ابوالفتح در گفت‌وگو با ایلنا:
دولت آمریکا درگیر بحران‌های بزرگ داخلی است/ برجام در داخل و خارج از آمریکا دشمنان زیادی دارد/ صبر ایران تمام شده است/ تحریم‌های آمریکا، کارایی و اثرگذاری تحریم‌های سازمان ملل را از بین برده است
تحلیلگر ارشد مسائل ژئوپلتیک آثار خروج ایران از پروتکل الحاقی و رفتار طرف‌های غربی را مورد بررسی قرار داد.
امیرعلی ابوالفتح در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در تحلیل اقدامات اخیر ایالات متحده و همچنین توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی و فضای پس از آن پیرامون برجام اظهار داشت: این موضوع قانون مصوب مجلس است و تمام مقامات تصمیم‌گیر کشور آن را تایید کرده‌اند اما قابل انتظار است که بیانیه‌های تند و تیزی در اروپا و آمریکا منتشر شود و ایران را به تلاش برای ساخت سلاح اتمی متهم کنند و بگویند که دریچه گفت‌وگو و دیپلماسی در حال از بین رفتن است و یک جنگ روانی علیه ایران راه بیاندازند.
وی افزود: در این شرایط یک اقدام عملی قابل پیش‌بینی است و آن این است که اروپا با کمک و حمایت آمریکا موضوع را به کمیسیون حل اختلاف بکشاند به گونه‌ای که سرانجام به شورای امنیت ارجاع و باعث بازگشت تحریم‌های شورای امنیت علیه ایران شود؛ تصورم این است که اگر این اتفاق بیفتد با تانی صورت می‌گیرد چرا که گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای می‌گویند که ایران تهدید کرده در صورتی که چنین اتفاقی بیفتند خروج از «ان پی تی» را در دستور کار خودش قرار خواهد داد.
این کارشناس ارشد مسائل سیاست خارجی با بیان اینکه اروپایی‌ها برای اقدام عملی مبنی بر خروج ایران از پروتکل الحاقی با صبر، حوصله و تانی رفتار می‌کنند، خاطر نشان کرد: در مورد اصل برجام نیز آمریکایی‌ها کارهایی انجام دادند که به نسبت دوران ترامپ قابل ملاحظه است. به لحاظ سیاست‌های اعمالی و اعلامی آنها تفاوت‌هایی وجود دارد و صحبت‌های تحقیر کننده و توهین‌آمیزی که از سوی ترامپ زده می‌شد دیگر مطرح نمی‌شود و همچنین به اشتباهات دولت قبل اذعان دارند.
وی ادامه داد: با این حال کارهایی که صورت گرفته از جمله پس گرفتن «اسنپ بک»، محلی از اعراب ندارد و نمی‌تواند نقطه قوتی قلمداد شود یا موضوع تردد دیپلمات‌های ایرانی، اصلاً ربطی به برجام ندارد و کاری بود که آمریکایی‌ها موظف به انجام آن بوده‌اند. حضور دیپلمات‌های ایرانی در محدوده ۴۰ مایلی تعهدی است که دولت آمریکا به سازمان ملل دارد و چیزی نیست که بخواهد به عنوان یک امتیاز به ایران ارائه کند اما به هر حال نشان می‌دهد دولت آمریکا حداقل در مسائل هرچند خیلی کوچک و بی ربط با برجام رویکردش را تغییر داده است و شاید نشانه‌ای باشد که آمریکایی‌ها بخواهند در قضیه برجام نیز تجدید نظر کند اما فعلا بستر فراهم نیست یا به این سرعت فراهم نخواهد شد و اگر هم بخواهد اتفاقی بیفتد به گذشت چند ماه نیاز دارد.
وی با اشاره به اینکه پیش‌تر با اجرا نکردن پروتکل الحاقی، قطعنامه‌هایی علیه ایران صادر شده است، تاکید کرد: ایران پروتکل الحاقی را داوطلبانه را اجرا می‌کرد که اکنون می‌خواهد آن را کنار بگذارد اما همچنان نظارت‌های دقیق پادمانی را اجرا می‌کند.
ابوالفتح گفت: اگر اروپایی‌ها فکر می‌کنند با بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل می‌تواند ایران را وادار به تغییر نظر کنند، تحریم‌هایی که آمریکا اعمال می‌کند بسیار گسترده‌تر از تحریم‌های سازمان ملل است و اضافه شدن تحریم‌های سازمان ملل به لحاظ عملی در اقتصاد ایران هیچ تغییری ایجاد نمی‌کند و باری بر این بار سنگین اضافه نخواهد کرد. در دوره اوباما تحریم‌های سازمان ملل ترسناک تر بود، اما اکنون به دلیل شدت تحریم‌های یک جانبه آمریکا، آن تحریم‌ها دیگر کارایی، اثرگذاری و بازدارندگی خودش را از دست داده است.
وی درباره این گزاره که به نظر می‌رسد آمریکا به دنبال وقت‌کشی در بازگشت به برجام و ایجاد تعلل است، اظهار داشت: موضوع ابعاد مختلفی دارد و برای واکاوی اینکه چرا ایالات متحده تعلل می‌کند دلایل متفاوتی می‌توان ذکر کرد؛ نخست اینکه یک ماه از شروع به کار دولت بایدن گذشته است و ترامپ ۱۵ ماه پس از ورود به کاخ سفید از برجام خارج شد؛ تحولی اینچنینی در سیاست خارجی نیاز به زمان دارد؛ دولت آمریکا اکنون درگیر بحران‌های بسیار بزرگتر داخلی است و آنها اولویت بیشتری برایش دارند.
این تحلیلگر مسائل ژئوپلتیک یادآور شد: تغییراتی که تاکنون بایدن در سیاست خارجی داده در موضوعاتی است که جنجالی نیستند مثلاً بازگشت به سازمان بهداشت جهانی یا قرارداد آب و هوایی پاریس که در داخل آمریکا مخالفت‌هایی داشته اما دشمنان بزرگی در خارج از آمریکا نداشته است اما در مورد برجام نیروی خیلی قوی در داخل آمریکا وجود دارند و دشمنان قسم خورده حتی درون حزب رئیس‌جمهور و نیز در بین متحدین آمریکا در منطقه خاورمیانه همچنین لابی‌های عرب، اسرائیل و جمهوریخواهان و محافظه کاران و انواع و اقسام گروه‌هایی که ائتلاف ضد در جمهوری اسلامی را تشکیل می دهند، وجود دارد که فعالیت می‌کنند و قانع کردن آنها دشوار است.
وی افزود: ضمن اینکه صبر و تحمل جمهوری اسلامی نیز تمام شده است و رویکرد انعطاف ناپذیری هم از خودش نشان می‌دهد؛ یعنی همزمان با پایان دولت ترامپ و آغاز دولت بایدن ایران به سمت کاهش چشمگیر تعهدات خودش رفت و خطوط قرمزی را رد می‌کند که ارزش آن برای آمریکایی‌ها اصلا قابل قبول نیست؛ مثلا تولید اورانیوم غنی سازی شده ۲۰ درصد یا کنار گذاشتن اجرای پروتکل الحاقی، شرایط را برای بایدن در داخل آمریکا دشوار می‌کند البته این مشکل آمریکایی‌ها است چرا که اگر از برجام خارج نمی‌شدند هرگز هیچ کدام از این اتفاق‌ها رخ نمی‌داد.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی تصریح کرد: به هر حال انتظار این که ظرف مدت ۱۰ روز موضوع حساس بین‌المللی که چند وجهی است و ذینفعان و دشمنان بزرگ و قدری دارد قابل تصور نیست و اگر قرار است به یک نتیجه دلخواه برسند نیاز به صبر و تحمل است.
