تحریم و فشارحداکثری از اردیبهشت امسال شکست خورد و رشد اقتصادی کشور مثبت شد

به گزارش ایلنا، سیدمصطفی خوش‌چشم تحلیلگر روابط بین‌الملل و مطالعات راهبردی، در برنامه صبحگاهی شبکه پنج سیما گفت: پیش از آنکه در خصوص داده‌ها و گرفته‌های برجام صحبت کنیم، به معضل اساسی برجام در رویکرد باید اشاره شود که آمریکایی‌ها بر روی آن کار کردند. این معضل اساسی منجر به ایجاد مشکلات شده است. طرف آمریکایی از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۲ تلاش کرد برای طرف‌های ایرانی تصویرسازی کند که به دنبال حل منازعه است. ایرانی‌ها در سال‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۶ با پیمان سعدآباد و ... به دنبال حل منازعه بودند. ایرانی‌ها حل مشکل را برای رفع تحریم‌ها می‌خواستند. آمریکایی‌ها برخلاف ظاهر هیچ‌گاه به دنبال حل منازعه نبودند. امریکا به دنبال مهار قدرت جمهوری اسلامی است.

خوش چشم اظهار داشت: در ۹ ماهه آخر دولت بوش و در دوران اوباما نامه‌هایی به ایران ارسال می‌شود که قصد حل مشکل با ایران را دارند. درصورتی‌که طرف آمریکایی تا سال ۲۰۰۵ به این نتیجه رسید که جمهوری اسلامی با ابزار نظامی براندازی نمی‌شود. در سال ۲۰۰۶ با توجه به حوادث منطقه به دنبال مانع‌تراشی در برابر رشد قدرت جمهوری اسلامی بودند. به اعتراف مقامات آمریکایی حضور ایران و محور مقاومت فضا را برای آمریکایی‌ها در منطقه تنگ کرده بود. در نهایت به این نتیجه رسیدند که باید قدرت جمهور اسلامی را مهار کنند.

وی افزود: این مهار قدرت باید در سه فاز انجام می‌شد. در فاز اول به دنبال کاهش رشد قدرت ایران بودند. در فاز دوم قصد متوقف کردن قدرت ایران را داشتند و در نهایت هم باید به قدرت ایران رشد منفی می‌دادند. به طور مثال باید در بحث هسته‌ای تعداد سانترفیوژ، نصب و میزان غنی‌سازی را کند کنند و به صفر برگردانند. در خصوص موشک‌های بالستیک هم به دنبال کاهش رشد و توقف بودند. از نظر آنها این روند باید در دیگر حوزه‌ها مثل کروز، نانوتکنولوژی، لیزر و ... ادامه پیدا کند. آن‌ها معتقد بودند که ایران با دو ابزار اصلی و چند حوزه کمکی مهار می‌شود.

این تحلیلگر روابط بین‌الملل و مطالعات راهبردی خاطرنشان کرد: ابزار اول تهدید باورپذیر است. این تهدید برای بروز جنگ نیست، برای تعویض محاسبات مقامات جمهوری اسلامی ایران است. ابزار دوم تحریم و فشار بود. این ابزار هم برای فروپاشی اقتصاد نبود، برای افزایش هزینه‌ها و تغییر محاسبات و ادراک مردم و افکار عمومی بود. با این تغییرات ایران را پای میز مذاکره می‌کشانند تا خواسته خود را اجرایی کنند. در نهایت هم ایران را مهار می‌کنند. در نتیجه مذاکره برای حل منازعه نیست. مذاکره برای مهار جمهوری اسلامی ایران است. طرف مقابل در این فرمول اسلحه خود را از دست نمی‌دهد. آمریکایی‌ها نمی‌خواهند و نمی‌توانند این اسلحه را بر زمین بگذارند. اگر اسلحه را بر زمین بگذارند، دیگر توان فشار بر منطقه و مسائل موشکی را ندارند.

خوش چشم در ادامه گفت: اوباما با وجود این همه نامه‌نگاری بیشترین تحریم‌ها را به ایران تحمیل کرد. در دروان اوباما اطراف ایران بیشترین پایگاه‌های نظامی ساخته شد. با وجود امضای برجام، تحریم‌های آیسا باز اعمال می‌شود. رژیم تغییر ویزا را برای ۵ کشور از جمله ایران را اجرایی کردند. کری به ظریف قول داد که اوباما طرح‌های ضد ایرانی را وتو می‌کند اما وتو نشد. آنها به دنبال حفظ ابزار تحریمی هستند. امریکا برنامه ابرقدرتی استراتژیکی را برای میان‌مدت و بلندمدت اجرا می‌کند و با تغییر دولت‌ها این برنامه تغییر نمی‌کند. خواسته‌های ترامپ همانی است که بایدن هم به دنبال آنها است.

وی افزود: ترامپ مدعی بود که به دنبال برنامه‌های موشکی و هسته‌ای ایران است. بایدن جز این موارد چند موضوع دیگر مثل حقوق بشر را نیز طرح کرده است. ترامپ همه موارد را در قالب یک معامله می‌خواست اما بایدن در چند معامله این مسائل را مطرح می‌کند. علیرغم همه هیاهوها، استراتژی ایالات‌متحده یکی است. ترامپ تهدید و تحریم در حد اعلا داشت. شاکله تحریمی اوباما را ادامه داد. استراتژی سیاسیون امریکا یکی است اما در تاکتیک متفاوت عمل می‌کنند. ترامپ به کارشناس اعتقاد نداشت و فرمول را خراب کرد. تهدید تا جایی معنا دارد که طرف مقابل دستت را نخواند.

تحلیلگر روابط بین‌الملل و مطالعات راهبردی تأکید کرد: ایران در سال گذشته ۳ مرتبه دست امریکا را خواند و در برابرش ایستاد. در بحث گلوبال هاوک، گرفتن کشتی انگلیسی و عین الاسد آمریکایی‌ها هیچ کاری نکردند. ایران عین الاسد را زد و آمریکایی گفتند ۵۲ نقطه را می‌زنند اما بلوف بود. آمریکایی‌ها از ترامپ ناراحت‌اند؛ چون بد بازی کرده است. تحریم دوران اوج و فشار حداکثری دارد. فشار حداکثری یک تا دو سال خواهد بود و بعد از آن به پایان می‌رسد. در اردیبهشت‌ماه امسال دو سال تمام شد و در سرازیری افتادیم.

خوش چشم اظهار داشت: ترامپ کار را خراب کرد و دولت را تحویل بایدن می‌دهد. خواسته و روش کار همان است اما بایدن در دورانی دولت را تحویل می‌گیرد که تحریم و تهدید ضربه خورده است. بایدن بیشتر از ترامپ به کارشناس اعتقاد دارد. سال گذشته ابزار تهدیدی امریکا ضربه خورد. تحریم هم در ۲۰ اردیبهشت فشار حداکثری‌اش به سرازیری افتاد. از اردیبهشت‌ماه به قول رئیس‌جمهور رشد ایران مثبت شد. ایران با ارسال کشتی‌های بنزین و نفت به ونزوئلا درآمد کسب کرد. بایدن با فرمول بدی رو به رو است که باید آن را ترمیم کنند. آنها در پایان فشار حداکثری قرار دارند اما ایران با مصوبه اخیر مجلس شورای اسلامی به دنبال فشار بر طرف مقابل است تا رویکرد مهار را رها کند. آنها باید در ابتدا تحریم را بردارند و در عمل برداشتن تحریم‌ها را ثابت کنند. زمانی که بانک‌های ما کار کنند، به ما ثابت می‌شود که تحریم‌ها برداشته شده است.

وی افزود: مصوبه اخیر مجلس دست ما را باز خواهد کرد. به این دلیل که طرف مقابل برای برداشتن تحریم‌ها باید اقدام عملی کند. طرف مقابل عملکرد خوبی نداشته است و به همین سادگی تحریم‌ها را بر نمی‌دارد. به قول معروف حرف اضافه کار اضافه دارد. نیمی از برجام تعهدات ما است و نیمی از برجام تعهدات آمریکایی‌ها است. آنها می‌گویند شما نیمی که مربوط به خودتان است را انجام دهید تا مذاکره شروع شود؛ یعنی هرچه اورانیوم اکسید کرده‌ایم، به کنار برود و از ابتدا محدودیت‌های جدید برایتان بگذاریم. آنها می‌خواهند محدودیت‌ها را ابدی کنند. توافق مجدد با امریکا باز هم همین روال را دارد و مجدداً بعد از ۱۰ سال حرف جدید می‌زنند. با مصوبه مجلس تمام امتیازات را بر می‌داریم، اگر امریکا امتیازها را بر اساس آنچه نوشته شده است، عملی کرد؛ ما هم امتیازها را بر می‌گردانیم. این مصوبه باید دو سال پیش اجرا می‌شد.

تحلیلگر روابط بین‌الملل و مطالعات راهبردی خاطرنشان کرد: به این شرایط تصاعد بحران می‌گویند. زمانی که اردوغان هواپیمای روس‌ها را زد، خیلی ژست گرفت. پوتین دقیقه همین شرایط تصاعد بحران را در قبالش اجرا کرد. در نهایت اردوغان کوتاه آمد و عذرخواهی کرد. ایران هم در همین وضعیت است و با شروع ۲۰ درصد رویکردمان را تغییر دادیدم. با تغییر رویکرد طرف مقابل تحریک می‌شود. در گذشته ما راهکار صبر را اجرا کردیم. در حال حاضر تنها راهکار همین شرایط تصاعد بحران است.

خوش چشم در پایان گفت: تغییر مسیر بایدن یا هر کس دیگر تنها به وسیله مصوبه مجلس خواهد بود. این روند هم ۵۰ درصد ممکن ایجاد شود. ما با صبر نتیجه‌ای نگرفته‌ایم و باید این کار را زودتر انجام می‌دادیم. از نظر من بایدن و اوباما و سایر سیاسیون امریکا تحریم‌ها را بر نخواهند داشت. معضل آنها با ما تنها هسته‌ای نیست. اسلحه آنها تحریم است و با این شرایط به برجام پایبند نخواهند ماند. بایدن با سه فرمان می‌تواند کل تحریم‌های ۴ سال گذشته را بر می‌دارد. البته ما باید برداشتن تحریم را در عمل مشاهده کنیم. برداشتن تحریم‌ها بر روی کاغذ از سوی ما قابل‌قبول نیست.

گفتنی است برنامه "یه روز تازه" مجله خبری صبحگاهی تهیه شده در گروه اجتماعی شبکه پنج سیماست که از شنبه تا چهارشنبه ساعت ۷ تا ۹ صبح با بخش‌های مختلفی چون سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، ورزشی و... با اجرای وحید رونقی، فریبا باقری، حافظ کاظم‌زاده، صدیقه مرادی و علی مرادخانی روی آنتن می‌رود.