تک نرخی کردن ارز گامیمثبت و روبه جلو
قیمت اعلام شده برای معاملات ارز از سوی دولت را از چند منظر باید بررسی کرد. اولاً باید قیمتگذاری و ارزش ارز با روشهای علمیاقتصادی محاسبه شود؛ البته اینکه سال پایه را چه سالی محاسبه کنند ممکن است در ارزش نهایی استخراجشده تأثیر بگذارد.
مسئله بعدی این است که باید در نظر بگیریم طی روزهای گذشته یک سیستم چند نرخی ارز فعال بود که تأثیر مخربی بر اقتصاد داشت ولی از روز گذشته دولت آن را به تکنرخی تبدیل کرده است. اعلام عدد تکنرخی اگرچه با ملاحظات و مصلحتی انجامشده ولی در عمل کار مثبتی است.
به نظر میرسد که اختلاف نظرهایی درباره این رقم اعلام شده وجود دارد با این حال تمام کارشناسان و فعالان اقتصادی معتقدند که اقدام دولت برای تک نرخی کردن ارز هرچند دیر، اما قدمیروبهجلو و مثبت است. دولت بعد از سالها قول تکنرخی کردن ارز، این گفته را عملیاتی کرده است و حالا این امیدواری شکل گرفته است که از این تصمیم خود عدول نکند.
از طرف دیگر چرا تابهحال دولت این وعده را عملیاتی نکرده، پرسشی است که باید دولت به آن پاسخ دهد. ما هم در چهار سال گذشته بارها گفته بودیم که چرا دولت به یکسانسازی قیمت ارز اقدام نمیکند. البته شرایطی در بازار ارز وجود دارد و شاید دولت فکر میکرد که اگر قیمتها به سمت بازار آزاد نیل میکند سبب تورم خواهد شد و از این موضوع قدری ابا داشته باشد.
بالا رفتن ناگهانی قیمت ارز دستخوش موضوعات غیراقتصادی شده و افزایش قیمت کاذب جو روانی منفی را به اقتصاد تحمیل کرده بود. بالاخره همه این اتفاقها سبب شد که دولت تکنرخی کردن ارز را چاره کار بداند. دولت نباید قصد ثابت نگهداشتن ارز را داشته باشد و در شرایط بعدی و تدریجی اجازه دهد سازوکار بازار بهطور تدریجی قیمت ارز را مشخص کند. از طرف دیگر دولت باید از قبل هم اجازه این کار را میداد تا بحران رخ نمیداد. این تنها راهکار وضعیت فعلی بود که دولت آن را اجرایی کرده است.
از طرف دیگر پیشنیاز اجرایی شدن تصمیم دولت را قانون مشخص کرده ولی دولت در اجرای آن تعلل میکند؛ راهاندازی بورس ارز و بازار اصلی و متشکل ارز تنها پیشنیازی است که از اثرات و تبعات ناگوار سفتهبازی در اقتصاد جلوگیری میکند. دولت میخواهد سامانه ثبت میزان ارز مصرفی ایجاد کند؛ البته اگر سامانه منجر به پیمانسپاری قبلی شود اثرات منفی خواهد داشت ولی اگر صرفاً درآمد و هزینه ارزی را رصد و کنترل کند، خیلیخوب خواهد بود. ماندگاری اثر مثبت تصمیم دولت، افزایش تدریجی قیمت ارز و با در نظر گرفتن مابه تفاوت نرخ ارز و قیمت پول داخلی مطرح میشود که بهدور از فعل و اثر سوداگرانه نرخ ارز باید توسط نظام بازار تغییر کند.
منبع: روزنامه تجارت-امیر افسردیر