روند نرخ ارز تا آخر سال صعودی است
یک کارشناس مسائل اقتصادی بر این عقیده است که اقتصاد ایران اصلاً شرایط مطلوبی ندارد و بحران‌های سیاسی داخلی و بین‌المللی بر روند بازار ارز مؤثر است و با همین روندی که در پیش است تا پایان سال نه تنها با کاهش نرخ ارز مواجه نخواهیم بود بلکه این نرخ افزایش هم خواهد داشت.
بعد از مدت‌ها که دلار و بازار ارز ثابت باقی‌مانده بود، تقریباً از ابتدای شهریورماه سال جاری قیمت دلار با شیب ملایم رو به افزایش گذاشت و به مرز 4 هزار تومان نزدیک شد؛ از همان روز بود که انتقادات به دولت و تیم اقتصادی کشور هم شروع شد.
برخی از کارشناسان دلایل این افزایش قیمت و نوسانات بازار ارز را سیاست‌های دولتی در پایین نگه‌داشتن هزینه‌های تولید و برخی دیگر دلیل آن را سرکوب قیمت ارز توسط دولت می‌دانند. طبعاً سیاست‌های داخلی و تهدیدات بین‌المللی و منطقه‌ای در ایجاد بحران در بازار ارز بی‌تأثیر نیست اما به نظر می‌رسد مهم‌ترین عاملی که باعث می‌شود شاهد یک نظم و ثبات در بازار ارز نباشیم، نبود سیاست‌های صحیح و اقتصاد کشور است.
سیاست‌های اقتصادی کشورمان چند دهه است که با مشکلات عمیق و زیرساختی مواجه است. اقتصادی تک‌محصولی و وابسته به نفت. همین مورد کافی است تا به عمق فاجعه در سیاست‌های اقتصادی کشور پی ببریم. به نظر می‌رسد افزایش صادرات غیرنفتی و خصوصی‌سازی در این برهه زمانی بتواند بحران را از اقتصاد کشور و فراز و نشیب‌های همیشگی رها کند.
هادی حق‌شناس، کارشناس مسائل اقتصادی در گفت‌وگو با رویداد۲۴، به نوسانات قیمت ارز در بازار اشاره کرد و گفت: نوسانات قیمت ارز می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد؛ ازجمله تغییرات شاخص‌های پولی و مالی داخل کشور، فعل‌وانفعالات اقتصادی خارجی کشور و یا تراز بازرگانی خارجی کشور می‌تواند باشد.
حق‌شناس ادامه داد: ما در سال جاری ابلاغ کاهش نرخ سودی بانکی را در دستور کار داشتیم؛ طبیعتاً زمانی که نرخ پول یا بهره دچار تغییر در جهت کاهش می‌شود، پول به دنبال پناهگاه دیگری خواهد رفت. اگر اقتصاد کشورمان وضعیت نرمالی داشت یعنی در شرایط رکود و تورم نبودیم، نگرانی وجود نداشت و می‌شد تحلیل واقع‌بینانه‌ای در خصوص چرایی نوسانات نرخ ارز داشت.
این کارشناس با اشاره به وضعیت نابسامان داخلی و خارجی کشورمان در حوزه اقتصاد، تصریح کرد: اکنون در شرایطی به سر می‌بریم که شوک‌های اقتصادی همچنان بر اقتصاد ایران، مؤثر است؛ نوع رفتارهای رئیس‌جمهور آمریکا، تحریم‌هایی که مرتباً بحث آن مطرح می‌شود و تحولات منطقه‌ای همه و همه می‌تواند در عرضه ارز مؤثر باشد. هرگاه در عرضه ارز دچار مشکل باشیم این موارد می‌تواند در نوسانات نرخ ارز هم تأثیرگذار باشد. هرچند که باید تأکید کنم پارامترهای سیاسی نیز در نوسانات بازار ارز مؤثر است.
حق‌شناس بابیان اینکه روند کاهشی نرخ بهره در نوسانات نرخ ارز تأثیرگذار است، خاطرنشان کرد: در طول سنوات گذشته هیچ‌گاه ما به تفاوت تورم داخلی به تورم خارجی در نرخ ارز تعدیل نشده است. منظور از تورم خارجی این است که ما از آن کشورها کالا وارد می‌کنیم و این ما به تفاوت باید نرخ ارز را تعدیل کند، اما متأسفانه در سال‌های گذشته این اتفاق اصلاً رخ نداده است. به‌طور مثال از شهریور سال 96 تا شهریور سال 92، درحالی‌که تورم در این 4 سال بیش از 50 درصد و تورم وارداتی 20 الی 25 درصد بوده است، اما ما به تفاوت این نرخ ارز به‌هیچ‌عنوان تعدیل نشده است.
این کارشناس مسائل اقتصادی، با اشاره به تقویت نشدن بخش واقعی اقتصاد، گفت طبق قانون برنامه 5 ساله ششم توسعه اقتصادی، رشد اقتصادی باید 8 درصد باشد و این اگر این رشد چند سال ادامه داشته باشد ما می‌توانیم شاهد ثبات در بازار ارز باشیم. البته اقتصاد ایران هم باید درون‌زا و رشد اقتصادی باثباتی داشته باشد و شوک‌های خارجی را به حداقل برساند؛ اما اگر این شرایط وجود نداشته باشد و به هر دلیلی شوک‌های خارجی بر اقتصاد ایران استمرار داشته باشد و رشد اقتصادی نیز کیفیت و ثبات نداشته باشد، یعنی صرفاً ناشی از فروش نفت نباشد، در این شرایط می‌توانیم به ثبات در بازار ارز امیدوار باشیم.
حق‌شناس با اشاره به قیمت واقعی ارز، خاطرنشان کرد: قیمت ارز بر اساس شاخص تورم و نرخ بهره مشخص می‌شود، طبعاً این نرخ ارز قیمت واقعی آن نیست و می‌تواند بیشتر باشد؛ البته اعتقادم براین است که قیمت ارز تا پایان سال هم‌روند صعودی خواهد داشت.
