خواص بی نظیر زنجبیل برای سلامتی
زنجبیل یا زنجفیل از گیاهان دارویی جادویی و فوق العاده پرخاصیت است که طی قرن های طولانی از ریشه و دمنوش آن برای درمان انواع دردها و بیماری ها استفاده شده و به دلیل عطر و طعم قوی و تند و تیز از ادویه جات پرکاربرد در آشپزی محسوب می شود.
به گزارش ایلنا، در ادامه قصد داریم شما را با عالی ترین خواص دارویی زنجبیل و روش های مصرف آن برای درمان انواع بیماری ها آشنا کنیم. با ما همراه باشید.
زنجبیل چیست؟
زنجبیل از گیاهان گل دار بومی جنوب شرقی آسیا و جزو سالم ترین و خوش طعم ترین ادویه های روی کره زمین است که به خانواده زنجبیلیان تعلق داشته و با ادویه جاتی همچون زردچوبه و هل هم خانواده می باشد.
ادویه زنجبیل در واقع ریزوم یا ساقه زیر زمینی این گیاه است که به صورت تازه، خشک، پودر و یا به شکل آب و روغن زنجبیل استفاده شده و خواص زیادی برای سلامتی دارد که از جمله آن ها می توان به درمان حالت تهوع، کاهش وزن، تسکین درد آرتروز، کاهش قند خون، رفع سوء هاضمه و درد پریود اشاره کرد.
خواص و فواید زنجبیل
حاوی گینجرول
زنجبیل به دلیل عطر، طعم و خواص بی نظیرش در طب سنتی و درمان های گیاهی کاربردهای فراوانی داشته و به هضم بهتر غذا، درمان حالت تهوع، مقابله با آنفلوآنزا و سرماخوردگی کمک می کند.
خواص منحصر به فرد زنجبیل از روغن های طبیعی موجود در آن ناشی می شود که مهم ترین آن ها گینجرول می باشد، این ماده ترکیب زیست فعال اصلی زنجبیل است که خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی قدرتمند داشته و به کاهش استرس اکسیداتیو که نتیجه حضور و فعالیت بیش از حد رادیکال های آزاد در بدن می باشد کمک می کند.
درمان حالت تهوع
به نظر می رسد زنجبیل تاثیر خوبی در کاهش حالت تهوع دارد و به درمان تهوع ناشی از شیمی درمانی، تهوع و استفراغ در افرادی که تحت انواع خاصی از عمل جراحی قرار گرفته اند و حالت تهوع بارداری ناشی از بیماری صبحگاهی کمک می کند.
گفته شده مصرف 1.1 تا 1.5 گرم زنجبیل می تواند تا حد زیادی علائم مربوط به تهوع را کاهش دهد اگرچه به نظر نمی رسد در کاهش دفعات استفراغ تاثیری داشته باشد.
مصرف زنجبیل اغلب اوقات بی خطر است اما اگر باردار هستید قبل از خوردن مقادیر زیاد زنجبیل حتما با پزشک مشورت کنید و به خصوص در دوران نزدیک به زایمان یا اگر سقط جنین داشته اید از مصرف آن اجتناب کنید.
به طور کلی مصرف 1 تا 1.5 گرم زنجبیل برای درمان هر نوع حالت تهوع مفید است.
کاهش وزن
به نظر می رسد مصرف زنجبیل تاثیر خوبی در کاهش وزن داشته، به کاهش نسبت دور کمر و ران و نسبت ران در افرادی که دچار اضافه وزن و چاقی هستند کمک می کند و برای کاهش شاخص توده بدنی و سطح انسولین خون که با چاقی مرتبط می باشد مفید می باشد.
این خاصیت زنجبیل احتمالا به توانایی آن در افزایش کالری سوزی یا کاهش التهاب بدن بر می گردد.
آرتروز
آرتروز از مشکلات رایج سلامتی ناشی از تخریب مفاصل است که با علائم آزار دهنده ای همچون درد و سفتی مفاصل همراه می باشد.
به نظر می رسد مصرف زنجبیل برای درمان آرتروز به خصوص آرتروز زانو کمک کرده و به کاهش قابل توجه درد و ناتوانی در افراد مبتلا کمک می کند. برای اثر بخشی بهتر می توانید مقداری زنجبیل را با مصطکی، دارچین و روغن کنجد ترکیب کرده و آن را به صورت موضعی استفاده کنید.
کاهش قند خون
زنجبیل دارای خواص ضد دیابت قدرتمند است و به نظر می رسد مصرف آن به کاهش قند خون ناشتا در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 کمک می کند.
این ادویه برای کاهش HbA1c (نوعی نشانگر سطح قند خون در طولانی مدت)، کاهش نسبت آپولیپوپروتئین B به آپولیپوپروتئین A-I و مالون دی آلدئید بالا که هر دو از عوامل خطر زای ابتلا به بیماری های قلبی در افراد مبتلا به دیابت می باشد کمک می کند.
ناگفته نماند مالون دی آلدئید محصول جانبی استرس اکسیداتیو در بدن می باشد.
سوء هاضمه مزمن
سوء هاضمه مزمن از مشکلات شایع گوارشی است که با درد و ناراحتی مکرر در قسمت بالای معده تشخیص داده می شود و علت اصلی آن تاخیر در تخلیه معده می باشد.
به نظر می رسد زنجبیل برای تسریع تخلیه معده مفید بوده و مصرف آن می تواند به درمان ناراحتی معده و سوء هاضمه کمک کند.
کاهش کلسترول
بالا بودن کلسترول بد خون خطر ابتلا به بیماری های قلبی که در بیماران مبتلا به دیابت رایج تر است را افزایش می دهد.
یکی از بزرگ ترین خواص دارویی زنجبیل کاهش سطح کلسترول بد و تری گلیسیرید خون است و اثری مشابه داروی آتورواستاتین در کاهش چربی خون دارد. زنجبیل همچنین تاثیر خوبی در افزایش کلسترول خوب بدن دارد.
پیشگیری از سرطان
در حال حاضر زنجبیل به عنوان یک روش درمانی جایگزین برای انواع مختلف سرطان مورد بررسی قرار دارد.
خواص ضد سرطانی زنجبیل احتمالا به گینجرول موجود در آن بر می گردد، این ماده به خصوص در زنجبیل خام به وفور یافت می شود و فرم 6-گینجرول آن بسیار قدرتمند می باشد.
به نظر می رسد مصرف زنجبیل به کاهش ابتلا به سرطان روده بزرگ، سرطان لوز المعده، سرطان کبد، سرطان سینه و سرطان تخمدان کمک می کند.
بهبود عملکرد مغز و پیشگیری از آلزایمر
گفته شده استرس اکسیداتیو و التهاب مزمن از عوامل تسریع کننده روند پیری در افراد و از عوامل اصلی ابتلا به آلزایمر و کاهش توانایی شناختی در سنین بالا می باشند.
این در حالی ست که آنتی اکسیدان ها و ترکیبات زیست فعال موجود در زنجبیل می توانند واکنش های التهابی در مغز را مهار کرده، باعث تقویت عملکرد مغز و بهبود زمان واکنش مغزی و حافظه شوند و از کاهش عملکرد مغزی ناشی از افزایش سن به خصوص در خانم های میانسال جلوگیری کنند.
مقابله با عفونت
زنجبیل می تواند خطر ابتلا به عفونت را کاهش دهد، از رشد انواع مختلف باکتری ها و ویروس ها جلوگیری کند و در برابر باکتری های دهانی که باعث التهاب لثه و پریودنتیت می شوند موثر باشد.
گفته شده زنجبیل تازه احتمالا در برابر ویروس انسدادی تنفسی که علت شایع عفونت های تنفسی می باشد موثر است.
سرماخوردگی
زنجبیل دارای خواص آنتی هیستامینی است و با باز کردن راه تنفسی و تحریک ترشح مخاط به درمان انواع آلرژی تنفسی کمک می کند.
همچنین از دیرباز زنجبیل به عنوان درمان گیاهی سرماخوردگی و آنفلوآنزا استفاده شده است.
درمان گیاهی سرفه و گلودرد
1 قاشق چایخوری آب زنجبیل و عسل برای رفع سرفه و گلو درد ناشی از سرماخوردگی مفید است و چای زنجبیل احتقان گلو و بینی را برطرف می کند.
مخلوط شنبلیله و آب زنجبیل تازه نیز به درمان آسم کمک می کند.
معده
زنجبیل از بهترین گیاهان دارویی برای معده و گوارش است که به ترشح صفرا و تحریک هضم بهتر غذا کمک کرده و دمنوش زنجبیل ناراحتی های معده از جمله گرفتگی، سوزش سر دل، اسهال و نفخ را برطرف می کند.
برای درمان نفخ معده توصیه می شود در طول روز دو یا سه بار مقداری زنجبیل (در دوزهای 250 تا 500 میلی گرم) میل کنید.
برای درمان ناراحتی های معده زنجبیل تازه را خرد کرده و روی آن نمک بپاشید، سپس در طول روز به طور مرتب این قطعات را بجوید.
اسموتی زنجبیل برای درمان دل درد
برش های نازک یک تکه زنجبیل تازه را به همراه 1 عدد سیب و 3 تا 5 عدد هویج کوچک خرد شده داخل مخلوط کن ریخته و قبل از مصرف 1 قاشق چای خوری آب لیمو به آن اضافه کنید.
خواص زنجبیل برای زنان
بارداری
تحقیقات نشان داده زنجبیل حاوی ویتامین B6 است و برای درمان بیماری صبحگاهی و تهوع زنان باردار عالی است.
مصرف زنجبیل در دوران بارداری برای پیشگیری و درمان ناراحتی های شایع معده مانند نفخ و سوش سر دل مفید است.
زنجبیل به کاهش قند و کلسترول خون در زنان باردار کمک می کند و خطر بروز اختلالات مادرزادی در جنین را کاهش می دهد.
هشدار: زنان باردار از مصرف بیش از 1 گرم در روز اجتناب کرده و قبل از مصرف حتما با پزشک مشورت کنند.
خواص زنجبیل برای مردانبدنسازی
خواص ضد درد زنجبیل برای ورزشکارانی که از دردهای عضلانی بعد از تمرینات شدید رنج می برند، عالی است و مصرف منظم مکمل زنجبیل و چای گرم زنجبیل باعث کاهش التهاب و آسیب عضلانی در بدنسازان می شود.
سلامت عمومی مردانبرخی بیماری ها همچون سرطان روده بزرگ در مردان بیشتر از زنان است، زنجبیل از بروز این بیماری ها و همچنین بیماری های قلبی و سرطان پروستات در مردان پیشگیری می کند.
کودکان
زنجبیل درمان طبیعی تهوع، سردرد و گرفتگی های معده در کودکان است و برای تقویت سیستم ایمنی بدن آن ها مفید است.
هشدار: از مصرف زنجبیل در نوزادان و کودکان کمتر از 2 سال اجتناب شود.
ضدالتهاب
خاصیت ضدالتهابی زنجبیل برای درمان التهاب مزمن عالی بوده و درد و ورم ناشی از التهاب را برطرف می کند. همچنین برای افرادی که ابتدای صبح احساس سفتی در بدن می کنند مفید است.
تحقیقات نشان می دهد مکمل زنجبیل با کاهش التهاب روده بزرگ از بروز سرطان روده بزرگ جلوگیری می کند.
میگرن و سردرد
زنجبیل با کاهش درد و التهاب در رگ های خونی به تسکین میگرن کمک کرده و استفاده موضعی از زنجبیل رقیق شده روی پیشانی دردهای شدید میگرنی را بهبود می بخشد.
خواص آنتی اکسیدانی
خواص آنتی اکسیدانی روغن های موجود در ریشه زنجبیل با آسیب رادیکال های آزاد که باعث بروز واکنش های متابولیک در بدن می شوند، مقابله کرده و از آسیب بافت های بدن جلوگیری می کند. رادیکال های آزاد با آسیب به سلول ها می توانند موجب بروز جهش سلولی شوند که نقش موثری در ابتلا به روماتیسم، آرتریت و آب مروارید دارد.
همچنین به درمان مشکلات مفاصل، تب، سرفه، دندان درد، برونشیت و التهاب تاندون ها کمک می کند.
سلامت قلب
مطالعات نشان می دهد مکمل ریشه زنجبیل به دلیل کاهش کلسترول و فشار خون بالا برای سلامت قلب مفید بوده و چای زنجبیل از لخته شدن خون جلوگیری می کند.
در طب چینی از زنجبیل برای تقویت قلب استفاده می کنند.
سکته مغزی
مصرف منظم زنجبیل در مقادیر کم، با از بین بردن ذخایر چربی درون شریان ها و بهبود جریان خون از بروز سکته مغزی پیشگیری می کند.
زنجبیل برای تقویت سیستم ایمنی بدن نیز مفید است.
حفظ گرمای بدن
زنجبیل از گیاهان با طبیعت گرم است که به حفظ حرارت بدن کمک کرده و عروق خونی را منبسط می کند و همین امر باعث بهبود جریان خون می گردد.
خاصیت گرما بخشی زنجبیل از بروز بیماری هایی همچون هیپوترمیا (افت شدید دمای بدن) جلوگیری می کند.
26. سنگ کلیه
اگر دچار دردهای شدید سنگ کلیه هستید به طور منظم چای زنجبیل مصرف کنید زیرا درمان طبیعی و خانگی دفع سنگ کلیه بدون نیاز به عمل جراحی است.
درمان مسمومیت غذایی
روغن زنجبیل از بهترین داروهای خانگی برای رفع سموم بدن به ویژه مسومیت غذایی می باشد و در درمان انواع بیماری های باکتریایی و عفونت های روده ای موثر است.
عفونت های قارچی
زنجبیل دارای خواص ضدقارچی قوی بوده و از بروز انواع عفونت قارچی پیشگیری می کند. تحقیقات نشان می دهد زنجبیل به خصوص در درمان دو نوع عفونت قارچی دهان موثر می باشد.
عفونت های باکتریایی
زنجبیل به دلیل خاصیت ضدباکتریایی با انواع عفونت باکتری از جمله پاتوژن که شایع ترین عامل عفونت دستگاه ادراری، برونشیت و سینه پهلو می باشد مبارزه کرده و عفونت لثه را درمان می کند.
کبد چرب
خواص آنتی اکسیدانی زنجبیل و کاهش تری گلیسرید خون به درمان درمان کبد چرب کمک کرده و مصرف زنجبیل با کاهش التهاب و رشد و نمو سلول های سرطانی از بروز سرطان کبد پیشگیری می کند.
خواص زنجبیل در طب سنتی
فواید دارویی زنجبیل
- طبع زنجبیل گرم و خشک است
- مقوی قلب
- درمان نفخ
- ضد سرفه
- درمان سرماخوردگی و آسم
- ضد تهوع
- درمان ام اس
- ضد آلزایمر
- تسکین درد دندان
روش های مصرف زنجبیل در غذا
- از زنجبیل تازه یا پودر زنجبیل خشک می توان برای تهیه ادویه طعم دهنده انواع سوپ و سبزیجات استفاده کرد که شامل ترکیب ادویه جاتی همچون زنجبیل، پیاز، زیره، سیر، دانه های خردل، گشنیز و گوجه فرنگی است
- از ریشه زنجبیل تازه برای تهیه انواع آب نبات، شیرینی زنجفیلی، بیسکویت و تنقلات تند مزه استفاده می شود
- چای زنجبیل از محبوب ترین نوشیدنی ها به خصوص در کشورهای آسیایی محسوب می شود
- شربت شیره زنجبیل نیز از ترکیب زنجبیل با سیب، آب لیمو و هویج به دست می آید
- ریشه زنجبیل رنده شده در انواع دسر به عنوان طعم دهنده استفاده می شود
- آب زنجبیل نیز که با استفاده از دستگاه آب میوه گیری به دست می آید در بسیاری از غذاهای آسیایی به کار رفته یا در اسموتی سبزیجات مختلف استفاده می شود
سایر روش های مصرف زنجبیل
- برای مصارف دارویی می توان از قرص های مکمل زنجبیل که سرشار از آنتی اکسیدان هستند استفاده کرد البته درباره دوز مصرف حتما لازم است با پزشک مشورت شود
- روغن زنجبیل به صورت موضعی مورد استفاده قرار می گیرد یا می توان برای حمام گرم آرامش بخش چند قطره در آب حمام اضافه شود
- از زنجبیل برای تهیه شربت سرفه خانگی استفاده می شود
عوارض جانبی و مضرات زنجبیل
- برخی افراد پس از مصرف زنجبیل دچار سوزش خفیف یا ناراحتی معده، رفلاکس اسید و اسهال می شوند.
- افراد مبتلا به سنگ صفرا، دیابت و اختلال لخته شدن خون لازم است قبل از مصرف زنجبیل با پزشک مشورت کنند
- زنجبیل ممکن است با آسپرین و داروهای رقیق کننده خون، فشار خون بالا و داروهای دیابت تداخل داشته باشد
- زنان باردار و مادران شیرده قبل از مصرف مکمل زنجبیل باید با پزشک مشورت کنند
- در موارد نادر ممکن است باعث بروز کهیر، سوزش دهان، تنگی نفس یا ورم شود
- در صورت استعمال موضعی زنجبیل ممکن است باعث بروز تحریکات پوستی شود، حتما قبل از استفاده روی بخش کوچکی از پوست تست شود
ارزش غذایی زنجبیل
مواد غذایی موجود در 100 گرم زنجبیل خام به صورت زیر است:
- کالری: 80
- کربوهیدرات: 17.8 گرم
- پروتئین: 1.8 گرم
- چربی: 0.7 گرم
- فیبر: 2 گرم
- پتاسیم: 415 میلی گرم
- مس: 0.2 میلی گرم
- منگنز: 0.2 میلی گرم
- فسفر: 34 میلی گرم
منبع:کوکا
