کاوه آمد، آهنگر با درفش آمد

بسیاری از مردم باورشان نمی‌شد کاوه رفته باشد. آن هم بعد از روزی که بنا شد جای شاه عباس بایستد در میدان دروازه شیراز! ماموران دولتی اما برای کاری که به آنها محول شده بود مصر بودند. حالا دوباره بازگشته با آن درفش و پشتوانه، با آن اندام برافراشته که پس از مدتها جنگ با ضحاک ماردوش خم به ابرو نیاورده و غم نریخته توی کاسه کوچک آش مردم شهر!

بعد از آنکه عملیات احداث مترو تمام شد، یا شاید کمی این طرف‌تر یا آن‌طرف‌تر دوستداران اصفهان وعده مدیران را به یادشان آوردند. آبان ماه سال 96 از راه رسیده بود. 14 سال گذشته از روزی که کاوه ناخواسته رفت و بنا شد زودتر از 14 بهار بازگردد به شهر، به نصف جهان؛ به اصفهان!

ایرج محمدی تراشیده بود پیکره سنگی را که کاوه پنهان شده میان آن سالها مانده بود به انتظار! بعد از دیدار محمدعلی جوادی شهردار آن سالهای اصفهان با ایرج محمدی بحث‌ها رفت سراغ توجه به عناصر سنتی و فرهنگی که می‌بایست همخوانی می‌داشتند و سر سازگاری با هم.

میدان نقش جهان شده بود میزبان بازی چوگان و کاوه آهنگر که به گواه شاهنامه ابوالقاسم فردوسی برخاسته بود به قیام با ماردوش خون ریز، شد سمبل دروازه شیراز یا همان میدان آزادی!

مجسمه 6 و نیم متر ارتفاع داشت و 5 تن وزن. متشکل از دو تکه برزین. هنرمند مجسمه ساز آن قدر به کارش مسلط بود که بداند درفش نماد بارزی است برای کاوه و پیش بند چرمی آهنگر نامدار باید بشود همان درفشی که در اهتزار است. کاوه مصمم است در خلق محمدی. اصلا همانی است که باید باشد! تصمیمش را گرفته برای از میان برداشتن یک جای ظلم و ظالم! ساخت مجسمه کاوه آهنگر از سال 79 آغاز شد و دو سال بعد نشست جای شاه عباس صفوی. عملیات اجرایی خط یک مترو اصفهان اما از راه رسید و مدرن شدن وسایل حمل و نقل عمومی ایجاب می‌کرد کاوه برود جایی پنهان شود تا سر وقت بازگردد. میدان آزادی اصفهان یکی از ایستگاه‌های مترو بود و رفتن موقتی کاوه حتمی به نظر می‌رسد.. شامگاه یکشنبه 16 اردیبهشت مجسمه کاوه بازگشت سر جایش.

6 ماه قبل انجمن دوستداران اصفهان به فریدون الهیاری، نامه ای نوشتند و از او به عنوان مدیر کل اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اصفهان خواستند تندیس کاوه را به میدان آزادی بازگرداند.

در نامه انجمن دوستداران اصفهان که به امضای تعدادی از سازمان های مردم نهاد شهر هم رسیده بود، ضمن ابراز نگرانی از تلاش های کردهای سوریه و اقلیم کردستان عراق برای کرد شناختن کاوه و نصب تندیس‌های کاوه در شهرهای «عفرین» و «سری کانی» سوریه، به پیوندهای تاریخی اصفهان و کاوه آهنگر اشاره شده بود.

مهدی مزروعی، عضو شورای اسلامی شهر اصفهان در خصوص بازگشت مجسمه کاوه به آزادی به ایمنا گفته: «بازگشت مجسمه کاوه آهنگر منجر به شادی بسیاری از شهروندان و اصفهان دوستان شد. کاوه مظهر عدالت طلبی و حق طلبی است و نصب مجدد مجسمه کاوه مطالبه عمومی شهروندان اصفهان بود که خوشبختانه محقق شد. شهردار اصفهان هم شخصاً دستور نصب مجدد مجسمه کاوه را صادر کرد. از این رو از شهردار و کارکنان سازمان زیباسازی شهرداری اصفهان که طی سه روز به صورت شبانه‌روزی برای عملیات نصب تندیس کاوه فعالیت داشتند، قدردانی می‌کنم.»

میدان آزادی اصفهان شاید عجیب تر از هر میدان آزادی دیگر باشد حتی آن که در تهران است! غیر از ماجرای کاوه و غیبت چندین ساله اش، شاه عباس صفوی هم دوام نیاورد در آزادی. تا پیش از انقلاب مجسمه برنزی شاه‌عباس که آن هم کار ایرج محمدی بود آنجا نصب بود، بعد از انقلاب اما شهردار وقت دستور داد برای محافظت از مجسمه و جلوگیری از تخریبش علی الحساب بروند جایی مدفونش کنند! تندیس شاه عباس اما برای همیشه رفت زیر خاک؛ درست مثل شهردار وقت. آخر این مقام مسئول قبل از درگذشتش به کسی اطلاع نداده بود محل دفن مجسمه کجاست؟! تندیس شاه عباس بزرگترین مجسمه برنزی پیش از انقلاب بود و تصویر شاه عباس روی اسب را تجسم می کرد.

به احتمال شهرت خالق شاه عباس و کاوه هم غیر از تحصیلش در ایتالیا آن هم زیر نظر پروفسور فتسینی که از مجسمه‌سازان هم‌دوره شاگال و پیکاسو بود، به سرنوشت مجسمه هایش هم مربوط باشد. مجسمه رفتگر و مجسمه امیرکبیر و مجسمه نی‌لبک زن از کارهای شناخته شده اوست اما هنوز خیلی ها نمی دانند چه بر سر مجسمه شاه عباس و مجسمه سهراب سپهری ساخته شده به دست محمدی آمد. شاید این ناپدید شدن ها هم در شهرت خالقان نقش بسزایی داشته باشد. کسی چه می داند؟!

منبع: روزنامه همدلی