بازتوزیع درآمدها در جامعه عادلانه باشد، شکاف‌های طبقاتی به وجود نخواهد آمد

به گزارش ایلنا، برنامه تلویزیونی«غیرمحرمانه» هشتم اسفندماه با حضور حجت الله عبدالملکی معاون کمیته امداد امام خمینی(ره)، سیدمحمدرضا میر تاج‌الدینی، نایب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، وحید شقاقی رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی و مهدی صادقی شاهدانی رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه امام صادق با موضوع فاصله طبقاتی و فقر در کشور از شبکه دو سیما روی آنتن رفت.

سیدمحمدرضا میر تاج‌الدینی نایب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس عنوان کرد: فاصله طبقاتی در کشور وجود دارد و این مطلوب نظام نیست می بایست مسیر و سیاست های اقتصادی اصلاح شود. 

وی افزود: در طول ۴۰سال گذشته هرگاه، سیاست های انقلابی را اجرا کردیم، این فاصله کمتر شد و هر موقع از سیاست های لیبرالیستی بهره گرفتیم، بلافاصله برعکس عمل کرد. 

میر تاج‌الدینی اضافه کرد: فاصله طبقاتی ناشی از فاصله درآمدی در جامعه است و هر چه در جامعه قشر متوسط بیشتر باشد، روند اقتصادی کشور درست خواهد بود. اما اگر قشر فقیر بیشتر شود، یا قشر درآمدهای بالا بیشتر شود، معلوم خواهد شد که سیاست های اقتصادی کشور با مشکل مواجه است. بنابراین؛ اگر بازتوزیع درآمدها یا ثروت در جامعه عادلانه باشد، شکاف های طبقاتی به وجود نخواهد آمد. 

حجت الله عبدالملکی، معاون کمیته امداد امام خمینی(ره) اظهار داشت: در ارتباط با خط فقر مطلق با معیار دو دلاری قدرت خرید را داریم که بانک جهانی مطرح می کند و با این معیار نسبت فقرای مطلق در کشور زیاد نیست و در حد ۱تا ۲درصد جمعیت کل کشور زیر خط فقر مطلق است. در کمیته امداد، به تعریف خط فقر غذایی پرداختیم به این معنا که اگر یک خانواده خواسته باشد تمام نیازمندی های غذایی خود را داشته باشد براساس قیمت این اقلام در سطح مناطق مختلف که حدود ۲هزار نقطه به صورت هفتگی رصد و ارزیابی می شود، اگر زیر آن معیار باشد آن را زیر خط فقر مطلق غذایی معرفی می کنیم. 

وی درباره فقر غیر غذایی توضیح داد: در خصوص شاخص های اقلام غیر خوراکی مانند پوشاک و بهداشت، مسکن و موارد دیگر هنوز محاسبات نهایی انجام نشده که بر این اساس پژوهش هایی در دست بررسی است. 

حجت الله عبدالملکی افزود: در سال های اخیر وضعیت فقر به شدت در بخش غذایی بدتر شده است در حالی که سال ۹۷، محاسبات نشان می داد که به طور متوسط هر نفر در یک ماه ۱۵۰تا ۲۰۰هزار تومان می تواند اقلام غذایی مورد نیاز خود را در حد استاندارد به دست آورد. لیکن متاسفانه در حال حاضر این شاخص به ۶۰۰هزار تومان به ازای هر نفر در بازه سی روزه افزایش یافته و خط فقر غذایی تقریبا ۴برابر شده است و با این شرایط باید گفت که حداقل حقوق کارگری زیر خط فقر است. 

در ادامه برنامه؛ وحید شقاقی رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی عنوان کرد: به نظر می رسد که بحث اساسی در مسئله فقر نسبی است تا فقر مطلق و این فاصله طبقاتی درد بسیار بزرگی برای کشور است و می بایست حل شود. 

وی افزود: میانگین رشد اقتصادی ایران در سال ۹۰صفر بوده و ۳۵درصد درآمد سرانه ایرانی ها در دهه۹۰ کاهش پیدا کرد و میانگین تورم در دهه ۹۰حدودا ۲۳درصد و میانگین رشد سرمایه گذاری و انباشت سرمایه ثابت ناخالص منفی ۷درصد بوده است. سه نظام کلیدی بانک، مالیاتی و یارانه ای وظیفه بازتوزیع ثروت را دارد و متاسفانه در کشور تورم و رکود اقتصادی به نفع ثروتمندان تنظیم می شود. 

شقاقی اضافه کرد: نظام مالیاتی کشور که وظیفه بازتوزیع ثروت را دارد به خوبی عمل نمی کند. در حالی که وظیفه دوم و کلیدی نظام مالیاتی در هرکشور بازتوزیع ثروت است که هیچ برنامه ای در این خصوص وجود ندارد.  

وی بیان کرد: در کشور عمدتا کسانی دسترسی به وام های کلان دارند که قدرت پرداخت اقساط را دارند و جزو ثروتمندان به شمار می آیند و یا مستلزم وثائق بالا هستند که این افراد از پس آنها برمی آیند. بنابراین؛ نظام بانکی کشور برخلاف اینکه می بایست در خدمت نیازمندان و برپایه نظام قرض الحسنه یا حمایت از کسب و کارهای خرد و متوسط باشد، در خدمت ثروتمندان جامعه است. 

در ادامه برنامه مهدی صادقی شاهدانی، رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه امام صادق در گفت و گوی تلفنی اظهار داشت: طی سال های متمادی و برگزاری جلسات متعدد، متاسفانه بر چیستی شکاف طبقاتی بسیار صحبت شده و تمرکز ما بر چیستی باعث خستگی مردم شده است و فاصله طبقاتی را با پوست و گوشت خود حس می کنند و درآمدهای آنان کفاف هزینه ها را نمی کند و این مسئله مثل روز روشن است. 

وی با بیان اینکه باید بر چگونگی ها متمرکز شد، افزود: برای یکبار و همیشه با خود عهد کنیم که چیستی را رها کرده و بر چگونگی ها متمرکز شویم. 

صادقی شاهدانی با بیان اینکه باید منابع لازم را تدارک ببینیم، گفت: پایه مالیاتی موجود کشور کفاف این را نمی دهد که منابع لازم را برای کاهش شکاف طبقاتی و کم کردن آن تدارک ببینیم. نرخ مالیاتی کشور و سهم مالیات در تولید ناخالص داخلی حدودا ۷تا ۸درصد است. هیچ کشوری نیست که سهم مالیات در تولید ناخالص داخلی اش به این میزان باشد. بنابراین؛ این سوال پیش می آید که باید چه کرد؟ آیا می بایست مالیات بر تولید گرفته شود؟ پاسخ  منفی است به این دلیل که آثار ضدرشدی و تولیدی خواهد داشت. 

وی در خصوص مالیات بر ارزش افزوده گفت: بخشی از نظام مالیاتی بر ارزش افزوده باید دارای شفافیت لازم باشد. 

صادقی شاهدانی همچنین درباره مالیات بر دارایی گفت: خواب مسکن، زمین، دارایی های فیزیکی باید مشمول مالیات شود. مالیات بر عایدی یک راه گم کردن است. طرح کاداس می تواند کمک کند که مالیات بر دارایی گرفته شود. 

حجت الله عبدالملکی بر انقلاب اقتصادی تاکید کرد و گفت: قبل از انقلاب در کشور یک نظام اقتصادی معیوب و فقرزا و ضدتولید ایجاد شد که ۲۵سال آمریکایی ها بر این نظام برنامه ریزی کرده بودند. سال ۵۷ انقلاب سیاسی رخ داد لیکن انقلاب اقتصادی صورت نگرفت و نظامات اقتصادی فقرزا و ضدتولیدی که آمریکایی ها ایجاد کرده بودند را هنوز ادامه می دهیم. 

وی به مسئله بانک اشاره کرد و گفت: صرفا همان عملیات بانکی قبل از انقلاب با عقود شرعی سوری تزئین شد و هنوز نظام بانکداری بعد از انقلاب همان رویه قبل از انقلاب را دارد. 

عبدالملکی اضافه کرد: درآمد یک میلیون و ۲۰۰هزار خانواده در کشور در سال زیر دو میلیون تومان است. 

شقاقی همچنین خاطرنشان کرد: درست است که فقر درد دارد، اما درد فاصله طبقاتی به مراتب بیشتر است. انباشت دانش نشان داده است که می دانیم از کجا شروع کنیم ولی توانایی آن را نداریم و دلیل آن فساد است. اصلاح نظام اقتصادی نیازمند گروهی از مصلحینی است که خریدنی نباشند و نیازمند مجریانی پاکدست است. 

وی بر اهمیت مالیات بر ثروت تاکید کرد و گفت: مسئله مالیات بر ثروت نیازمند شفاف سازی بر گردش مالی افراد دارد، اصلاح زنجیره فساد نیازمند مجریانی پاکدست است تا بتواند در مقابل هیمنه فساد بایستند. 

صادقی شاهدانی تصریح کرد: سهولت کسب و کار و اخذ مجوز به گونه ای نیست که اقشار آسیب پذیر جامعه بتوانند به راحتی کسب و کاری راه اندازی کنند. به راحتی می توان گفت که حیطه کسب و کار در کشور اوضاع مناسبی ندارد. 

گفتنی ا‌ست، برنامه «غیرمحرمانه» با هدف بررسی موضوعات روز جامعه و گفتگو پیرامون مسائل مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، آموزشی، بهداشتی و ...کاری است از گروه اقتصاد و دانش به تهیه کنندگی و کارگردانی علیرضا عاصم یوسفی و اجرای محمدجعفر خسروی هر جمعه بعد از اذان مغرب روی آنتن شبکه دو می رود.