علت و درمان کم وزنی نوزاد چیست؟

به گزارش ایلنا، چنانچه نوزاد شما که از شیرمادر تغذیه می کند وزن نگرفت چه کاری باید انجام دهید؟ اکثر نوزادانی که از شیرمادر تغذیه می کنند، در یک الگوی ثابت و مورد انتظار، تا هنگامی که به خوبی تغذیه میشوند، وزن می گیرند. ولی اگر خودتان به نوزاد شیر می دهید و وی به آرامی یا بطور غیر مداوم وزن اضافه می کند، امکان دارد به اندازه کافی شیر از پستان مادر نمی گیرد.

تغذیه مناسب، قطعاً برای رشد و پرورش نوزاد ضروری است. درصورتی که فکر می کنید که نوزاد شما به اندازه مورد انتظار وزن نمی گیرد، در این مطلب در خصوص این که به دنبال چه باشید و چه کاری باید انجام دهید راه هایی آمده است.

همه بچه ها در یک هفته بعد از تولد ۱۰ درصد وزن کم می کنند؛ به عنوان مثال نوزادی که با وزن ۳ کیلو و ۹۰۰ گرم به دنیا آمده است، در همان چند روز اول ۳۹۰ گرم از وزن خویش را از دست می دهد و بعد از آن دوباره آغاز به وزن گرفتن می کند؛ از این جهت خیلی از ماد ر ها با نگرانی از این مسئله در مراجعه به پزشک اطفال می گویند که وزن نوزادم مدتی بعد از تولد کم شد و دوباره به وزن هنگام تولد بازگشته است ولی در واقع وزن این نوزاد ایده‌ال است، برای این که بعد از کم شدن وزن بعد از تولد، دوباره رشد کرده و به وزن اولیه رسیده است.

 

وزن کم نوزادان هنگام تولد چیست؟

طبق نظر پزشکان متخصص کودکان و محققان، نوزادانی که با وزن کم تر از 2500 گرم( 8 اونس) متولد میشوند، نوزاد کم وزن شمرده خواهند شد. به عبارت بهتر، چنانچه نوزادی بین هفته های 37 تا 42 از دوران حاملگی متولد شود، وزن وی کم تر بوده و بعنوان یک نوزاد کم وزن در هنگام تولد در نظر گرفته می شود.

نوزادانی که با وزن کم در هنگام تولد به دنیا می آیند، نسبت به نوزادان طبیعی و سالم وزن کمتری داشته و سر آنها بزرگتر از بدنشان دیده می شود. در چنین شرایطی، معمولاً وزن نوزاد بسیار کم بوده و در مقایسه با نوزادان دیگر، حدود 1000 گرم وزن کم تری خواهد داشت.

البته، چنانچه نوزادی در حدود هفته 27 از دوران حاملگی یا سریعتر از آن به دنیا بیاید، دوران حاملگی مادر با عنوان زایمان زودرس و نوزادان وی هم جزء کودکان خیلی کم وزن شناخته می شود.

وزن نوزاد بسیار کم وزن در هنگام تولد کم تر از 1500 گرم بوده و شرایط نگهداری آنها امکان دارد نسبت به نوزادان طبیعی تفاوت کند، برای این که این نوزادان سریعتر از هنگام مقرر متولد شده و بعضی قسمت های داخلی بدن آنها هنوز تکامل نیافته است.

طبق امار بیمارستان کودکان در دانشگاه استنفورد، حدود 8 درصد از نوزادان متولد شده در جهان دارای وزن کم در هنگام تولد هستند. جالب است بدانید که این تعداد روز به روز در حال افزایش است، ولی آیا می دانید چرا نوزادی در هنگام تولد دارای وزن کم می باشد؟

 

چه زمانی نگران وزن کم کردن کودک شویم؟

عارضه های کم وزنی

مسایل عمده در نوزادان کم وزن، مشکلات تنفسی با دلایل و صور مختلف حاد و مزمن است. افت قند خون ، افت کلسیم، کم خونی، زردی، نرسیدن اکسیژن به مغز، افت دمای بدن، شانس عفونت ها و شانس زیاد خونریزی ها در این نوزادان از مشکلات اصلی هستند که بسته به دلیل کم وزنی، نارسی یا اختلال های رشد داخل رحمی متفاوت است.

به عنوان مثال معمولاً میزان رشد بعد از تولد در نوزادان کم وزن، به سن بارداری، بیماری های همراه، دریافت کالری کافی و بیماری های تکرار شونده به عوامل محیطی و ارثی بستگی دارد.

دلایل پیدایش مشکل کم وزنی در هنگام تولد نوزادان چیست؟

- انجام زایمان زودرس به وسیله مادران باردار

- محدودیت رشد داخل رحمی( IUGR) نوزاد در دوران حاملگی مادر

- بارداری های چندقلویی در زنان باردار

- فشار خون بالا در مادران باردار

- استفاده از مخدرها به وسیله مادر باردار

- وجود مسایل Placental در طی دوران حاملگی

- وجود اختلال های رحمی در مادران حامله

- مبتلا شدن مادر باردار به بیماری دیابت دوران حاملگی

- پیدایش ناهنجاری های دهانه رحم در مادران باردار

- عفونت هایی که در دوران حاملگی در بدن مادران ایجاد می شوند 

- سابقه پزشکی مادران باردار در حاملگی های گذشته

- رژیم غذایی نامناسب مادران باردار

 

چطور می توان از تولد نوزادان با وزن کم در هنگام تولد جلوگیری کرد؟

میزان بقاء در کودکانی با وزن کم در هنگام تولد ، در اثر پیشرفت در نگهداری از نوزادان نارس و ضعیف در حال افزایش است. با این حال، جلوگیری از وزن کم هنگام تولد با انجام مرحله های زیر قابل انجام است:

مراقبت های اولیه حاملگی را زود آغاز کنید

مراقبت ها در دوران حاملگی یکی از بهترین روشها برای جلوگیری از وزن کم کودکان در هنگام تولد و تولد نوزادان نارس است. این کار هر گونه بیماری مثل پره کلامپسی، دیابت بارداری که بر رشد جنین تأثیر گذاشته را تشخیص می دهد. در طی ویزیت پیش از زایمان، پزشک افزایش وزن، فشار خون ، رشد کودک و ضربان قلب جنین را کنترل می کند.

افزایش وزن و تغذیه سالم

یک رژیم غذایی سالم و مغذی به ویژه در ابتدای حاملگی داشته باشید. مصرف غذاهای سرشار از اسید فولیک، مثل غلات سبوس دار، میوه و سبزیجات را افزایش دهید. این کار به افزایش وزن هنگام تولد کودک کمک می کند و سبب می شود سالم بمانید.

تغییر سبک زندگی

نوشیدن و استعمال سیگار، احتمال تولد نوزاد با وزن کم در هنگام تولد را افزایش می دهد. نوشیدن الکل، سیگار کشیدن و استفاده از مواد مخدر را متوقف کنید. خواب کافی داشته باشد و برای کمک به رشد جنین، اضطراب خویش را به حداقل برسانید.

بیماری های خود را تحت کنترل نگه دارید

به احتمال زیاد به علت فشار خون بالا یا دیابت، کودکی با وزن کم خواهید داشت. بنابراین، تلاش کنید این بیماریها که قبلا وجود داشته اند را تحت کنترل نگه داشته پس خطر آنرا به حداقل برسانید. چنانچه علی رغم تلاش های شما در دوران حاملگی، یک نوزاد با وزن کم در هنگام تولد داشتید، پس از تولد کودک هم میتوانید این اقدامات خوب را ادامه دهید! ولی این دفعه تغییری در اقدامات شما صورت خواهد گرفت.

 

علل کم وزنی کودک

تفاوت هایی بین کودک کم وزن و کودک لاغر وجود دارد. بنابراین بهتر است هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنید تا با مشورت وی، بهترین تصمیم را درباره کودک خود بگیرید. در ادامه با علل کم وزنی کودک بیشتر اشنا می شویم.

ژنتیک

ژنتیک یمی از علل کم وزنی نوزاد است. چنانچه والدین کودک، لاغر باشند، احتمالا کودک آنها هم لاغر خواهد بود.

این نشان می دهد که کودک کم وزنی خویش را از والدینش به ارث برده است، بنابراین پزشک ممکن است درمان خاصی را در نظر نگیرد. البته احتمالا پزشک پیش از این که بطور قطعی ژنتیک را عامل کم وزنی کودک بداند، مشورت با دیگر متخصصان را به شما توصیه کند.

بیماری های گوارشی

مشکلات گوارشی مثل بیماری های التهابی روده یا رفلاکس معده میتواند یکی از علل کم وزنی کودک باشد. چنانچه کودک، دچار درد معده یا سوزش آن باشد، امکان دارد از غذا خوردن جلوگیری کند.

علایمی مثل استفراغ یا اسهال مکرر باید مورد بررسی قرار بگیرد.

بیماری مرتبط با تیروئید

چنانچه تیروئید کودک بی اندازه فعال و مبتلا به پرکاری تیروئید (هیپرتیروئیدیسم) باشد، احتمالا با کاهش وزن روبرو خواهد شد. تحریک پذیری و بی قراری از علایم این بیماری است. تشخیص این بیماری احتیاج به انجام ازمایش خون دارد.

اختلال های خوردن

از دیگر دلایل کم وزنی کودک در عصر جدید، اختلال های خوردن است که روز به روز افزایش پیدا می کند. در صورتی که کودکی مبتلا به اختلال خوردن باشد، احتمالا پس از صرف یک وعده غذایی استفراغ می کند، یا مصرف غذا را به حد اقل می رساند.

 

علامت های کم وزنی کودک

- کاهش وزن 

- کم شدن چربی بدن یا کاهش شاخص توده بدنی

- رشد ناکافی

- نوسانات خلق وخو ، اضطراب، از دست دادن تمرکز و مشکلات یادگیری

- ساختار استخوانی ضعیف

- درد های استخوانی یا مفصلی

مواد غذایی مناسب برای درمان کمبود وزن در کودکان

بعضی از موادغذایی به علت کالری بالا و یا محتوایات شان منجر به افزایش وزن می شوند. در ادامه به معرفی چند ماده غذایی خواهیم پرداخت که با خوراندن آنها به فرزندتان میتوانید وزن او را افزایش دهید.

کره بادام زمینی

کره غنی ترین منبع چربی است و برای کودکانی که کمبود وزن دارند خیلی مناسب است پس بهتر است قدری کره به وعده های غذایی کودکمان اضافه کنیم.

تخم مرغ

تخم مرغ ها منبع خوبی از پروتئین هستند و همینطور دارای ویتامین A و b12 هستند که برای رشد کودک ضروری می باشند.

شیر و خامه

شیر پرچرب و خامه یکی از منبع های خوب کربوهیدرات و پروتئین هستند که برای رفع کمبود وزن کودک حتماً باید استفاده کنیم.

سیب زمینی

سیب زمینی دارای کربوهیدرات و مواد مغذی موردنیاز بدن است و همینطور دارای اسید آمینه است که برای وزن اضافه کردن کودک به شما کمک می کند.

گوشت قرمزو گوشت مرغ

گوشت قرمزمنبع خوبی از آهن و چربی است که برای رشد کودک لازم و ضروری است و گوشت مرغ دارای پروتئین است که برای ساخت عضله بسیارمهم می باشد.

میوه ها و به ویژه موزو آووکادو

موز مملو از کالری میباشد و همینطور کربوهیدرات ها و چربی های سالم دارد که سبب افزایش وزن کودک می شود.آووکادو که تازه به جمع سبد میوه های ما ایرانیها پیوسته مملو از چربی و کالری است و گزینه ی خیلی خوبی برای درمان کمبود وزن کودکانمان به حساب می آید.

منبع: بیتوته