محسن پاک‌آیین در گفت‌وگو با ایلنا:
نمی‌توان به بهانه ارتباط با غرب، ارتباط با شرق را محدود کرد/ سیاست خارجی ایران اکنون بر اساس «نگاه به شرق» است
دیپلمات و سفیر پیشین ایران با اشاره به سفرهای اخیر رئیس مجلس و وزیر خارجه ایران به روسیه و منطقه قفقاز به تحلیل مناسبات موجود و چگونگی برقراری تعادل شرق و غرب پرداخت.
محسن پاک‌آیین در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره اینکه چرا در سفر قالیباف به مسکو، ایران نیاز به تاکید بر روابطش با روسیه و اطمینان بخشی به آنها دارد، اظهار داشت: در شرایط فعلی دوره بعد از ترامپ و روی کار آمدن آقای بایدن، به طور طبیعی تقویت روابط با کشورهای شرق و تقویت دیدگاه نگاه شرق این پیام را می‌دهد که ما در سیاست خارجی خود قائل به ایجاد تنوع هستیم و متمایل به یک قطب نیستیم.
وی با بیان اینکه ایران آمادگی همکاری با همه کشورهایی که به دنبال رابطه دوستانه بر اساس احترام متقابل باشند را دارد، ادامه داد: در میان کشورهایی که در دوره تحریم نیز ایران را تنها نگذاشتند و در کنار ایران بودند و در مجامع مختلف به ویژه در شورای امنیت سازمان ملل از ما حمایت کردند، دو کشور روسیه و چین هستند؛ تقویت روابط ما با این کشورها نشان دهنده این است که حتی در شرایط پسا ترامپ برای دوستانمان اهمیت قائل هستیم و همکاری های خوب آنها و حمایتشان را در دوران ترامپ فراموش نمی‌کنیم.
این تحلیل‌گر ارشد مسائل قفقاز افزود: سفر آقای قالیباف به روسیه و سفر آقای ظریف به منطقه قفقاز، ترکیه و روسیه نیز در جهت همین اراده سیاسی کشور مبنی بر تقویت سیاست نگاه به شرق است. در واقع هدف اصلی این نگاه این است که با مناطق دیگری که در مقاطعی به آنها کمتر توجه شده است، همکاری بیشتری کنیم. البته در روسیه غیر از این هدف اصولی، مناسبات مختلف و همکاری در بخش‌های دوجانبه، چندجانبه و منطقه‌ای را داریم، لذا سفرهای منظم و با برنامه مقامات روسیه و ایران به کشورهای طرفین، به معنای این است که ما حوزه‌های مختلفی برای همکاری داریم که بر اهمیت این سفرها می‌افزاید.
وی درباره سیاست نگاه به شرق و تحریک کشورهای غربی و همچنین کاهش همین میزان از روابط با غرب گفت: نکته غیر عادی و فوق‌العاده‌ای وجود ندارد، اما همانگونه که با کشورهای غربی تعامل می‌کنیم، با کشورهای شرقی نیز تعامل می‌کنیم. اما این تعاملات باید دوطرفه باشد. گاهی طرفی تمایل نشان نمی‌دهد. در شرایط فعلی روابط ما با غرب یک رابطه دو طرفه نیست. آمریکا استثنا است و رویکرد خصومت آمیز آن با ایران جدا است، اما اروپایی‌ها نیز رویکرد مثبتی نسبت به ایران ندارند و بیش از اینکه به ایجاد و تقویت روابط دوجانبه با ایران توجه کنند، بیشتر به دنبال طرح مسائل حاشیه‌ای، چه در حوزه حقوق بشری، چه در حوزه پایبندی به تعهداتشان در برجام هستند و لذا رویکرد مثبتی از سوی غرب نمی‌بینیم.
این کارشناس ارشد مسائل منطقه بیان کرد: طبیعتاً اگر اروپایی‌ها بخواهند بر اساس احترام متقابل با ما ارتباط برقرار کنند، حتماً پاسخ مثبت می‌دهیم. اینکه ما با روسیه و کشورهای همسایه رابطه خیلی خوبی داریم، کاری کاملا اصولی و عقلایی است، چرا در مقطعی که غربی‌ها یک رویکرد منفی نسبت به ایران دارند، نمی‌توان شرق را هم کنار بگذاریم چرا که در این شرایط کاملا منزوی خواهیم شد.
وی تصریح کرد: سیاست خارجی که اکنون در حال انجام شدن است، یک سیاست خارجی عقلایی است. برخی افراد در داخل کشور تصور می‌کنند که چنانچه روابط ما با کشورهایی مثل روسیه، چین و همسایگان تضعیف شود ما به ناچار به سمت غرب خواهیم رفت، در حالی که این تصور نیز یک تصور نا متعادل است، چرا که روابط ما با غرب بستگی به تغییر رویکرد خصومت آمیز آنها نسبت به ایران دارد و هر کجا که آنها تغییر رویکرد دهند با آنها رابطه قوی‌تری پیدا می‌کنیم. لذا نباید برای اینکه با غربی‌ها رابطه بهتری پیدا کنیم رابطه خودمان را با شرق قطع کنیم .
پاک آیین با اشاره سفر قالیباف و ظریف به روسیه و منطقه و همچنین ارسال پیام رهبری به پوتین، اظهار داشت: این اقدامات نشان می‌دهد که ما کشور قدرشناسی در سیاست خارجه هستیم و منافع خودمان را می‌شناسیم و می‌دانیم در چه حوزه‌ای می‌تواند تامین شود و چگونه با این کشورها ارتباطمان را تقویت کنیم. طبیعتا اگر از اروپا نیز رویکرد مثبت ببینیم حتماً با آنها کار می‌کنیم.
