پایان تراژدی قرن
شهر کوچک «ویزل» در غرب آلمان و در کنار رود راین قرار دارد. این شهر در سال 1939 با جمعیتی حدود 25000 نفر وارد جنگ جهانی دوم شد و در ماه مارس سال 1945 پس از بمبارانهای شدید نیروی هوایی سلطنتی انگلیس و آتشباری توپخانه متفقین و با تخریب بیش از 97 درصد از آن با جمعیتی نزدیک به 1900 نفر بههمراه تعدادی از سربازان و افسران آلمانی به تصرف نیروهای امریکایی درآمد.
«ویزل» و شهر «ریز» که در شمال آن قرار دارد دارای دو پل استراتژیک برای رفت و آمد به خاک آلمان بودند و نیروهای متفقین، امریکا و انگلیس در تلاش بودند تا برای عبور از رودخانه «راین» و ورود به آلمان این شهرها را به تصرف خود درآورند، این دو شهر و بویژه «ویزل» در سال 1945تا تصرف کامل بشدت زیر بمباران قرار داشتند.
«رابرت کاپا» (آندره فریدمن/ 1913 بوداپست – 1945 ویتنام) که به تدریج از دوره جوانی و اوجگیری فعالیت سیاسیاش در سال 1930 از شرق اروپا (مجارستان) به مرکز اروپا آلمان و شهر برلین آمده بود و تبعیدی خودخواسته بود، پس از موفق نبودن در گذراندن دروس کالج علوم سیاسی آلمان در برلین رهسپار فرانسه شد تا حرفه عکاس – خبرنگار و پس از آن فتوژورنالیسم را با رویکردی متفاوت تجربه کند.
جنگ داخلی اسپانیا، اوجگیری جنگ جهانی دوم و گرایشهای ضد یهود دولت نازی پس از تصرف فرانسه و پاریس توسط نیروهای آلمانی، آندره فریدمن یهودی را وادار به مهاجرت به امریکا میکند. وی پس از اقامت در نیویورک در اواسط جنگ دوم مجدداً به اروپا بازمیگردد و در اوایل بهار سال 1945 به همراه نیروهای امریکایی وارد شهر و حومه «ویزل» میشود.
این عکس توسط وی در 24 مارس سال 1945 و در حومه ویزل گرفته شده است. عکسی سیاه و سفید که بهدلیل انتشار دیرهنگام آن توسط «کورنلکاپا» و «آژانس مگنوم» پیشتر از این کمتر دیده شده است. این عکس افقی در برگیرنده ویرانیهای گسترده ساختمانها و مزارع روستایی و شکست و تسلیم ارتش نازی در خاک آلمان است. حدود 30 اسیر آلمانی پشت به پشت یکدیگر و با دست هایی روی سر در محوطه باز روی زمین نشستهاند و هنوز آثار دود ناشی از بمباران و آتشسوزی از ساختمانی بدون سقف به چشم میخورد.
این عکس با سایر عکسهای «کاپا» از میدان جنگ و درگیریهای نظامی متفاوت است، این عکس «پایان جنگ» به روایت رابرت کاپا است. در سمت راست تصویر یکی از سربازان متفقین بدون اسلحه روی صندلی یک درشکه و در زیر یک سقف شیبدار چوبی به آرامی نشسته و به عکاس نگاه میکند. چند اسیر آلمانی نیز از زیر دستهای بر سر نهاده، عکاس را زیر نظر دارند. همه چیز در سکوت و خاموشی است. خطوط پرسپکتیو صف اسیران و سقف شیبدار به سمت ساختمانی ویران و افقی پنهان، در دوردست اشاره دارد، هیچ حرکت یا جنبشی دیده نمیشود. بدون اسیران، این عکس مشابهت نزدیکی به عکسهای «تیموتی او. سولیوان» و «آلکساندر گاردنر» از ویرانیهای جنگهای داخلی امریکا (Civil War) در نیمه دوم قرن نوزدهم و در ریچموند دارد.
در این عکس، جنگِ ویرانگر جهانی دوم پس از نابودی جهان و به آتش کشیده شدن آلمان و اسارت آلمانیهای نشسته روی زمین به پایان رسیده است و هیچ نشانی از هیچ سلاحی دیده نمیشود، آلمانها پس از جنگی نافرجام، خود را به اسارتِ خود درآوردهاند و این «پایان جنگ» است.
منبع: روزنامه ایران