ابراخترى باقیمانده از انفجار ستارهای بزرگ/ سحابیها را بیشتر بشناسید
سحابیها به دلیل شکلهای متفاوت انواع مختلفی دارند. در این گزارش قصد داریم چند نوع از این سحابیها را نام ببریم و توصیف کنیم.
به گزارش ایلنا، سحابی خرچنگ در صورت فلکی ثور، سحابی پروانهای در صورت فلکی کژدم، سحابی مورچهای در صورت فلکی گونیا، سحابی سر اسب در صورت فلکی جبار و سحابی مارپیچ در صورت فلکی دلو قرار دارد.
سحابی خرچنگ، یک ابراختر باقیمانده از یک انفجار ستارهای بزرگ
سحابی خرچنگ یا M1 یک ابرنواختر باقیمانده از یک انفجار ستارهای بزرگ است و از برهمکنش مواد گسیل شده با موادی که ستاره پیش از انفجار و پس از آن به بیرون پرتاب کرده، به وجود آمده است و در صورت فلکی ثور یا گاو قرار دارد.
این سحابى یک ابر گرداب مانند، از گازها و غبارهای منبسط شده است و در ۴ ژولای ۱۰۵۴ میلادی توسط منجمان چینی رصد شد.
در واقع M1 قطری در حدود ۱۰ سال نوری دارد و شامل مواد پرتاب شده از انفجار ابرنواختری است که همچنان با سرعت Km/Se ۱۸۰۰ در حال گسترش است، در مرکز سحابی یک ستاره نوترونی قرار دارد. (یک ستاره نوترونی به سنگینی خورشید اما به اندازه یک شهر کوچک)؛ این ستاره نوترونی در هر ثانیه 30بار به دور خود میچرخد و در هر بار چرخش خود یک تپ را به سوی زمین ارسال میکند.
این ستاره موجود در مرکز سحابی باعث تابش امواج رادیویی به اطراف میشود و همین امر طوفانی از ذرات برانگیخته با انرژی بالا ایجاد میکند که با رنگ قرمز دیده میشود. رگههای زرد رنگ به دلیل وجود اشعه مادون قرمز و همچنین ذرات غباری است که دارای اشعه ماوراء بنفش و نور مرئی هستند. تصویر آبی رنگ این سحابی نشاندهنده اثر ابر الکترونی ناشی از فعالیتهای ابرنواختر این سحابی است.
سحابی باگ(پروانهای): سحابی که بال دارد
سحابی پروانهای(Bug)، انجیسی 6302، سحابی حشره یا کالدول 69، M2-9 نام یک سحابی سیارهنمای دوقطبی است که در صورت فلکی کژدم (عقرب) قرار دارد. این سحابی سیارهای با مرگ ستارهای حدودا پنج برابر خوشید، در واقع انفجار لایه بیرونی آن، تشکیل شده است.
این ستاره مرکزی یک کوتوله سفید است و دمای سطحی آن تقریبا ۲۵۰۰۰۰ درجه سانتیگراد، به طرز استثنائی داغ است، فاصله آن از زمین در حدود 3800 سال نوری، قطر آن 2.7 سال نوری و طول بالهای این پروانه ۳ سال نوری است و به علت وجود حلقهای از گرد وغبار ستارهای پنهان است به دلیل نور منتشر شده گاز نیتروژن، رنگ لبههای سحابی خرمایی مایل به قرمز است و نقاط سفید رنگ منطقهای هستند که نور از طریق گوگرد منتشر میشود، اینها مناطقی هستند که گاز با سرعت بالا با گازهای با سرعت پایین برخورد میکنند.
سحابی سیاره نمایی به نام مورچه
سحابی سیاره نما دو قطبی Mz3 از مرگ ستاره ای مثل خورشید که کروی بوده، پدید آمده است ولی شکل این سحابی به علت دو نظریه، کروی نیست؛ نظریه یا پاسخ اول میگوید احتمالا دلیل اصلی این اتفاق، گازهایی باشد که با سرعت ۱۰۰۰ کیلومتر در ثانیه به بیرون پرتاب میشوند و در این ابر به طول یک سال نوری در حرکت هستند و همچنین خاصیت مغناطیسی یا ربایشی ستاره موجود در مرکز سحابی آن را به این شکل در آورده است؛این سحابی در صورت فلکی گونیا قرار دارد.
نظریه بعدی این است که شاید این سحابی در حال پنهان کردن ستاره کم نورتر دومی است که خیلی نزدیک به ستاره درخشان در حال چرخش است.
سحابی تاریک ، سر اسب
سحابی سر اسب یا بارنارد 33، بر اثر تابش و بادهای ستاره ای به این شکل در آمده است. طول این سحابی پنج سال نوری است و ستارگان در آن شکل میگیرند. به دلیل آنکه غبار کدر آن جلوی سحابی نشری قرمزرنگ IC 434 قرار گرفته است، دیده میشود.
ستارهها درون ابر تاریک در حال تشکیل شدن هستند، سحابی سر اسب در فاصلهی ۱۵۰۰ سال نوری از ما و در نزدیکی سحابی شکارچی قرار دارد.
سحابی چشم خدا در صورت فلکی دلو
سحابی پیچهای، سحابی هلیکس، سحابی مارپیچ یا NGC 7293، یک سحابی سیارهای در صورت فلکی دلو است سحابی مارپیچ در سال ۱۸۲۴ توسط کارل لودویک هاردینگ کشف شد و یکی از نزدیکترین سیاره های به زمین است (حدود ۷۰۰ سال نوری). آنرا به «چشم سائرون در ارباب حلقه ها» بسیار شبیه دانستهاند.
در مرکز این سحابی یک هسته داغ قرار دارد و همان ستاره کوتوله سفید است که از خود پرتو فرابنفش گسیل میکند و باعث درخشش این سحابی می شود.
در وسط این سحابی٬ هستهای داغ و پرچگال قرار دارد که از خود پرتوهای فرابنفش گسیل میکند و سبب درخشش سحابی میشوند. سحابی هلیکس نمونه خوبی از آخرین مرحلهای است که ستارگانی مانند خورشید قبل از آخرین فروپاشی خود تجربه خواهند کرد.
منبع: باشگاه خبرنگاران