میراث امام برای جامعه ما، نگاه دیندارانه به حقوق زن است

به گزارش ایلنا، حجت الاسلام و المسلمین سیدحسن خمینی در اختتامیه اولین جشنواره فرهنگی هنری «دختران امروز» که در حرم مطهر امام برگزار شد، گفت: در رابطه با زنان و مسأله حقوق زنان اگر به تاریخ صدسال اخیر در دنیا توجه کنیم، بیشترین توجه به این حوزه از ناحیه گروه های چپ شروع شده که آنها هم به نوعی ادامه جریان های نیهلیستی در غرب هستند و توجهشان به برخی از گروه های اجتماعی که مورد ظلم قرار گرفته اند خیلی زیاد بوده است. البته گروه های چپ ماتریالیستی به نوعی این مسیر را به بی راهه بردند، ولی بن مایه حرکت یاد شده یک جریان عدالت خواهی بود که در مقابل نظام سرمایه داری افسار گسیخته ای که به خصوص در آغاز قرن بیستم در جهان حاکم  بود، به صورت پررنگ شکل گرفت.

وی افزود: طرح مسأله حقوق زنان، تساوی زن و مرد و در بعضی جاها جریانات فمینیستی که از مردگرایی به مردستیزی روی کرده اند، امری سابقه دار بوده و مربوط به آسیا و انقلاب ما نیست. قبل از انقلاب هم بعضا به خاطر اینکه جریانات حکومتی می خواستند از نوع نگاه چپ گرایان عقب نمانند خدماتی به زن ها شده بود و وزیر و سفیر زن را بر سر کار گذاشته بودند. لذا اینکه انقلاب را نقطه عطف توجه به حقوق زنان بدانیم درست است.

سیدحسن خمینی یادآور شد: در نقطه مقابل این جریانات ما با جریانات سنتی مواجه بودیم که با یک نگاه دینی سنتی و بسته، به روزگار خودشان وارد نمی شدند و با هر تحولی در روزگار جدید مقابله می کردند. البته بخش زیادی از آن واقعا ناشی از درد و دغدغه دین و بی اعتمادی به کسانی بود که سخن از مدرنیسم می گفتند؛ تا جایی که حتی «بلندگو» در روزگاری تحریم بود و «دوش حمام» به خاطر جایگزین شدن با خزینه، فریادها بلند کرد!

وی تأکید کرد: میراث امام برای جامعه ما نگاه دیندارانه به حقوق زن است؛ اینکه برای جلو رفتن با مقتضیات زمان و اعطای عادلانه حقوق زنان و سایر اقشار جامع، لازم نیست دین ستیزی کنیم؛ بلکه باید از زبان دین به دنبال اعطای حقی باشیم که خداوند برای همه مقرر کرده است. وقتی امام بحث حق رأی و حضور زنان در مجلس و حتی تظاهرات را طرح کردند، بسیاری از متدینین نسبت به این مسأله حساسیت داشتند. از همین رو، اینکه زن مسلمان مجبور نباشد در دوگانه ای قرار گیرد که یا مدرن شود و یا مسلمان بماند، دستاورد بسیار بزرگی است.

یادگار امام افزود: اگر دینداران این اجتهاد را نکنند، همواره پیش روی گروه های مختلف جامعه به ناحق یک دوگانه قرار می دهند؛ مثلا اینکه یا به دنبال هنر بروید و یا مسلمان بمانید؛ در چنین دوگانه ای، بخشی که می روند دینشان را از دست می دهند و بخشی که باقی می مانند از یک خواسته درونی خودشان تهی می شوند و البته در نتیجه ی این پدیده، به جامعه هم لطمه وارد می شود. همچنین، این که زنان یا باید به دنبال تحصیل و حضور در جامعه بروند یا دین دار بمانند، دوگانه غلطی بود که امام آن را از بین برد و گفت راه سومی وجود دارد؛ دیندار بمانید و در افق دین و با توجه به ارزش های شریعت و حفظ چیزی که شما را به خدا پیوند می دهد به حقوقتان هم برسید.

سیدحسن خمینی با بیان اینکه بحث مهم «اجتهاد» بخش مغفول مانده زندگی امام در پایان عمرشان است، تصریح کرد: نقش زمان و مکان در اجتهاد و اینکه ما نباید در یک نقطه بمانیم، موضوع بسیار مهمی است. انقلاب، انقلاب کسانی بود که به دین یک نگاه جدید داشتند. انقلاب اسلامی اول در مقابل سدّ تحجر ایستاد و بعد به سینه استبداد زد. البته استبداد و تحجر هر زمانی می توانند همدیگر را پیدا کنند، اما مهم این است که انقلاب این دوگانه را شکاند و گفت، برای مبارزه با استبداد اصلا لازم نیست متحجر باشید و برای اینکه دیندار بمانید لازم نیست سنتی محض باشید! دین، فرهنگی فراتر از سنت و مدرنیزم و شرق و غرب و بالاتر از همه دوره ها است.

وی تأکید کرد: شما دیندار بمانید و به موسیقی بپردازید، دیندار بمانید و برای حقوق زنان پاسبان باشید، دیندار بمانید و به هنر رو کنید. این یک خطر بزرگ است که ما بخواهیم پشت سنگر دین از ارزش های غیر دینی دفاع کنیم. اگر بخواهیم بگوییم انقلاب برای حقوق دوره جدید چه کرد، این رویکرد یک نکته راهگشا و مهم است.

یادگار امام گفت: پیام انقلاب برای فراتر از مرزهای خودش این است که شما می توانید با حفظ ارزش های دینی در بستر زمان خودتان زندگی کنید. اگر پیام این فراموش شود و بر زمین بماند ما یک گام جلو آمده ایم ولی گام های بعدی را نرفته ایم. باید اعتماد جامعه دینی جلب شود؛ قرار نیست ارزشی از ارزش های دینی از بین برود، بلکه قرار است در فضای دینی اجتهاد کنیم.

وی افزود: هیچ چیزی مانند زبان هنر در خدمت این اجتهاد نیست. هنر قوه خیال آدمی را تقویت می کند. همه هویت هنر، عنصر «خیال» است و همه اخلاقی زیستن وابسته به این است که شما تخیّل قوی داشته باشید. در نقطه مقابل، «توهم» همه ی هویت غیر اخلاقی زیستن است. وقتی من توهم دارم یعنی خودم را محور جهان می بینم و هرچه به من نزدیک است ارزشمند هست و هرچه از من دور شود بی ارزش می شود.

سید حسن خمینی ادامه داد: این توهم است که کرونا وقتی به من می رسد مهم می شود. وقتی کرونا فقیر و غنی نمی شناسد مهم است و دنیا تعطیل می شود و همه جوامع محدود می شوند. اگر این بیماری دارو و درمان داشت، ولو بسیار گران، هیچ اتفاقی نمی افتاد؛ به خاطر اینکه اغنیاء می توانستند زندگی کنند. چون به عدالت همه را یکسان قلع و قمع می کند، جامعه را محدود کرد.

وی تأکید کرد: اگر نتوانید خودتان را جای دیگران بگذارید نمی توانید دردی که به جان او می رسد را درک کنید. وقتی نتوانستید درد او را درک کنید نمی توانید به جای او این درد را به جان تحمل کنید و نمی توانید به سمت درمان او بروید.

یادگار امام اظهار داشت: ما برای اینکه بستر جامعه را فراهم کنیم تا مجتهدین اجتهاد کنند و مردها دست از مرد سالاری و زن ها دست از فمینیسم کور بردارند، محتاج «هنر» هستیم تا بتوانیم جای هم قرار بگیریم. باید درد همدیگر را حس کنیم و این با زبان هنرمندانه بسیار ممکن است.

وی با بیان اینکه زبان هنر شما را به سمت تأثیرگذاری بیشتر می برد‌، افزود: در طول تاریخ ما، شعر این نقش را داشته است؛ البته داستان نویس به معنای جدید آن نیز در دوران معاصر پیدا کرده ایم و سینمای بسیار مقتدری هم داریم.

سید حسن خمینی تأکید کرد: رمز بقای انقلاب در گرو حفظ مسیر اجتهاد، شکاندن دوگانه های دروغین پیش رو، ایجاد راه های سوم و بن بست شکنی از جایی است که سنت های دینی در مقابل ارزش های نوین قرار می گیرد. باید مسیر اجتهاد سومی به صحنه بیاید و با حفظ ارزش ها راه را باز کند. رمز توفیق و بسترساز آن نیز زبان هنر و بهترین جای آن آموزش و پرورش است.

سید حسن خمینی در پایان گفت: امام بزرگوار ما کار بسیار بزرگی کرد؛ نهال تناوری را غرس کرد. اما حفظ این نهال همت، عزم، شجاعت و از خود گذشتگی می خواهد. این طور هم نیست که در این مسیر ما را فقط تشویق کنند؛ بعضی وقت ها هم فحش می دهند! اصل کار بسیار مهم است. باید زنان، مردان، دانش آموزان و همه گروه ها به این توجه داشته باشیم که راه آینده ما از افق اجتهادی می گذرد که انقلاب را پدید آورد؛ اجتهادی که توانست این انقلاب را به وجود بیاورد می تواند این انقلاب را ادامه بدهد.

یادگار امام در ابتدای سخنان خود با اشاره به آموزش مجازی در دوره شیوع کرونا گفت: واقعیت این است که دولت محترم و به خصوص زیرساخت های بسیار مناسبی که برای آموزش مجازی وجود داشت، و همچنین همتی که در آموزش و پرورش پدیدار شد و نرم افزاری که همه به عنوان «شاد» می شناسیم، یک افتخار و موفقیت بسیار خوب است. اگر زیرساخت های لازم نبود (که طبیعتا در طول سال های متمادی شکل گرفته) طبیعتا امروز با معضلی در بحث آموزش کشور مواجه بودیم.اما امروز احساس می کنیم به راحتی این کار انجام می شود و اگر فقری از این حیث وجود دارد بسیار محدود است. این یک افتخار و موفقیت بزرگ است که باید به مجموعه دولت و آموزش و پرورش تبریک بگویم.