نادر انتصار در گفتوگو با ایلنا:
نتیجه انتخابات ایران تاثیر حیاتی بر مذاکرات وین ندارد/ قانون لغو تحریمها، بدون تصویب سنا تضمینی ندارد
استاد ممتاز علوم سیاسی دانشگاه آلابامای جنوبی در خصوص موانع بر سر احیای برجام گفت: دولت بایدن کنگره و بخصوص سنا را در مورد احیای برجام قانع نکرده است و مخالفان برجام و مخالفان ایران در سنای آمریکا در اکثریت کامل هستند.
نادر انتصار در گفتوگو با خبرنگار ایلنا، در پاسخ به این سوال که پنجمین دور از گفتوگوهای وین حول کمیسیون مشترک برجام در حالی از هفته گذشته آغاز شده که امیدواریها مبنی بر توافق ایران و آمریکا درباره احیای برجام و پایان احتمالی مذاکرات در وین است. ایران، آمریکا و سایر کشورهای عضو برجام در چه مسیری قرار دارند، گفت: اگر منظور شما این است که احتمال حل و فصل تمام اختلافات برجامی ایران و آمریکا بعد از پنجمین دور از گفتوگوهای وین وجود دارد، من از ابتد امیدی نداشتم. از طرف ایران اطلاعات مهمی در این مورد برای استفاده عموم منتشر نشده است و آنچه مقامات آمریکایی تا کنون گفتهاند نشان نمیداد که دور پنجم آخرین دور از مذاکرات باشد.
وی در خصوص اینکه مقامات آمریکایی طی روزهای اخیر گفتهاند برای بازگشت به برجام کارهای زیادی باید انجام شود یا آنتونی بلینکن ایران را تلویحا مقصر طولانی شدن مذاکرات دانسته است، گفت: مشکل عمده این است که آمریکا میخواهد ایران قبول کند مفاد دیگری به برجام اضافه شود ولی ایران میخواهد که آمریکا اول به تعهدات برجامی خود بازگردد و آنها را اجرا کند و بعد مسائل دیگر را مطرح کند.
این استاد دانشگاه در پاسخ به این سوال که برخی از مذاکرهکنندگان مانند اولیانوف اوضاع را در وین خوب توصیف میکنند اما چنین تعابیری را از سوی مذاکرهکنندگان تروییکای اروپایی شاهد نیستیم. این اختلاف تعابیر ناشی از چیست و روسیه، چین و کشورهای اروپایی در این مذاکرات چه رویکردی را در پیش گرفتهاند، گفت: در این دوره از مذاکرات هم روسیه و هم چین به دلایلی نقش حاشیهای بازی کردهاند و مذاکرهکنندگان تروییکای اروپایی به نمایندگی از آمریکا طرف اصلی مقابل ایران بودهاند. بطور کلی دولت بایدن مایل نیست که روسیه و چین در این دوره از مذاکرات نقش مهمی داشته باشند. لذا من به سخنان اولیانوف اهمیت کمتری از آنچه از طرف آمریکا و تروییکای اروپایی گفته میشود، میدهم.
وی در پاسخ به این سوال که به نظر میرسد موضوع لغو تحریمها یکی از مسائل اختلافی عمده میان طرفین است. آیا آمریکا حاضر شده تمامی تحریمهای دوران ترامپ را علیه ایران لغو کند و روند، شکل و ساز و کار لغو تحریمها به چه شکلی خواهد بود، گفت: خیر، آمریکا حاضر به لغو تمامی تحریمهای دوران ترامپ نشده و نخواهد شد. در بهترین حالت، دولت بایدن ممکن است برخی از تحریمها را تعلیق کند. بایدن میداند سنای آمریکا اجازه لغو تحریمها را نخواهد داد چون در هر زمان سنا میتواند تحریمهای جدیدی را قانونگذاری کند و قولهای احتمالی بایدن به ایران را به چاه بیاندازد.
انتصار همچنین در پاسخ به این سوال که در صورتی که آمریکا تمامی تحریمها را لغو نکند (اما بخش عمدهای از تحریمها را رفع کند) فکر میکنید شکل اجرای تعهدات هستهای از سوی ایران به چه شکلی باشد، گفت: این بستگی به تصمیم نظام دارد که تا چه اندازه دوباره به آمریکا اعتماد کند. ایران باید به این موضوع توجه داشته باشد که تضمینی قانونی در مورد لغو تحریمها بدون تصویب سنا وجود ندارد.
وی در خصوص احتمال ادامه مذاکرات در دولت آینده، گفت: گرچه ایران گفته بود که مایل به مذاکرات فرسایشی نیست ولی اگر نظام ایران به این نتیجه برسد که امیدی به مذاکرات وین دارد این مذاکرات را ادامه خواهد داد و نتیجه انتخابات روی این مذاکرات، آنقدر حیاتی نخواهد بود.
این استاد علوم سیاسی در پاسخ به این سوال که دولت بایدن از ابتدای روی کار آمدن خود از ضرورت گفتوگو با کنگره و متحدین منطقهای آمریکا درباره ضرورت احیای برجام سخن میگفت. اینک که امیدها برای احیای این توافق بیش از پیش شده، میتوان این سخن را گفت که کاخ سفید توانسته کنگره، اسرائیل و عربستان را به احیای برجام قانع کند، گفت: دولت بایدن کنگره و بخصوص سنا را در مورد احیای برجام قانع نکرده است. مخالفان برجام و مخالفان ایران در سنای آمریکا در اکثریت کامل هستند. اسرائیل و طرفداران او در آمریکا، بخصوص در کنگره، بدون گرفتن امتیازات مهم از ایران در مورد سیاست خارجی خود مخالفت خود به بهبود رابطه آمریکا و ایران تحط هر شرایطی را ادامه خواهند داد. اگر ایران و عربستان مذاکرات خود که در بغداد انجام شده را ادامه دهند و این مذاکرات مثبت باشد، آمریکا میتواند ریاض را به احیای برجام قانع کند.