رمضانیبونش در گفتوگو با ایلنا:
نشست دهلی میتواند گام مهمی برای حل مشکلات افغانستان و مبارزه با تروریسم باشد/ تهران به دنبال کسب منافع امنیتی و ژئوپلیتیکی است
یک کارشناس مسائل منطقه گفت: نشست دهلی میتواند گام دیگری برای حل مشکلات افغانستان و مبارزه با تروریسم باشد و از سوی دیگر میتواند نوعی اعمال فشار مستقیم به طالبان برای حل مشکلات قلمداد شود. نکته بسیار مهم این است که ایران با توجه به پیوندهای فرهنگی، مذهبی و زبانی نقش بسزایی در تحولات افغانستان خواهد داشت.
«فرزاد رمضانی بونش» کارشناس مسائل جنوبآسیا با اشاره به برگزار نشست گفتوگوی امنیت منطقهای در دهلینو در گفتوگو با خبرنگار ایلنا، عنوان کرد: اگر بخواهیم نگاهی به این اجلاس داشته باشیم در ابتدا باید به سطح حضور کشورها نگاهی گذرا بیندازیم. آرایش این نشست نشان میدهد بسیاری از بازیگران منطقهای که به نوعی همسایه افغانستان شناخته میشوند، دغدغههای خاص خود را دنبال میکنند. به عنوان مثال هند میزبان این نشست به حساب میآید اما خیلیها معتقدند که این کشور به دلیل عدم ارتباط مستقیم مرزهایش با افغانستان نمیتواند میزبان این نشست به حساب بیاید اما باید توجه داشت که هند از سالهای گذشته تاکنون سرمایهگذاریهای زیادی در محور قدرت نرم خود در افغانستان انجام داده است. اما حالا دهلی خود را با آمدن طالبان، متضرر اصلی این پرونده میداند. هند نمیخواهد که منافع دو دهه گذشتهاش و همچنین سرمایهگذاری در افغانستان را از دست بدهد و به نوعی عرصه را به رقبای خود یعنی چین و پاکستان ببازد.
وی ادامه داد: هندیها به دنبال رایزنی تک به تک با همسایگان خود در قضیه افغانستان و در حاشیه این نشست خواهند بود و این در حالی است که در کشورهای همسایه افغانستان چندصدایی در مورد مدل ارتباط با طالبان حاکم است. به عنوان مثال یکی از کشورهایی که با طالبان تضاد جدی دارد و بسیاری از نیروهای اپوزیسیون افغانستان و همچنین مقامات سابق این کشور در آن حضور دارند، تاجیکستان است. این کشور میخواهد تاجیکها در افغانستان تقویت شوند اما در مقابل ازبکها و پاکستان به دنبال تقویت روابط خود با طالبان هستند. در این میان چین هم به عنوان یکی از بازیگران موثر در پرونده افغانستان به دنبال آن است تا با برقراری و ایجاد کانال با طالبان، رایزنیهای خود را عملیاتی کند تا بتواند پس از خروج آمریکا از افغانستان جایگزین واشنگتن در کابل شود.
این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: چینیها به صورت چند جانبه و دو جانبه در حال رایزنی با مقامات طالبان هستند و از سوی دیگر پکن نگران تهدیدات امنیتی در ترکستان شرقی و همچنین از ناحیه اویغورها است که یکی دیگر از دلایل برای نزدیک شدن آنها به طالبان به حساب میآید. در این میان روسیه و ایران هم دغدغههای خاص خود را مدنظر دارند اما در نهایت باید بگوییم که هند و ایران نزدیکترین مواضع را با یکدیگر دارند و سعی میکنند مانع ضربهپذیری از سوی افغانستان و طالبان شوند. به همین دلیل در مقیاس کلی باید بگویم که نشست دهلی میتواند گام دیگری برای حل مشکلات افغانستان و مبارزه با تروریسم باشد و از سوی دیگر میتواند نوعی اعمال فشار مستقیم به طالبان برای حل مشکلات قلمداد شود. نکته بسیار مهم این است که ایران با توجه به پیوندهای فرهنگی، مذهبی و زبانی نقش بسزایی در تحولات افغانستان خواهد داشت.
وی گفت: حضور دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان در نشست دهلی نشان میدهد که تهران به دنبال کسب منافع امنیتی و ژئوپلیتیکی خود است. نکته مهم این است که عدم حضور پاکستان در نشست امروز نشان میدهد اسلامآباد فعلاً خود را برنده تحولات افغانستان میداند و از سوی دیگر به دلیل میزبانی هند، شاهد عدم حضور پاکستان و چین خواهیم بود. از آن جایی که این نشست در هند برگزار میشود طالبان هم در آن شرکت نخواهد کرد؛ چراکه روابط دهلی و طالبان مخدوش است و به همین دلیل دعوت احتمالی از طالبان چندان قابل هضم نبود. باید توجه کرد که طالبان از طرف مجامع جهانی مورد شناسایی قرار نگرفته است و بسیاری از دولتها فعلاً در حال رایزنی با طالبان هستند. به همین دلیل فکر میکنم که هندیها حضور طالبان در این نشست را نوعی مشروعیت دادن به این جریان قلمداد میکردند و به همین دلیل از آنها دعوت به عمل نیامده است.