استخدامهایی به روش عجیب شرکتی
موسسات دولتی و شهرداریها در ایران سالهاست که استخدامشان را به روش عجیبی به نام استخدام شرکتی انجام میدهند. افرادی که به این شکل استخدام میشوند روی کاغذ برای شرکتی کار میکنند که وجود خارجی ندارد. حقوقشان را از همان شرکت موهوم میگیرند و تعهداتشان هم در مقابل همان است.
محسن کاظمپور، کارشناس حقوق، درباره روش استخدام در موسسات دولتی و .. در داتیکان نوشت: توجیهی که برای این کار آورده میشود این است که بر اساس قانون (قوانینی که همهشان منسوخ هستند یا اصلا قانون نیستند مثلا یک مصوبه دولت بازرگان را پیدا کردند و اسمش را گذاشتند قانون منع استخدام دولتی) در راستای کوچک شدن دولت حق استخدام کارمندان جدید از ما گرفته شده ولی ما به کارمند جدید نیاز داریم پس با بستن قرارداد پیمانکاری با شرکتی که وجود خارجی ندارد این قانون را دور میزنیم.
اما دلیل واقعی این است که به این شکل افرادی که استخدام میشوند به جای قانون استخدام کشوری مشمول قانون کار میشوند. پس حقوق و مزایای کمتری میگیرند و امکان اخراجشان هست و حتی شرایطشان از مشمولین واقعی قانون کار هم بدتر است چون آن موسسه دولتی میتواند به عنوان عدم نیاز به قرارداد پیمانکاری خاتمه دهد و سایر کارمندان هم میتوانند از این افراد به راحتی سوء استفاده کنند.
باطل بودن این قراردادها مشخص است. تعریف پیمانکاری این است که پیمانکار موظف میشود در قبال دریافت وجه معین و با شرایط معین کار معینی را انجام دهد. مثلا وزارت بهداشت میخواهد تعدادی مرکز بهداشت بسازد با یک شرکت ساختمانی قرارداد پیمانکاری میبندد تا آن شرکت برایش این ساختمانها را بسازد. افرادی که این شرکت استخدام میکند مستخدم پیمانکار هستند نه وزارت بهداشت. این یک قرارداد پیمانکاری صحیح است.
حالا وزارت بهداشت نیاز به پرستار دارد. اینجا دیگر نمیتواند یک شرکت پیمانکار را واسطه کند و نمیخواهد خودش با پرستار قرارداد ببندد. پس میآید یک شرکت صوری درست میکند و قراردادش را با آن شرکت میبندد تا آن شرکت موهوم با پرستار قرارداد ببندد. اینجا پرستار در دنیای واقعی برای وزارت بهداشت کار میکند نه برای شرکتی که وجود ندارد و اسمش را هم نمیداند. پس آن قرارداد پیمانکاری در واقعیت اجرا نمیشود و از اول هم تصمیمی برای اجرای آن نبوده است.