مکی در گفت‌وگو با ایلنا:
طولانی شدن روند احیای توافق، حواشی مذاکرات را بر متن غالب کرد/ شرایط امروز ناشی از میانجی قرار دادن طرف‌های برجام است
یک کارشناس مسائل بین‌الملل گفت: شرایطی که امروز در خصوص پروسه احیای برجام در آن قرار داریم، ناشی از عواقب تصمیم برای میانجی قرار دادن طرفین برجام و اروپایی‌ها در مذاکرات و تلاش برای لغو تحریم‌ها به صورت مذاکرات غیرمستقیم است.
مرتضی مکی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در ارزیابی شرایط امروز پروسه احیای برجام و مساله طولانی شدن توقف در این مذاکرات، در پاسخ به این سوال که بسیاری از کارشناسان تاکنون بر اهمیت زمان در مذاکرات وین تاکید کرده بودند و امروز نیز شاهدیم که طولانی شدن این روند باعث ایجاد اتحاد در برخی مخالفان برجام در ایالات متحده و همچنین به دست گرفتن ابتکار عمل توسط آن‌ها شده است، تداوم این شرایط تا چه میزان افق احیای توافق هسته‌ای را تیره خواهد کرد، گفت: همانطور که پیش‌بینی می‌شد و قریب به اتفاق صاحب‌نظران نیز بر آن تاکید کرده بودند، طولانی شدن روند احیای برجام توانست حواشی این مذاکرات را بر متن غالب کند و افرادی که به هر نحو مخالف برجام بودند شامل رژیم صهیونیستی، جمهوری‌خواهان و همچنین دموکرات‌های مخالف تعامل با ایران، تلاش کردند تا از همه موقعیت‌های به دست آمده برای سنگ‌اندازی در مسیر احیای برجام استفاده کنند.
وی ادامه داد: این درست است که گفته می‌شود خروج نام سپاه پاسداران از لیست گروه‌های تروریستی اصلی‌ترین مانع در فرآیند احیای برجام است اما به نظر می‌رسد اگر این پروسه در مدت زمان کوتاه‌تری به نتیجه می‌رسید و شاید اگر نشست‌های دوجانبه میان تهران و واشنگتن تحقق پیدا می‌کرد، احیای توافق هسته‌ای سهل‌تر بود. شرایطی که امروز در آن قرار داریم، ناشی از عواقب تصمیم برای میانجی قرار دادن طرفین برجام و اروپایی‌ها در مذاکرات و تلاش برای لغو تحریم‌ها به صورت مذاکرات غیرمستقیم است. همه این موارد باعث پیچیده شدن روند احیای برجام شد تا جایی که امروز برخی کارشناسان از احتمال شکست مذاکرات سخن می‌گویند که این قطعا خبر خوبی برای جمهوری اسلامی ایران نیست؛ چراکه این تهران است که هزینه طولانی شدن و تداوم تحریم‌های آمریکا را پرداخت خواهد کرد.
این کارشناس مسائل بین‌الملل با اشاره به در پیش بودن انتخابات میاندوره‌ای کنگره در ایالات متحده و احتمال بالای شکست دموکرات‌ها در این انتخابات و همچنین تاثیر بحران اوکراین در مذاکرات گفت: با طولانی شدن روند احیای برجام، انگیزه‌ها و اراده‌ای که برای توافق وجود داشت نیز در حال نابودی است و این در حالی است که هم ایران و هم آمریکا با اهداف و انگیزه‌هایی توافق سال ۲۰۱۵ را امضا کرده بودند. همچنین فرسایشی شدن مذاکرات با توجه به چندجانبه بودن آن باعث می‌شود تا بحران‌های حاشیه‌ای در جهان مانند بحران اوکراین نیز بر آن تاثیرگذار باشد و این نکته‌ای بود که از ابتدای شکل‌گیری این بحران، صاحب‌نظران بر آن تاکید داشتند که مذاکرات هرچه سریع‌تر به نتیجه برسد، نقش عوامل خارجی بر آن کاهش خواهد یافت.
وی افزود: در همین راستا باید به این نکته نیز توجه داشته باشیم که دموکرات‌ها در موقعیت شکننده‌ای قرار دارند و ما حدود ۶ ماه آینده شاهد برگزاری انتخابات میاندوره‌ای آمریکا خواهیم بود که اگر آقای بایدن نتواند موقعیت خوبی را چه در عرصه داخلی و چه خارجی کسب کند و اکثریت کنگره را از دست بدهد، آن زمان دیگر نمی‌تواند به سهولت یکسال گذشته مذاکرات احیای برجام را پیش برده و به نتیجه‌ای مطلوب چه برای ایران و چه برای ایالات متحده برساند. همین الان نیز اگر توافقی امضا شود، قطعا بهتر از فردا و روزهای آتی خواهد بود چرا که هر چقدر زمان به انتخابات میاندوره‌ای کنگره نزدیک شود، فشار مخالفان جمهوری‌خواه و برخی دموکرات‌ها علیه دولت بایدن بیشتر خواهد شد.
