10 بیماری واگیردار و کشنده که صدها میلیون انسان را به کام مرگ کشاند

به گزارش ایلنا، آیا می‌دانستید مهلک‌ترین و مرگبارترین بیماری که تاکنون جوامع انسانی را در نوردیده چیست؟ یکی از بدترین راه‌ها برای کاهش جمعیت انسان مرگ در اثر بیماری است.

هر ساله میلیون‌ها نفر در نتیجه بیماری‌هایی که در ظاهر غیر قابل توقف به نظر می‌رسند جانشان را از دست می‌دهند. در طول تاریخ بیماری‌های همه گیر زیادی وجود داشته که جوامع انسانی را در نوردیده و مرگ و میر بخش عظیمی از جامعه گرفتار را در پی داشته است.

در ادامه این مطلب شما را با مرگبارترین و هولناک‌ترین بیماری که در طول تاریخ انسان‌ها را قربانی خود قرار داده آشنا خواهیم کرد.

1-طاعون: ۷۵ میلیون مرگ

مرگ سیاه یا بلای سیاه نامی است که در گذشته برای بیماری طاعون به کار می‌رفت و آن را باید مرگبارترین بیماری همه گیر شده در طول تاریخ زندگی بشر دانست. این بیماری در آسیای مرکزی شکل گرفته و در اواخر سال ۱۳۴۰ اروپا را درنوردید. تعداد کسانی که در طول شیوع این بیماری در سراسر جهان جان خود را از دست دادند ۷۵ میلیون نفر برآورد شده است که تنها ۲۰ تا ۳۰ میلیون نفر از این قربانیان از مردم اروپا بودند. در آن زما طاعون بین یک سوم تا دو سوم از جمعیت اروپا را به کام مرگ فرستاد.

2- فلج اطفال: ۱۰٫۰۰۰ مرگ از سال ۱۹۱۶

فلج اطفال یک بیماری عفونی حاد است که از شخصی به شخص دیگر و از طریق بزاق دهان و مدفوع منتقل می‌شود. در زبان لاتین این بیماری را «poliomyelitis» می‌نامند که در واقع ترکیبی از واژه یونانی «polio» به معنای «خاکستری» و واژه‌ی «myelon» به معنای «ستون فقرات» و پسوند «itis» به معنای «التهاب و عفونت» است. اگر چه ۹۰ درصد موارد ابتلا به بیماری فلج اطفال قابل تشخیص نیست، اما افرادی که عامل این بیماری را در بدن خود دارند می‌توانند نشانه‌های خاصی از خود بروز دهند که نشان می‌دهد ویروس فلج اطفال وارد جریان خون آن‌ها شده است. در کمتر از یک درصد موارد ابتلا به ویروس فلج اطفال، این ویروس وارد سیستم اعصاب مرکزی شده و به طور ویژه سلول‌های عصبی حرکتی را از بین می‌برد که در ادامه ضعف عضلات و فلج شدن و شل شدن بدن را در پی دارد.

3- آبله: کاهش جمعیت بومیان آمریکا از ۱۲ میلیون به ۲۳۵٫۰۰ نفر

آبله یک بیماری واگیردار مختص انسان است که توسط دو ویروس به نام‌های واریولا مینور و یا واریولان ماژور ایجاد می‌شود. نوع ماژور بسیار مرگبار بوده و بین ۳۰ تا ۳۵ درصد مبتلایان را به کام مرگ خواهد فرستاد، اما نمونه مینور تاثیرات منفی و مرگبار کمتری داشته و تنها مرگ یک درصد از قربانیان را در پی دارد. یکی از عوارض جانبی طولانی مدت افرادی که به این بیماری مبتلا شده و زنده ماندهاند زخم‌های بزرگ در سراسر بدن است. از دیگر عوارض این بیماری می‌توان به کوری در نتیجه زخم شدن قرنیه و ناباروری در بازماندگان مرد اشاره کرد.

این بیماری در قرن هجدهم باعث مرگ دستکم ۶۰ میلیون نفر در اروپا شده که در این میان پنج پادشاه اروپایی نیز قرار داشتند. بیش از ۳۰ درصد افرادی که به این بیماری دچار شده بودند، از جمله ۸۰ درصد از کودکان زیر ۵ سال، جان خود را از دست دادند و بیش از یک سوم بازماندگان نیز کور شدند. تا به امروز آبله تنها بیماری واگیری است که به طور کامل ریشه کن شده است.

4- وبا: ۱۲٫۰۰۰ مرگ از سال ۱۹۹۱

وبا یک بیماری بسیار خطرناک همراه با اسهال شدید است که توسط یک باکتری به نام باکتریوم ویبریو کولرا ایجاد می‌شود. انسان‌ها از طریق آشامیدن آب یا غذای آلوده به این بیماری مبتلا می‌شوند. تا مدت زیادی باور بر این بود که عامل این بیماری در بدن انسان قرار دارد، اما بعد‌ها مشخص شد که این باکتری ریشه در آب دارد. این بیماری یکی از بیماری‌هایی است که به سرعت قربانی را به کام مرگ می‌فرستد. یک فرد سالم در عرض یک ساعت می‌تواند نشانه‌های ابتلا به این بیماری را با کاهش شدید فشار خون نشان داده و در صورتی که به سرعت درمان نشود پس از دو یا سه ساعت جان خود را از دست دهد. معمولاً این بیماری از اولین اسهال آبکی شروع شده و بعد از ۴ تا ۱۲ ساعت فرد وارد شوک می‌شود. بعد از ۱۸ ساعت تا چند روز نیز در صورتی که آبرسانی به بدن شکل نگیرد فرد جانش را از دست خواهد داد.

5- ایبولا: ۱۶۰٫۰۰۰ مرگ از سال ۲۰۰۰

ویروس ایبولا برای اولین بار در سال ۱۹۷۶ در سودان و زئیر خود را نشان داده و به سرعت گسترش یافت. این بیماری منشأ حیوانی داشته و جمعیت گوریل‌های آفریقای مرکزی را به شدت کاهش داد. اگر چه تلاش‌ها برای کنترل این بیماری در حیوانات بومی آفریقا که ناقل ویروس می‌باشند بی نتیجه ماند، اما مشخص گردید که خفاش میوه خوار عامل و ناقل اصلی این بیماری است. این بیماری همراه با تب و خونریزی بوده که بسیار مرگبار است و نشانه‌های دیگری مانند استفراغ، اسهال شدید، درد در تمام بدن و بیحالی و در مواردی نیز خونریزی داخلی و خارجی نیز دارد. احتمال مرگ در صورت ابتلا به این بیماری بسیار بالا و بین ۸۰ تا ۹۰ درصد است و فرد پس از مدتی به دلیل افزایش غیر قابل تحمل فشار خون یا از کار افتادن ارگان‌های بدن جان خود را از دست خواهد داد.

6- مالاریا: ۲٫۷ میلیون مرگ در هر سال، ۲٫۸۰۰ کودک در هر روز

مالاریا یک بیماری واگیر است که توسط یک پارازیت تک سلولی ایجاد شده و توسط پشه منتقل می‌شود. این بیماری در مناطق استوایی مانند بخش‌هایی از آمریکای جنوبی، آسیا و آفریقا شایع است. هر ساله این بیماری ۵۱۵ میلیون نفر مبتلا کرده و در این بین از یک تا سه میلیون نفر که بیشتر آن‌ها کودکان ساکن آفریقای اطراف صحرا هستند جان خود را از دست می‌دهند. مالاریا معمولاً با فقر ارتباط مستقیمی داشته و خود نیز یکی از عوامل فقر است و در بسیاری از کشور‌ها نیز مانع توسعه می‌شود. این بیماری بسیار مرگبار بوده و هنوز هیچ واکسنی برای آن ساخته نشده است و برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری باید دارو‌هایی را به طور روزانه و مرتب مصرف کرد تا خطر ابتلا به مالاریا را کاهش داد.

7- طاعون خیارکی: مرگ یک سوم مردم اروپا (۲۵۰ میلیون نفر)

طاعون خیارکی بیماری است که توسط جوندگان و کک‌ها به انسان منتقل می‌شد. وقتی که فرد توسط کک گزیده می‌شد که خود از طریق گزیدن یک جونده مانند موش ناقل این بیماری شده بود به این بیماری مبتلا می‌شد. در کل این بیماری از طریق کک‌هایی که جوندگان و انسان‌ها را نیش می‌زدند منتقل می‌شد. باکتری عامل این بیماری در بدن کک تکثیر شده و فضای معده او را به کلی اشغال می‌کند در نهایت باعث مرگ آن به دلیل گرسنگی می‌شود. این موضوع باعث می‌شود که کک حریصانه یک میزبان که می‌تواند انسان یا یک جونده باشد را نیش زده و تلاش بی نتیجه‌ای را برای فرو نشاندن گرسنگی خود انجام می‌دهد.

سپس خونی که از بدن میزبان مکیده و با باکتری آغشته شده است را روی زخم استفراغ می‌کند. بدین ترتیب باکتری طاعون خیارکی میزبان جدیدی بدست می‌آورد و کک در اثر گرسنگی می‌میرد. این بیماری معمولاً با شیوع بیماری‌های دیگر یا افزایش تعداد جونده‌ها و کک‌ها در نتیجه آلودگی و مراعات نکردن بهداشت شدت شیوع بیشتری پیدا می‌کند.

8- آنفلوانزا اسپانیایی: بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون مرگ در سال ۱۹۱۸ تا ۱۹۱۹

شیوع آنفلوانزا در سال ۱۹۱۸ یک نوع آنفلوانزای بسیار قوی و کشنده بود که به آنفلوانزای اسپانیایی مشهور شد. بیشتر قربانیان این بیماری کودکان و نوجوانان سالم بودند، درست برخلاف دیگر انواع آنفلوانزا که معمولاً افراد جوان و بزرگسال و افراد دارای ضعف جسمانی را قربانی می‌کند. این اپیدمی تا سال ۱۹۱۹ نیز ادامه داشت و به شمالگان و دیگر جزایر دوردست اقیانوس آرام نیز راه یافت. در حالی که برآورد‌های قدیمی تعداد قربانیان این همه گیری را ۴۰ تا ۵۰ میلیون برآورد کرده بود مطالعات اخیر تعداد قربانیان را بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون نفر تخمین زده است.

این میزان مرگ و میر به دلیل گسترش شیوع این نوع از آنفلوانزا و ابتلای بیش از ۵۰ درصد مردم به آن و عوارض جانبی بسیار شدیدی دانست. بین ۲ تا ۲۰ درصد از کسانی که به این بیماری مبتلا می‌شدند جانشان را از دست می‌دادند در حالی که مرگبار بودن نوع معمولی آنفلوانزا تنها یک دهم درصد است. در برخی از روستا‌های بومی دوردست گزارش‌هایی مبنی بر مرگ صد درصد مبتلایان نیز گزارش شده است.

9- آنفلوانزا: سالانه ۳۶٫۰۰۰ مرگ

آنفلوانزای مرغی یک بیماری واگیر در پرندگان و پستانداران است که توسط یک ویروس ایجاد می‌شود. در انسان شایع‌ترین نشانه‌های ابتلا به این بیماری شامل تب، خشکی گلو، درد عضلانی، سر درد شدید، سرفه کردن، ضعف و بی قراری است. در برخی از موارد این بیماری باعث ذات الریه نیز می‌شود که می‌تواند مرگبار نیز باشد به خصوص در نوزادان و کهنسالان. بعضی اوقات این بیماری را با سرماخوردگی معمولی اشتباه می‌گیرند، اما این بیماری بسیار خطرناک بوده و ویروس‌های مختلفی در ایجاد آن نقش دارند.

اگر چه معمولاً دل پیچه و حالت تهوع در این بیماری در کودکان دیده می‌شود، اما این نشانه‌ها در روده‌ها و معده شکل گرفته و به آنفلوانزای معده‌ای یا ۲۴ ساعته مربوط می‌شوند. آنفلوانزا در پستانداران از طریق سرفه و عطسه به دیگران منتقل می‌شود، اما از طریق بزاق، ترشحات بینی، مدفوع و خون نیز قابل سرایت است. همچنین در صورت تماس داشتن با مایعات بدن افراد مبتلا و یا سطوح آلوده امکان ابتلا به این بیماری افزایش پیدا می‌کند.

10-ایدز: ۲۵ میلیون نفر از سال ۱۹۸۱

سندروم نقص سیستم ایمنی اکتسابی که به اختصار به آن ایدز گفته می‌شود بیماری خاصی است که سیستم ایمنی بدن انسان را نشانه می‌گیرد. عامل این بیماری در گونه‌های حیوانی دیگر اسامی دیگری دارد، اما ویروس مبتلا کننده انسان به بیماری ایدز، اچ آی وی نامیده می‌شود. در مراحل آخر ابتلا به این بیماری شخص در برابر عفونت‌ها و تومور‌ها بسیار بی دفاع می‌شود. اگر چه در حال حاضر دارو‌هایی برای کاهش سرعت پیشرفت و توسعه این ویروس ساخته شده، اما هیچ درمانی برای آن وجود ندارد. این ویروس از طریق تماس مستقیم مخاطی یا از طریق تماس با خون با مایعات بدنی شخصی که این ویروس را در بدن خود دارد منتقل می‌شود.

بدین ترتیب مایعات بدنی مانند خون، منی، و شیر مادر می‌توانند حاوی این ویروس باشند. انتقال این بیماری از طریق داشتن رابطه جنسی، انتقال خون، سرنگ‌های آلوده، از طریق مادر به فرزند در دوران بارداری، در هنگام وضع حمل و شیردهی انجام می‌گیرد. این ویروس به عقیده بسیاری از محققان از کشور‌های آفریقایی اطراف صحرا نشأت گرفته و در حال حاضر بیش از ۳۸ میلیون نفر در جهان حامل این ویروس هستند.

منبع: رکنا