فرجیراد در گفتوگو با ایلنا:
مذاکرات زورهای آخر خودش را میزند/ موارد اختلافی در وین، راستیآزمایی برای رفع تحریمها است/ تضمین برجام، برقراری رابطه اقتصادی ایران و آمریکا است/
تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی ایران با اشاره به دور ششم مذارکرات وین شرایط پیش روی برجام را بررسی و تاکید کرد که راه حل تضمن رفع تحریمها، برقراری رابطه اقتصادی ایران و آمریکا است.
عبدالرضا فرجیراد تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی در گفتوگو با خبرنگار ایلنا، درباره پایان دور ششم مذاکرات و سخنان عراقچی مبنی بر اینکه توافق نزدیک است، اظهار داشت: آقای عراقچی مذاکرهکننده بوده و تصمیمگیرنده نیست و باید هر چیز کوچک و بزرگی را با شورای عالی امنیت هماهنگ کند، اگر مسائل خیلی کوچک باشد، میتواند تلفنی هماهنگ کند اما اگر مقدار اهمیتش بیشتر باشد، باید حضوری بیاید.
وی درباره موارد اختلافی که بین مذاکرهکنندگان وجود دارد، افزود: عمده موارد اختلافی همین راستیآزمایی است که به دنبال فرمولی مشترک هستند. ممکن است آنها فرمولی ارائه کنند که طرف ایرانی نپذیرد و ممکن است واسطهها در ۴+۱ فرمولهایی نیز بدهند. ممکن است چندین نفر هم بحثشان در مورد تحریمهایی باشد که مربوط به دوران آقای ترامپ است اما فکر میکنم که همه آن قابل حل است.
این استاد مسائل ژئوپلتیک درباره به نتیجه رسیدن مذاکرات در مدت زمان کوتاه بیان داشت: مذاکرات زورهای آخر خودش را میزند، واقعیت این است که شاید دوطرف به این نتیجه رسیدهاند که دو سه هفته عقب بیفتد؛ حالا که انتخابات انجام و نتایج آن مشخص شده است، فکر میکنم نباید طولانی شود. آقای عراقچی بعد از آمدن به تهران باید بازگردد، احتمال اینکه به توافق برسند یا به حل یکی دو مورد اختلافی که داشتند، برسند، ضروری است.
وی درباره اینکه موارد اختلافی موجود چه چیزهایی هستند، گفت: اصل آن راستیآزمایی است؛ ایران تضمین میخواهد که اگر اعلام کردیم که توافق شده و آمریکا به برجام بازگشته است، از کجا مشخص است که کسی در فروش نفت یا پول حاصل از فروش آن سنگاندازی نکند و پول آن برای ایران وارد گردش مالی بانکهای بینالمللی شود، یا اینکه در ایران سرمایهگذاری انجام شود یا اینگونه مسائل که راستیآزمایی آن چند ماه زمان میبرد که خود آمریکاییها باید به آن کمک کنند و طرفهای دیگر خارجی اطمینان حاصل کنند. اگر اول آمریکاییها یک معامله خوبی با ایران انجام دهند به طور مثال اگر دو طرف توافق کردند که این مذاکرات نهایی شود در مورد بوئینگ معاملهای صورت بگیرد در این صورت دنیا میگوید خود آمریکا با ایران معامله کرده است و دیگر دلیل ندارد که آنها اگر با ایران مراوده اقتصادی داشته باشند، جریمه شوند.
کارشناس ارشد مسائل سیاست خارجه درباه تضمن رفع تحریمها با بیان اینکه مسئله تا حدودی حل میشود، خاطرنشان کرد: هنوز شرکتها و بانکها در مورد سه سال آینده نگرانی دارند و ترس این را دارند که ترامپ و جمهوریخواهان به قدرت برسند و از برجام خارج شوند.
وی با بیان اینکه راه حل آن را پیشتر پیشنهاد کردهام، گفت: راه حل این است که به طور کامل اجازه داده شود که آمریکا در اقتصاد ایران فعال شود و آمریکا نیز اجازه دهد که ایران در اقتصاد آن فعال شود و صادرات نفت، خوار و بار، پسته و زعفران، فرش و صنایع دستی یا چیزهای دیگر به این کشور انجام شود. اگر این کار انجام شود احتمال آن بسیار زیاد است که اگر حتی وقتی جمهوریخواهان بیایند اتفاقی برای برجام نیفتد.
فرجیراد درباره رئیسجمهور شدن رئیسی و امکان اینکه برخی تصمیمها باعث شود که برجام به شکل دیگری رقم بخورد، تصریح کرد: دوستان ایران مثل چین و روسیه مخالف آن هستند و در این صورت با آمریکا متحد میشوند و آژانس نیز بهانه پیدا میکند که به شورای امنیت گزارش دهد و شورای امنیت نیز قطعنامه صادر میکند که حاصل آن تحریم بینالمللی میشود که بدتر از تحریمهای فعلی است. وضعیت اقتصاد ایران را نیز که همه میدانند، چگونه است. بعد از قطعنامهها تنش ایجاد میشود و مهلتی را اعلام میکنند و بعد ایران ذیل فصل هفتم قرار میگیرد و مشکلات جدی ایجاد میشود.
وی پایان گفت: ایران پیشنهاد خودش را به جهانیان اعلام کرده است که ما میخواهیم به برجام بازگردیم. اروپا و آمریکا نیز اعلام کردند که میخواهند برجام حفظ شود. رئیسجمهور در ایران در این رابطه تصمیمگیرنده نیست، بلکه مسئله از شورای عالی امنیت ملی بررسی میشود که رئیسجمهوری نیز فردی در شورای امنیت ملی است. بعد موضوع را برای رهبری میبرند، آنجا نهایی میشود؛ بنابراین یک رئیسجمهور نمیتواند تصمیم بگیرد که بشود یا نشود، بلکه مسائل کلان و انرژی اتمی در اختیار دولت نیست و رهبری تصمیمگیرنده آن است.