بهشتیپور در گفتوگو با ایلنا:
عادت کردهایم مشکلات خود را گردن قدرت خارجی بیندازیم/ انتظارات امثال نبویان از برجام، دستنیافتنی است
یک کارشناس سیاست خارجی گفت: در خصوص مساله احیای برجام واقعیت این است که ما انتظاراتی داریم که برای مثال از زبان آقای نبویان، نماینده مجلس بیان شده که دستنیافتنی است اما عدم تحقق آن را به گردن تیم آقای ظریف میاندازند و چقدر سادهانگارانه است که فکر کنیم تغییر افراد، رویکرد کشور در قبال موضوعات را تغییر میدهد.
حسن بهشتیپور در گفتوگو با خبرنگار ایلنا، در تحلیل علت طولانی شدن وقفه در مذاکرات وین از تاریخ بیستم اسفندماه و در پاسخ به این سوال که انتظار میرفت سفر معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به ایران و آمریکا تحولی را در این حوزه رقم بزند، موانع پیش روی بازگشت هیاتها پای میز مذاکره چیست، گفت: مشکل امروز در روند احیای برجام به انتظاراتی که تهران و واشنگتن از یکدیگر دارند، مربوط میشود؛ به این معنی که دو طرف انتظاراتی دارند که، این انتظارات تاکنون برآورده نشده است و بنابراین در حال حاضر در بنبست قرار داریم.
وی ادامه داد: در این فرآیند یک طرف باید از انتظارات خود عدول کند و تا آنجایی که از منابع آمریکایی شنیدهایم، این کشور قصد خارج کردن نام سپاه پاسداران از لیست گروههای تروریستی و تحریم را ندارد و ایران هم معتقد است که اولا، سپاه بخشی از نیروهای مسلح کشور است و قابل قبول نیست که بخشی از نیروهای مسلح یک کشور از سمت کشوری دیگر تحریم شده و تروریست نامیده شود و ثانیا سپاه در بخشهای متعدد اقتصادی ایران بروز و ظهور دارد و این تحریم بخشی از اقتصاد ایران را همچنان در تحریم نگاه میدارد.
بهشتیپور افزود: باید به این مساله هم توجه داشته باشیم که دایره این تحریم به قدری وسیع است که حتی از ورود یک خواننده با دارا بودن ویزای قانونی ایالات متحده به دلیل آنچه گذراندن دوران سربازی در سپاه عنوان شده، به این کشور ممانعت میکند. چنین مصداقی باید ایران را در اصرار برای برداشته شدن تحریم سپاه مصرتر کند.
این کارشناس سیاست خارجی در پاسخ به این سوال که برخی گمانهزنیها از درخواست روسیه از ایران برای تعویق مذاکرات به منظور حل و فصل بحران اوکراین حکایت دارد، آیا این امکان وجود دارد که مسکو در سفر وزیر امور خارجه به این کشور چنین درخواستی را مطرح کرده و از سوی تهران نیز مورد قبول واقع شده باشد، گفت: اگر قرار بود روسیه نقشی در تصمیمات ایران داشته باشد، توافق سال ۲۰۱۵ نیز حاصل نمیشد؛ چراکه در فایل صوتی معروف آقای ظریف شنیدید که گفتند روسیه با توافق مخالف بود و شاهد آن را نیز عدم حضور وزیر امور خارجه این کشور در عکس یادگاری اعلام توافق عنوان کردند.
وی ادامه داد: ما ایرانیها یک قانون کلی داریم و همواره میخواهیم ناکامی خود را به گردن قدرتهای خارجی بیندازیم و این موضوع در طول تاریخ وجود داشته است؛ البته من آنقدر ساده نیستم که بگویم قدرتهای خارجی هیچ تاثیر و نفوذی در ایران ندارند اما اینکه در سطح تصمیمسازی منتظر نظر کشورهای دیگر باشیم، صحیح نیست. واقعیت این است که بسیاری از مشکلات ما ناشی از عدم مدیریت درست و عدم درک دقیق از روابط بینالملل است که باعث میشود تصور کنیم هرآنچه اراده کنیم باید محقق شود.
وی افزود: دنیای روابط بینالملل دنیای تعامل است و باید بتوانیم جایگاه خود را در صحنه بینالملل به درستی ترسیم کرده و بر مبنای آن جایگاه، حقوق خود را مطالبه کنیم اما وقتی بیش از آنچه جایگاه ماست، مطالبه میکنیم و قدرت لازم برای تحقق آن را نداریم، خواستهمان محقق نشده و در نتیجه تقصیر را به گردن قدرت خارجی میاندازیم. در خصوص مساله احیای برجام هم واقعیت این است که ما انتظاراتی داریم که برای مثال از زبان آقای نبویان، نماینده مجلس بیان شده که دستنیافتنی است اما عدم تحقق آن را به گردن تیم آقای ظریف میاندازند و چقدر سادهانگارانه است که فکر کنیم تغییر افراد، رویکرد کشور در قبال موضوعات را تغییر میدهد و این یک توجیه غیراخلاقی است.
وی تاکید کرد: ما انتظاراتی را در مسیر احیای برجام مطرح کردهایم که آن انتظارات عملا دست نیافتنی هستند و باید به سمت مواردی برویم که در چهارچوب برجام قابل تحقق باشد. اگر میتوانیم در داخل اقداماتی را انجام دهیم که تحریمها را خنثی یا کماثر کند، به سمت آن مسیر حرکت کنیم اما اینکه بخواهیم ناکامی خود را گردن روسیه یا آمریکا بیندازیم واقعبینانه نیست. البته این انتظارات غیرواقعی از سوی آمریکا هم مطرح شده و میبینیم آقای بایدن در همان مسیر ترامپ قدم گذاشته است.