آزادی بیان نهادهای مدنی باید تامین شود

رئیس بنیاد امید ایرانیان با بیان اینکه " نهادهای مدنی ابزار دولت در حوزه‌های مختلف نیستند بلکه یار و همراه منتقد، منصف و آگاه دولت هستند "، گفت: دولت اجازه دهد مشاوران منتقد وی به جای افراد صرفاً حقیقی، سازمان‌ها و تشکل‌های حقوقی مردم‌نهاد باشند.

به گزارش ایلنا، محمدرضا عارف طی سخنانی در شورای عالی بنیاد امید ایرانیان ضمن گرامیداشت یاد و خاطره آیت‌الله سیدمحمود طالقانی به هم‌زمانی برگزاری مجمع عمومی بنیاد امید ایرانیان با ایام سالگرد ارتحال ایشان اشاره کرد و افزود: آیت‌الله طالقانی موضوع اهمیت دادن به نقش مردم را ازقرآن کسب کرده بودند. ایشان بر اساس تحقیقات و پژوهش‌های قرآنی که داشتند به این نتیجه رسیده بودند که آنچه در جامعه بیشترین نقش را ایفا می‌کند، خود مردم هستند و در نتیجه مردم باید در مسائل سیاسی اجتماعی نقش‌آفرین باشند.

وی در ادامه با بیان اینکه " اهمیت دادن به مردم به معنای توجه به نخبگان و افراد خاص نیست بلکه عموم و توده مردم، مورد نظر است "، خاطرنشان کرد: آیت‌الله طالقانی به این موضوع، سخت اعتقاد داشتند و نه به صورت شعار، بلکه پیوسته در عمل به آن پایبند بودند و پس از پیروزی انقلاب اسلامی بر اهمیت دادن به نقش مردم در اداره امور جامعه تأکید کردند و خودشان هم همواره با توده مردم و در بین آنان بودند.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در بخش دیگری از صحبتهای خود با یادآوری خدمات مرحوم اسلامی بیدگلی در بنیاد امید ایرانیان و قدردانی از اعضای شورای عالی بنیاد، اظهار کرد: ایده‌ها و تفکرات و گفتمان بنیاد در طول چهار سال گذشته بی‌تردید در شکل‌گیری فضای جدید کشور موثر بوده و انتظار داریم که در آینده نیز بنیاد نقش‌آفرینی‌های اجتماعی و فرهنگ یبیشتری داشته باشد.

وی ادامه داد: اعتقاد به مشارکت جمعی در مسایل مختلف از امور زیربنایی، سیاسی، فرهنگی تا اجتماعی همواره جزو خواسته‌ها و اعتقادات نظام جمهوری اسلامی بوده است که ساماندهی و توسعه این نگاه در دولت اصلاحات بنیان نهاده شد.

عارف همچنین تصریح کرد: شکل‌گیری و رشد فزاینده سازمان‌های مردم‌نهاد در این دوره در قالب توسعه جامعه مدنی در همه عرصه‌ها از محیط زیست گرفته تا مسایل سیاسی اتفاق افتاد و نخبگان در سطح اول و عامه مردم در سطوح بعد به طور نظام‌مند در فرآیند تصمیم‌سازی مسایل کلیدی دولت نقش‌آفرینی داشتند.

وی یادآور شد: متاسفانه در هشت سال گذشته سازمان‌های مردم‌نهاد با کم‌لطفی بیش از حد مواجه بودند و به طور کلی دولت اعتقاد و علاقه‌ای به توسعه و همکاری موثر با نهادهای غیردولتی نداشت. این موضوع از سال ۸۸ به بعد تشدید هم شد. این ترس نامربوط از نقش‌آفرینی نهادهای مدنی به قدری زیاد شد که به مجموعه‌ای مانند بنیاد امید ایرانیان که قبل از اتفاقات نامیمون سال ۸۸ درخواست ثبت داده بود و هیات موسس آن نیز جمعی از افراد شناخته شده، معتقد به نظام و با وجهه علمی در سطح کشور بودند، مجوز ندادند که ما مجبور شدیم در قالب شرکتی خود را ثبت کنیم.

رئیس بنیاد امید ایرانیان در همین زمینه خاطرنشان کرد: هیات موسس بنیاد امید ایرانیان آنقدر التزام به قانون داشته و دارند که با وجود ثبت شرکتی، فعالیت‌های خود را در سطح ملی توسعه ندادند و حداکثر همکاری را نیز با وزارت کشور داشتند و اساسنامه مورد تایید هیات موسس را که حق قانونی هر مجموعه سازمان مردم‌نهادی است را مطابق با اساسنامه مقبول وزارت کشور تغییر دادند اما باز هم حداقل همکاری از طرف وزارت کشور وقت با این مجموعه رخ نداد و موضوع تا هفته آخر حضور دولت قبل به طول انجامید.

این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام به انتظارات نهادهای مدنی از دولت جدید اشاره کرد و گفت: از دولت جدید انتظار است که ضمن دلجویی از نهادها و مسایل پیش آمده برای آنها در سال‌های گذشته زمینه حضور جدی و کارامد این نهادها را در عرصه حکمرانی خوب محقق کنند و کمک کنیم که ضمن توسعه کمی این نهادها، توسعه کیفی این مجموعه‌ها نیز رخ دهد.

عارف همچنین با اشاره به اینکه نظارت دولت بر نهادهای مدنی باید شفاف و صرفاً یک نظارت عالیه باشد، اظهار کرد: این مجموعه‌ها یک نهاد غیرانتفاعی هستند که باید از آزادی عمل لازم برخوردار باشند. تدبیر در مدیریت کلان نهادهای مدنی و نقش حمایتی دولت بسیار ضروری است. نهادهای مدنی نیاز به کمک مالی دولت ندارند اما باید تامین حقوق آزادی بیان آنها محقق شود.

وی با بیان اینکه اتفاقات انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۴ ضرورت نقد درون سازمانی و لزوم بازتعریف گفتمان اصلاحات را ضروری کرد، گفت: این نقد صرفاً منحصر به حوزه سیاسی نبوده است و در تمام حوزه‌ها و رویکردهاست و زمینه بالندگی اصلاحات را می‌توانست به همراه داشته باشد.

این عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه " بنیاد امید ایرانیان از ابتدا با هدف گفتمان اخلاق‌مداری و عقلانیت شکل گرفت "، خاطرنشان کرد: اخلاق مفهومی فراگیر است که حلقه گمشده امروز کشور است. بنیاد امید سعی دارد گفتمان خود را در قالب ارائه برنامه حکمرانی خوب جامه عمل بپوشاند.

وی افزود: ماموریت بنیاد امید تلاش در راستای اعتلای ایران اسلامی و افزایش کیفیت زندگی آحاد مردم بوسیله تولید، باز تولید و توزیع فرهنگ و گفتمان عقلانیت و اخلاق‌مداری در کشورداری همراه با تعامل و تفاهم سازنده و دانایی‌محور بین نخبگان و خبرگان خردورز ایرانی داخل و خارج کشور است.

عارف در پایان با بیان اینکه " بنیاد امید ایرانیان تلاش دارد بستر هم‌اندیشی سازمان‌های مردم‌نهاد کشور باشد "، اظهار امیدواری کرد با تغییر نسبی فضای سیاسی کشور زمینه حضور جدی‌تر مردم در عرصه کشورداری که یکی از راه‌های آن سازمان‌های مردم نهاد است محقق شود.