پرمخاطب،پرهیاهو،پرحاشیه

سعید زندیه در جهان اقتصاد نوشت: این روزها اهالی خاص هنر به ویژه هنر نمایش همگی در حال رقابت در سی و ششمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر هستند.

رقابتی که باعث شکل گیری فضایی پر مخاطب در سالنهای نمایش کشور شده است. سی و ششمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر در حالی آغاز شده  که هنرمندان ایرانی و خارجی در چهار بخش مسابقه بین‌الملل، مسابقه تئاتر ایران بخش الف، مسابقه تئاتر ایران بخش ب و مسابقه خارج از صحنه (تئاتر خیابانی و مکانهای نامتعارف) به رقابت می‌پردازند. در این نوشتار سعی بر این داریم که به اختصار برخی از نمایشهای بخش الف تئاتر ایران را مورد بررسی قرار دهیم.

جشنواره امسال تا به اینجای کار شاهد نمایشی پر مخاطب، پر هیاهو و پرحاشیه بود، نمایش موزیکال الیور توئیست به کارگردانی حسین پارسایی در تالار وحدت تهران که با دو اجرا بر روی صحنه رفت. نمایشی با وسعت زیاد عوامل صحنه، بازیگر، گروه موسیقی و گروه همسرایان و ابعاد گسترده طراحی صحنه.

این نمایش براساس رمان الیور توئیست نوشته چارلز دیکنز با بازنویسی محمدرضا کوهستانی و بازی بازیگرانی همچون آتیلا پسیانی، مهناز افشار، نوید محمدزاده، هوتن شکیبا و غیره پا بر صحنه گذاشت.

در تحسین این نمایش می‌توان به این نکته اشاره کرد که کارگردان الیور توئیست به خوبی توانسته است پیوندی میان موسیقی و نمایش پدید آورد، پیوندی که با بازی درخشان هوتن شکیبا همراه شده است، البته جسارت حسین پارسایی در استفاده از نوجوانان در این نمایش ستودنی است.

نمایش بعدی که می‌توان از آن نام برد، نمایش دو دلقک و نصفی به نویسندگی و کارگردانی جلال تهرانی با بازی مازیار تهرانی، سهراب حسینی و آذین رئوف است. نمایشی که با رویکرد اجتماعی در سالن اصلی تئاتر شهر بر روی صحنه رفت.

بی‌شک می‌توان جلال تهرانی را یکی از موفق‌ترین نویسندگان و طراحان صحنه در کشور دانست. دودلقک و نصفی سرگذشت زندگی شخصیتی را بیان می‌کند که با وجود تمام استعدادهای درونی‌اش به دنبال انتقام جویی از شخصیت رئیس وارد صحنه می‌شود.

نکته قابل توجه این نمایش وجود بازیگران جوان و نسبتاً کم تجربه است و می‌توان گفت که استفاده از بازیگران جوان و نوظهور در آثار جلال تهرانی به یک اصل تبدیل شده است. طراحی صحنه، نور پردازی مناسب و استفاده از گروه موسیقی بر روی صحنه یکی دیگر از شاخصه‌های دودلقک و نصفی است و جلال تهرانی توانسته به خوبی از توانایی خود در خلق نمایشی این چنینی استفاده کند.

نمایش دیگری که می‌توان از آن نام برد، نمایش ماراساد به کارگردانی ایمان اسکندری و نویسندگی عرفان ناظر برگرفته از نمایش پیتر وایس است، نمایشی که در دو نوبت در تالار حافظ بر روی صحنه رفت.

ماراساد در فضایی غیر واقعی بیانگر داستانی از یک نویسنده فرانسوی به نام مارکی دوساد است که لحظات پایانی زندگی ژان پل مارا یکی از سه چهره اصلی انقلاب فرانسه را نشان می‌دهد.

طراحی گریم و لباس بی نظیر ، طراحی نور و طراحی صحنه مناسب در کنار بازی بازیگران جوان این نمایش همگی نمایانگر یک اجرای بی‌نقص بود، بازیگرانی همچون مهران امام بخش، امین طباطبایی، بهنام دارابی، مهتاب جورابچی و غیره.

در تحلیل این نمایش می‌توان به این نکته اشاره کرد که ماراساد مواجهه‌ای بین فردگرایی افراطی و انقلاب اجتماعی سیاسی است.

نمایش بعدی به میزبانی تماشاخانه ایرانشهر در تالار استاد سمندریان بر روی صحنه رفت، نمایشی با کارگردانی اشکان خیل نژاد براساس نوشته الن بنت با نام پسران تاریخ.

پسران تاریخ از جمله نمایش‌هایی است که طراحی صحنه آنچنانی درش وجود ندارد و نمایش متکی بر بازی بازیگران جوانش است، نمایشی طنز و در عین حال سراسر جذاب از نگاه تماشاگر.

این نمایش حکایت دانش آموزانی را رقم می‌زند که در پیکار با معلمان خود به فکر قبول شدن در دانشگاه آکسفورد و کمبریج هستند و در این پیکار برنده یا بازنده شدن بسیار اهمیت دارد.

در آخر می‌توان گفت نمایش‌هایی همچون مفیستو به کارگردانی مسعود دلخواه، آناکارنینا به کارگردانی آرش عباسی، رولور به کارگردانی پوریا کاکاوند، آبی مایل به صورتی به کارگردانی ساناز بیان، آکواریوم به کارگردانی سیامک احصایی، صد در صد به کارگردانی مرتضی اسماعیل کاشی و خانه‌ای در انتهای خیابان بهار به کارگردانی ندا هنگامی، همگی جزء نمایش‌های پر مخاطب این دوره از جشنواره تئاتر فجر بوده است.

سی و ششمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر از بیست و هفتم دی ماه کار خود را آغاز کرده و تا نهم بهمن ماه ادامه دارد. حال باید دید در این رقابت از دیدگاه داوران چه کسانی در جایگاه بهترینها قرار می‌گیرند.