نظارت؛ حلقه گمشده واردات کشور
رفتوآمدهای متعدد هیاتهای تجاری به ایران اگرچه امیدوارکننده است، اما از سوی دیگر میتواند پیامدهای نامناسبی برای کشور در بر داشته باشد.
ابراهیم جمیلی،رییس خانه اقتصاد ایران در روزنامه جهان صنعت نوشت: به دنبال سفر رییسجمهور روسیه به ایران، این بار فعالان صنایع غذایی این کشور برای برقراری ارتباط تجاری با همتایان ایرانی خود به تهران آمدند تا با توجه به ظرفیتهای مناسبی که برای همکاری مشترک به خصوص در این حوزه وجود دارد، با یکدیگر گفتوگو کنند، اما واقعیت این است که با وجود مفید بودن چنین رفت و آمدهایی که میتواند فضا را برای افزایش مبادلات تجاری فراهم کند به دلیل مشکلاتی که در حوزه نظارت در کشور ما وجود دارد، معمولا به ضرر مصرفکننده تمام میشود چراکه در مقابل صادراتی که از ایران به کشورهای هدف صورت میگیرد، کالاهایی در مقابل وارد میشود که نهتنها کیفیت لازم و قابل ملاحظهای ندارد بلکه با قیمتهای بالا به دست مردم میرسد.
در رابطه با روسیه نیز با وجود اینکه این کشور در حوزههایی مانند تولید کالاهای صنعتی، دانههای روغنی، چوب و الوار، گندم و نهادههای دامی سرآمد است و میتواند در ازای واردات انواع مواد غذایی از ایران، چنین کالاهایی را به کشور ما صادر کند اما به دلیل ضعف دستگاههای نظارتی، واردکنندگان به سراغ خرید کالاهایی میروند که حتی از کیفیت تولیدات داخلی ایران نیز رتبه پایینتری دارند.
از این رو گاهی بازار ایران به جولانگاهی برای کالاهای بیکیفیت چینی یا دستگاهها و تجهیزات قدیمی روسی یا مواد غذایی سطح پایین تبدیل میشود که نه تنها سودی برای کشور ندارد بلکه بازار تولید داخلی را با مشکلات زیادی روبهرو میکند.
اما آنچه در شرایط فعلی قابل تامل است، این است که حتی مسوولان وزارتخانه و سازمانهای مرتبط با صنعت و تجارت کشور نیز که خودشان متولی رسیدگی به چنین شرایط نابسامانی هستند از مشکلات و موانعی که در راستای توسعه تجارت ایران وجود دارد، لب به گلایه میگشایند و مشکلات را یک به یک عنوان میکنند در حالی که در شرایط فعلی که وضعیت تجارت خارجی کشور چندان تعریفی ندارد باید مسایل مرتبط با توسعه تجارت خارجی به درستی پیگیری شود.
در این میان لازم است دستگاههایی مانند گمرک و سازمان حمایت مانع ورود کالاهای غیراستاندارد که حتی در کشورهای خارجی اجازه استفاده آنها وجود ندارد، شوند و در این زمینه نظارتهای کافی را انجام دهند تا هر کسی به خود اجازه ندهد که برای سوءاستفاده از بازار داخلی کشور، هر کالایی را از کشورهای مختلف وارد کند.
همچنین با توجه به تلاش ایران و روسیه برای تقویت مناسبات تجاری که این روزها در حال انجام است، انتظار میرود دولتمردان بار دیگر بازار روسیه را که میتواند واردکننده خوبی برای مواد غذایی ایران باشد از دست ندهند و شرایط را برای افزایش مبادلات تجاری مفید دوجانبه فراهم کنند.
چرا که در حال حاضر تحرکهای خوبی از جانب کشورهایی مثل روسیه در راستای افزایش همکاریها با ایران در حال انجام است که باید به سمت و سوی درستی هدایت شود.
در غیر این صورت میتوان گفت با وجود رفتوآمدهای متعدد تجاری، در بر همان پاشنه میچرخد و نتایج مثبتی دربر نخواهد داشت.البته به طور کلی باید به این نکته توجه داشت که افزایش همکاریهای تجاری و اقتصادی در عرض یک ماه و یک سال ممکن نمیشود بلکه به رفتوآمدهای مکرری نیازمند است تا دو طرف آگاهیهای لازم را از توانمندیهای یکدیگر به دست آورند.
در خصوص روسیه نیز میتوان گفت این کشور برای افزایش همکاریهای دوجانبه اعلام آمادگی کرده اما بهرهمندی از چنین موقعیتی به رفتار حاکمیت و سازمانهای توسعهای بستگی دارد.
این در حالی است که برخی صحبتهایی را در مورد کمکاری بخشخصوصی به میان میآورند در صورتی که بخشخصوصی در این حوزه ایرادی ندارد و سرعت تغییر شرایط اقتصادی و تجاری به رفتار نهادهای قدرت و دولتمردان بستگی دارد.