جزئیات پیشنهاد مرکز پژوهش‌های مجلس برای «اصلاح آییننامه ارتقاء اعضای هیات علمی»
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، پیش‌نویس طرح اصلاح آییننامه ارتقای اعضای هیات علمی را نهایی کرده و به مجلس ارائه داد.
به گزارش ایلنا، ارتقای اعضای هیات علمی به عنوان یک مسئله گلوگاهی از دو دهه پیش مورد توجه سیاستگذاران قرارگرفته است؛ به طوری که از ابتدای دهه ۱۳۸۰ تاکنون چهار مرتبه منجر به بازنگری و اصلاح آییننامه ارتقای اعضای هیات علمی شده است. به نحوی که رشد تولیدات علمی و قرار گرفتن در جایگاه ۱۵ در تولید اسناد علمی در دنیا را می‌توان از نتایج این سیاست‌ورزی به شمار آورد. این بدین معنی است که سیاستگذاری در این زمینه منجر به نتایج ملموس و مورد انتظار شود.
اما هر سیاستی علاوه بر نتایج مورد انتظار، برخی آثار و پیامدهای ناخواسته هم بر جای می‌گذارد که درباره آییننامه ارتقای اعضای هیات علمی از بین رفتن توازن در ارزشگذاری فعالیت‌های چهار گانه (فرهنگی، تربیتی و اجتماعی، آموزشی، پژوهشی، فناوری و علمی و اجرایی) چیرگی معیارهای کمی بر معیارهای کیفی و تسلط رویکرد مقاله‌محوری در فعالیت های پژوهشی از جمله مهمترین آنهاست.
پیامد چنین وضعیتی، انتشار چند باره مستندات علمی از سوی برخی از اعضای هیات علمی، به حاشیه رانده شدن توجه به نیازها و مسائل کشور، تحت تاثیر قرار گرفتن فرایندهای مربوط به جذب اعضای هیات علمی، ترفیع سالانه و حتی پذیرش دانشجویان تحصیلات تکمیلی، شکل‌گیری پدیده فروش پایان‌نامه/رساله، افزایش میزان تقلب علمی و... شده است.
در این خصوص، مرکز پژوهش‌های مجلس اقدام به برگزاری ۱۴ جلسه و مصاحبه با خبرگان علمی و اجرایی و همچنین بررسی‌های کارشناسی جمعا به میزان ۴۵۰ نفر ساعت کرده است که حاصل این جلسات، در قالب گزارش‌هایی با عنوان «الزامات کارآمدسازی نظام ارتقاء اعضای هیات علمی و «بسته سیاستی اصلاح و بازنگری آییننامه ارتقای اعضای هیات علمی» تهیه و تدوین شده است.
با عنایت به ورود مجلس محترم به آیین نامه ارتقاء از طریق بند «ج» ماده ۱۲ قانون «حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور و حمایت از کالای ایرانی» و ظرفیت این بند در خصوص ایجاد انگیزه بیشتر برای اعضای هیات علمی به منظور انجام فعالیت‌های مسئله‌محور و کاربردی، پیش‌نویس اصلاح بند فوق در این مرکز آماده شده است.
بر این اساس، مرکز پژوهش‌ها پیشنهاد می‌کند که بند مورد اشاره اینگونه اصلاح شود: «در صورتی که تولید دانش فنی، اختراع یا اکتشاف و نیز هر فناوری و نوآوری منجر به تولید و تجاری‌سازی محصول یا فرایند دارای اولویت مورد نیاز کشور شده یا به حل یکی از مسائل اساسی کشورم منتهی شود، جایگزین امتیازهای پژوهشی و فناوری مندرج در جداول شماره (۶) آییننامه جاری ارتقای مرتبه اعضای هیات علمی و جداول مشابه در آیین‌نامه‌های بعدی تا سقف امتیازات مکتسبه خواهد شد.
شیوه اجرای این بند توسط وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و شورای عالی حوزه های علمیه ظرف مدت یک ماه از لازم‌الاجرا شدن این قانون تهیه می‌شود و به تصویب هیات وزیران می‌رسد».
