسلامی ایران از ابتدای بروز جنگ در یمن بوده است و همچنان برای تحقق آن تلاش میکند.
وی با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران از تشکیل یک دولت قوی مردمی در عراق حمایت میکند، چرا که امنیت عراق و ایران به یکدیگر وابسته است، خاطرنشان کرد: ما وجود یک عراق امن و قوی را به نفع امنیت ایران و امنیت کل منطقه میدانیم و معتقدیم که نقش مثبت عراق در تحولات منطقهای به شکلگیری یک نظام امنیت جمعی در منطقه کمک خواهد کرد. لذا ما همه جریانات سیاسی عراق را به توافق با هم جهت تشکیل دولت آن کشور تشویق میکنیم.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی به قضیه فلسطین نیز اشاره کرد و ابراز داشت: همچنان تجاوزات رژیم اسرائیل به حقوق فلسطینیها به شدت ادامه دارد، به طوری که در روزهای اخیر شاهد ترور هدفمند خبرنگار شجاع شبکه الجزیره شهیده شیرین ابوعاقله توسط نیروهای اسرائیلی بودیم و یک بار دیگر صهیونیستها نشان دادند که هیچ حد و مرزی در جنایات خود ندارند و حتی خبرنگاران نیز از کشتار آنها در امان نیستند.
جمهوری اسلامی ایران اجازه نخواهد داد رژیم اشغالگر قدس در این منطقه لانه کند
خرازی اضافه کرد: متاسفانه، در حالی که از کشورهای عربی انتظار میرود در دفاع از ملت مظلوم فلسطین به مقابله با جنایات رژیم صهیونیستی بپردازند، بعضی عادی سازی روابط با این رژیم را در دستورکار خود قرار دادهاند.
وی با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران تأکید دارد که باز کردن پای رژیم صهیونیستی به منطقه خلیج فارس، موجب ثبات و امنیت نخواهد شد، عنوان کرد: رژیم صهیونیستی هدفی جز ایجاد تنش در منطقه خلیج فارس و دور ساختن اعضای این منطقه از یکدیگر ندارد. به هر صورت، جمهوری اسلامی ایران اجازه نخواهد داد رژیم اشغالگر قدس در این منطقه لانه کند.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی با اشاره به مناسبات تهران و دوحه یادآور شد: اقدامات مثبت دولت قطر برای توسعه روابط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی بین قطر و جمهوری اسلامی ایران را به فال نیک میگیرم. قطر کنشگری فعال در تعاملات منطقهای و جهانی است و ما در هفته گذشته شاهد سفر امیر قطر به تهران بودیم که امیدواریم شاهد آثار مثبت آن برای دو کشور و منطقه باشیم.
مورا به ایران آمد و راه ادامه مذاکرات هموار شد
خرازی در پاسخ به سؤالی درباره برجام بیان کرد: ما بدون وابستگی به بیگانه به فناوری هستهای دست یافتهایم و توسعه فناوری هستهای صلحآمیز بومی را جزو منافع ملیمان میدانیم. دیگران مجاز نیستند تعیین کنند ایران حق دستیابی به فناوری هستهای دارد یا خیر.
وی با بیان اینکه ایران بارها اعلام کرده که فقط قصد بهرهبرداری صلح آمیز از انرژی هستهای دارد، گفت: در مذاکرات فعلی بین ایران و کشورهای غربی موضوعات کمی باقیمانده است که باید حل شود. مورا، فرستاده ویژه اتحادیه اروپا اخیرا به ایران آمد و راه ادامه مذاکرات هموار شد.