مخاطرات«بیت‌کوین»ها در بازار مالی
هر روز در اقتصادی که هیچ جیز آن در جای خود قرار ندارد، خبرهای گوناگونی منتشر می‌شود، روزی از راه‌اندازی بورس ارز خبر می‌دهند، روزی دیگر از تقویت بازار سرمایه در جهت رونق اقتصادی خبرهایی را در این‌باره منتشر می‌کنند و روزی دیگر ... اما حالا حرف از ارزهای دیجیتال یا همان بیت کوین است. موضوعی که با وکنش تند کارشناسان بورسی و حتی مسئولان بانک مرکزی مواجه شده است.
روزنامه تجارت نوشت: بیت کوین یک شبکه توافقی است که یک سیستم پرداخت جدید و یک نوع پول کاملاً دیجیتال را بوجود آورده است. این اولین شبکه پرداخت نقطه به نقطه تمرکززدایی شده است که توسط کاربرانش بدون هیچگونه اختیار مرکزی و یا واسطه‌ای، نیرومند شده است. از نقطه نظر یک کاربر، بیت کوین بسیار شبیه پول نقد اینترنتی است. بیت کوین همچنین می‌تواند به عنوان مهمترین سیستم دفترداری با سه ورودی موجود بشمار آید.
حالا بیت کوین‌ها دغدغه جدی برای کارشناسان بازار سرمایه شده است و آن را پدیده‌ای بسیار خطرناک و پر ریسک می‌دانند.
حتی معاون فناوری بانک مرکزی نسبت به ریسک پذیری بالای بیت کوین‌ها هشدار داده است و گفته که این بانک این نوع ارز دیجیتالی را به رسمیت نمی‌شناسد.
بانک مرکزی با وجود آنکه این پدیده را نه قانونی می‌داند و نه غیرقانونی اما نسبت به روج آن نیز هشدار داه است و در این باره از ایجاد جریان‌های سوداگری و افزایش کلاهبرداری در این بازار خبر داده است.
در این باره حکیمی‌با اشاره به اینکه بیت کوین‌ها از دو جهت قابل اهمیت هستند گفت: اول اینکه این ارزها دارای نوسان شدیدی هستند به طوری که طی یک سال اخیر تا ١٠ برابر افزایش قیمت داشته‌اند، اما این رشد پایدار نیست. بنابر این با توجه به این نوسان نمی‌تواند قابلیت اتکای چندانی داشته باشد.
موضوع دیگری که معاون فناوری بانک مرکزی آن را مورد تاکید قرار داد به خطرات سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال برمی‌گردد. بنابر توضیحات وی در حال حاضر ابزارهای واسط شکل گرفته‌اند و در حال رشد هستند که آپشن سرمایه‌گذاری خود را بیت کوین اعلام کرده و به عبارتی شرکت‌های هرمی‌در این رابطه فعالیت می‌کنند، حالی که ممکن است اصلا چنین پشتوانه‌ای وجود نداشته باشد، در عین حال که فعلا بین کوین(ارز دیجیتال) در ایران هیچ پشتوانه‌ای نداشته و بانک مرکزی آن را هنوز به رسمیت نشناخته است.
وی در ادامه با اشاره به اینکه این بانک در حال بررسی جوانب بیت‌کوین و سیاست‌گذاری در این رابطه است، اظهار کرد: این در حالی است که ما در حال حاضر نه بیت‌کوین را تایید می‌کنیم و نه رد، اما مساله اینجاست تا زمانی که بانک مرکزی به عنوان سیاست‌گذار در رابطه با آن هنوز سیاست خود را جمع بندی و اعلام نکرده است فقط می‌تواند نسبت به آن هشدار دهد. با این حال برخی منتقد هستند که بانک مرکزی جلوی این ارزها را نمی‌گیرد در حالی که آنها اپلیکیشن‌هایی هستند که ما نمی‌توانیم جلوی آن را بگیریم اما مهم هشدار است که در رابطه با آن به عموم اعلام می‌کنیم که هم ریسک بالایی دارد و هم احتمال کلاهبرداری در آن وجود دارد.
*بیت کوین پرریسک است
آنچه که کارشناسان اقتصادی، بر منفی بودن بیت کوین‌ها پافشاری می‌کنند، نبود بستر مناسب سخت افزاری و نرم افزاری در این باره است.
در در این رابطه، استاد دانشگاه علامه طباطبایی تهران می‌گوید: برای اینکه پول دیجیتال بتواند در بازار سرمایه ایران از روند مطلوبی برخوردار شود باید بسترهای سخت افزاری و نرم افزاری آن فراهم شود اما دراقتصاد ایران و از جمله بازار سرمایه این موضوع عملا در حال حاضر فراهم نیست.
یحیی حساس یگانه در گفت‌وگو با خبرنگار روزنامه تجارت، معتقد است: همه تجربه‌های قبلی در کشورهای مختلف به دلیل عدم وجود بستر نامناسب در این موضوع با شکست مواجه شده‌اند و لذا این موضوع در ایران و اقتصاد کشور هیچ کارآیی ندارد. به گفته این کارشناس بازار سرمایه، نباید با تصمیمات خلق الساعه اقدام به کاری کرد که تبعات آن از پیامدهای آن بیشتر باشدو برنامه‌ریزان اقتصادی برای جلوگیری از گسترش آن باید اقدامات لازم را به عمل آورند. وی برای اثبات اظهارات خود مبنی بر این که این موضوع یک طرح شکست خورده است به معاملات آنلاین بازار سرمایه پرداخت و می‌گوید: در حال حاضر بازار سرمایه خود دارای مشکلات عدیده‌ای است که این چالش‌ها باعث شده تا اطلاعات شفاف ارائه نشود و معاملات آنلاین ارائه نشود در حالی‌که گفته می‌شود معاملا بازار سرمایه آنلاین است.
به گفته وی برای اجرای بیت کوین باید همه دستگاه‌های ذیربط از جمله بانک مرکزی، وزارت ارتباطات و ... با همکاری و مشارکت زیرساخت‌های لازم را در این باره ارائه کنند.
*بیت کوین قمار بزرگ
وی در عین حال پدیده بیت کوین را یک بازار بسیار پر خطر و پر ریسک اعلام کرد و می‌گوید: به نظرم باید جلوی این کار گرفته شود چرا که به سوداگری در بازار سرمایه دامن زده و رانت جدیدی ررا در اقتصاد ایجاد خواهد کرد.
در همین باره خدا رحمی‌دیگر کارشناس اقتصادی بازار بیت کوین را یک بازار قمار‌گونه توصیف می‌کند و می‌گوید: این نوع ارزهای دیجیتال، ارزهای پررریسکی هستند که هیچگاه به رسمیت شناخته نشده‌اند و نخواهند شد و جز تبعات برای بازار سرمایه چیزی را به ارمغان نخواهند آورد.
خدارحمی‌در گفت‌وگو با خبرنگار روزنامه تجارت ادامه می‌دهد: ارزها با نوسان‌های شدیدی مواجه هستند و از طرفی پول خارجی به عنوان یک کالا در سرمایه‌گذاری به صورت یک سرمایه پرریسک قلمداد می‌شود و بسیاری از سرمایه‌گذاران از آن به عنوان یک قمار نام می‌برند.
*دیگر معایب بیت‌کوین
میزان پذیرش: بسیاری از مردم هنوز در مورد بیت کوین آگاهی ندارند. همه روزه، کسب و کارهای بیشتری بیت کوین‌ها را می‌پذیرند چرا که مزایای آن را می‌خواهند، اما این فهرست هنوز کوچک است و نیاز به رشد دارد تا بتوان از فایده‌های این شبکه برخوردار شد. ناپایداری : ارزش کلی بیت کوین‌های در گردش و تعداد کسب و کارهایی که از بیت‌کوین استفاده می‌کنند، در مقایسه با آنچه که باید باشد، هنوز کم است. بنابراین، رویدادها، معاملات یا فعالیت‌های تجاری نسبتاً کمی‌هستند که می‌توانند بر بهای بیت‌کوین اثری چشمگیر داشته باشند.. به لحاظ نظری این ناپایداری، در صورت رشد بازارها و تکنولوژی بیت کوین، کاهش خواهد یافت. پیش از این، جهان هرگز چنین ارز نوپدیدی را به خود ندیده بود، بنابراین تصور اینکه بیت کوین چگونه این راه را به پایان خواهد برد، واقعاً دشوار (و هیجان برانگیز) است. در حال توسعه بودن - نرم افزار بیت‌کوین هنوز نسخه بناست و ویژگی‌های ناقص بسیاری دارد که به طور فعال در دست توسعه است. ابزارها، ویژگی‌ها و سرویس‌های جدید در حال توسعه یافتن هستند تا بیت‌کوین را امن‌تر و برای توده مردم دسترس‌پذیرتر بسازند. بیشتر کسب و کارهای بیت‌کوینی نوپا بوده و هنوز تحت پوشش بیمه نیستند. به طور کلی، فرایند بلوغ بیت کوین هنوز در جریان است.
تهیه از ایلیا پیرولی
