عزمی جدی برای احیای توافق هسته‌ای وجود دارد/ مخالفین جدی برجام در پایتخت‌ها، سازش را دشوار می‌کنند/ ریاض و تل‌آویو قادر به تغییر موضع واشنگتن در قبال برجام نیستند

دان رولاندز (Dane Rowlands) در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا به بیان دیدگاه‌های خود در خصوص تنش در روابط تهران و واشنگتن و تحلیل نشست کمیسیون مشترک برجام در وین پرداخت. 

این استاد دانشگاه گفت: امیدوارم که نشست‌های وین منجر به بازگشت ایالات متحده به برجام و پایبندی دقیق‌تر به توافق‌نامه توسط ایران شود. این واقعیت که جلسات به سرعت در دوره دولت جدید ایالات متحده آغاز شده، نشانه دلگرم کننده‌ای است. در هر دو دولت (آمریکا و ایران) به وضوح عناصری وجود دارد که دوست دارند برجام را به اجرای کامل برگردانند.  

وی ادامه داد: من فکر می‌کنم برجام حداقل در کوتاه مدت فرصت احیای مجدد دارد؛ البته در  بلندمدت این توافق توسط دیگر بازیکنان خاص در ایران و منطقه تهدید می‌شود اما به نظر می رسد فعلاً توافق وجود دارد که توافق نامه‌ای باید وجود داشته باشد.

دان رولاندز در خصوص ضرورت لغو تحریم‌های ایالات متحده نیز گفت: اگر در نهایت یک توافق به امضا رسید؛ شکی نیست که ایالات متحده به کاهش تحریم‌ها متعهد خواهد شد و آن را رعایت می‌کند. میزان کاهش و میزان اجرا به این بستگی دارد که توافق برای  هر دو طرف چقدر اهمیت دارد. اگر دیده شود که یک طرف به کندی عمل می کند یا کاملاً پایبند نیست، طرف دیگر نیز به همین ترتیب تلاش‌های خود را کاهش می‌دهد و معامله می‌تواند سقوط کند. من فکر نمی‌کنم که در اینجا چنین باشد؛ بنابراین توافق باید تا حد ممکن روشن و قابل تأیید باشد. هر دو طرف مخالف داخلی قابل توجهی با توافق دارند که سازش در اجرای آن را دشوار می‌کنند.

وی در ادامه تاکید کرد: عزمی توسط برخی عناصر در ایران و ایالات متحده برای جلوگیری از توافق وجود دارد اما جهانی نیست؛ در این زمان به نظر می رسد که عناصر مثبت بیشترین تأثیر را دارند.

این استاد دانشگاه تاکید کرد: من فکر می‌کنم ایران به تعهدات خود باز می‌گردد اما این موضوع دشوار  است زیرا تندروها در هر دو طرف، توانایی قابل توجهی بیشتری در خنثی کردن توافق نامه دارند به گونه‌ای که ایالات متحده را مجبور به عقب نشینی مجدد کنند. اگر تندروها بخواهند به طور پنهانی فعالیت هسته‌ای خود را خارج از محدوده برجام ادامه یا سایر تنش‌های منطقه‌ای را از نظر نظامی افزایش دهند، ایالات متحده احتمالاً مجبور به تلافی خواهد شد. دولت ایران و دولت آمریکا در حال حاضر در سیاست‌های خود بسیار متحدتر هستند. 

دان رولاندز در خصوص تلاش‌های ریاض و تل‌آویو برای جلوگیری از احیای برجام نیز گفت: اسرائیل و عربستان هر دو به حمایت ایالات متحده نیاز دارند و دولت جدید آمریکا نیز از برخی اقدامات آن‌ها ابراز نارضایتی کرده است. من فکر نمی‌کنم در این مرحله هیچ یک از اینها باعث تغییر مواضع ایالات متحده شوند. اسرائیل ممکن است فعالیت‌های مستقلی را برای بر هم زدن برنامه هسته‌ای ایران ادامه دهد اما تا زمانی که ایران به طور واضح به توافق عمل کند، اسرائیل از پشتیبانی ایالات متحده برخوردار نخواهد بود.

وی ادامه داد: من فکر می‌کنم هر دو طرف برای دستیابی به معامله تحت فشار هستند؛ در ایران انتخابات آینده انگیزه خاصی ایجاد می‌کند ، در حالی که در ایالات متحده دولت به زودی با انتخابات میان دوره‌ای در کنگره روبرو خواهد شد و می‌خواهد اکنون معامله‌ای را انجام دهد. این وقایع زودتر یا دیرتر برای معامله فشارهایی ایجاد می‌کند. در صورت عدم اعتماد و حسن نیت، اگر طرفین نتوانند راه صحیح را تشخیص دهند، هیچ توافقی‌ای انجام نخواهد شد.