ارتباط ایران و طالبان جنبه سیاسی و امنیتی دارد/ ایران تسهیل‌‌گر مذاکره طالبان با دولت افغانستان است

"محسن روحی صفت" تحلیل‌گر ارشد مسائل شبه قاره در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایلنا، درباره مذاکره ایران با طالبان و لزوم این امر، اظهار داشت: افغانستان در همسایگی ایران قرار دارد لذا هر تحولی که در آنجا اتفاق بیافتد، مستقیم و غیرمستقیم بر روی ایران و مردم ایران تاثیر می‌گذارد. به طور طبیعی ایران همه کنشگرانی که در آن کشور فعالیت می‌کنند را رصد می‌کند تا در منافع مشترکی که داریم آنها را بسنجیم.

وی افزود: طالبان نیز یکی از کنشگران حاضر در افغانستان و همچنین در حال مذاکره با دولت این کشور است. ما با تسهیلاتی که انجام دادیم که توانستیم فضایی ایجاد کنیم تا نیروهای دولتی و طالبان در افغانستان با یکدیگر مذاکره کنند و دو طرف را به این کار تشویق کردیم که البته به نقاطی هم رسیده است که دو طرف تمایل دارند پیش بروند.

این تحلیل‌گر ارشد مسائل افغانستان با بیان اینکه ارتباط ایران با طالبان هم جنبه سیاسی و هم به دلیل اینکه آنها در بخشی از مرزهای دو کشور حضور دارند، جنبه‌های امنیتی دارد، یادآور شد: ما باید بتوانیم امنیت مرزهای خود را تامین کنیم، از سوی دیگر بین ما و همه مردم افغانستان به لحاظ جنبه‌های تاریخی، فرهنگی و اجتماعی مشترکات زیادی وجود دارد.

وی تصریح کرد: ما نباید از همسایه‌هایمان غافل باشیم، چرا که اگر در همسایگی ما آتش برافروخته شود آن آتش ممکن است دامن ما را نیز بگیرد؛ پس ارتباطات و تماس‌های ما با کنشگران جامعه افغانستان یک امر طبیعی است که با اطلاع دولت کابل انجام می‌شود. سیاست ما همیشه حفظ موقعیت دولت افغانستان است و هر کسی که در کابل حضور دارد را به رسمیت می‌شناسیم. ایران سعی می‌کند که اگر نیروهای گریز از مرکزی نیز وجود دارد، آنها ها را تشویق کند تا با پایتخت به توافق رسیده و مذاکره کنند.

به گفته روحی صفت، سفر هیات طالبانی به ایران و هیات ایرانی به افغانستان نیز پیرو همین سیاست‌ها است که البته دولت کابل نیز از آن آگاه است. همین که ما دیدگاه‌های دولت کابل را به طالبان منعکس و سعی کنیم آنها را قانع کنیم که در جریان مذاکرات که در پیش است به عنوان یک اولویت در نظر گرفته شوند و مذاکرات به آتش بس برسد و نتیجه ملموسی برای مردم افغانستان داشته باشد، مردم افغانستان می توانند به آن خوشبین باشند.

وی درباره اینکه آیا ایران تلاش دارد ابتکارات صلح در افغانستان را به دست بگیرد و واکنش کشورهای دیگر منطقه به این اقدام ایران چه خواهد بود، گفت: چنین چیزی درست نیست، مشکلات افغانستان آنقدر پیچیده، عمیق، لایه لایه، چند نژادی، چند فرهنگی و در ابعاد منطقه‌ای و بین المللی است که هیچ قدرتی نمی‌تواند به تنهایی ابتکار آن را به دست گرفته و به نتیجه برساند و کشورهایی که چنین کاری کردند در طول مسیر با شکست روبرو شدند.

این کارشناس ارشد مسائل منطقه‌ با بیان اینکه آمریکا در یک سال اخیر سعی کرد به تنهایی چنین کاری را انجام دهد و اگر دیگران را در مذاکرات صلح همراه خود می‌کردبه صورت نمایشی و فقط برای گرفتن عکس بود، بیان داشت: این مسیری نیست که سابقه آن نشان دهد که یک کشور به تنهایی می‌تواند موفق باشد. مسیری موفق است که همه کشورهای منطقه و کشورهای بین‌المللی با هم در آن به نتیجه برسند. 

وی ادامه داد: ایران نیز صرفاً تلاش دارد موضوع صلح در افغانستان و اقداماتی که از سوی همه کشورها از جمله روسیه، چین و آمریکا می‌شود را تسهیل کند و چنین ادعایی ندارد که می‌خواهد ابتکار صلح افغانستان را در دست گیرد.

 وی درباره موفقیت ایران در پیشبرد صلح در افغانستان خاطرنشان کرد: به دلیل مسائل مشترک میان ایران و افغانستان، این زمینه وجود دارد که در پیشبرد این کار تسهیلگر باشد، اما معنای موفقیت این نیست که همه چیز ختم به خیر شود، بلکه هدف این است که در مسیری قرار بگیرند که مشکلات، آلام و دردها تسکین و از آنها کاسته شود. همین قدر که آتش‌بس بر برقرار شود یک قدم مثبت است. همه کار نیست، اما یک قدم هم می‌تواند در تسکین آلام مردم افغانستان موثر باشد.