بیمارستان نجمیه تهران، یادگار صاحب این عکس است

این بیمارستان در سال ۱۳۰۸ شمسی از طرف ملک تاج ملقب به نجم السلطنه یکی از دختران فیروزمیرزا پسرعباس میرزای نایب السلطنه(از نوادگان قاجاریه) ساخته و وقف شده است. نجمیه از جنوب به خیابان جامی، از شرق به خیابان حافظ و از شمال با خیابان شیخ هادی در ارتباط است.

نجم السلطنه در سال ۱۲۳۳ شمسی در خانواده‌ای وابسته به سلسله قاجاریه در میان ثروت و امتیازات فراوان متولد شد؛ خانواده‌ای که انقلاب مشروطه وضعیت آن را متزلزل کرده بود. مادرش حاجیه هما خانم، دختر بهمن میرزا بهاءالدوله یکی دیگر از پسران عباس میرزا بود. نجم السلطنه در طول زندگی پرتلاطم خود سه بار ازدواج کرد که هربار زندگی مشترک با فوت همسر پایان پذیرفت.

بار اول در سن ۱۶ سالگی با وکیل الملک کرمانی ازدواج کرد؛ حاصل آن دو دختر به نام‌های عشرت‌الدوله و شوکت‌الدوله بود. مدتی بعد از فوت همسر اول، او با وزیر دفتر آشتیانی ازدواج کرد. حاصل این ازدواج محمد مصدق السلطنه یا همان دکتر محمد مصدق و دختری به نام آمنه دفترالملوک بود. این زندگی مشترک نیز با فوت وزیر دفترآشتیانی پایان یافت و نجم السلطنه سرپرستی فرزندانش را بر عهده گرفت،  اما بعد از گذشت مدتی با میرزا فضل الله خان وکیل الملک تبریزی که به نام میرزا فضل الله خان دیبا نیز شناخته می‌شد، ازدواج کرد و پسری به نام ابوالحسن دیبا به دنیا آورد.

بعد از تغییر سلطنت از قاجاریه به پهلوی، به دلیل اینکه طبق قانون همه مردم باید برای خود نام خانوادگی انتخاب می‌کردند، نجم السلطنه نام خود را به ملک تاج فیروز تغییر داد.

او بیمارستان نجمیه را در قسمت غربی زمین‌های میرزا فضل الله خان دیبا بنا نهاد و خودش در قسمت شرقی آن تا پایان عمر منزل کرد.

نجم السلطنه نیمی از تخت‌های بیمارستان را وقف بیماران مستمند کرد. در طول چندسالی که بیمارستان ساخته می‌شد او با وجود کهولت سن در خانه کوچکی در باغ زندگی می‌کرد و شخصا به امور ساختمان رسیدگی می‌کرد.

نجم السلطنه حق نظارت را به دختران خود و تولیت آن را به پسرانش دکتر محمد مصدق و سپس ابوالحسن دیبا سپرده‌ بود. مدت‌ها پس از ساخت این بیمارستان پسر دوم او ابوالحسن دیبا اولین هتل مدرن تهران به نام هتل پارک را در این زمین احداث کرد.

در کتاب "زنانی که زیر مقنعه کلاهداری می‌کردند" به قلم منصوره اتحادیه، آمده است که «او زندگی ساده و بی‌آلایشی داشت و تجمل به خود راه نمی‌داد. نجم السلطنه ثروتش را وقف ساختن بیمارستان نجمیه کرد.

احتمالا به دلیل سن، تربیت و موقعیت خانوادگی آماده پذیرفتن همه جوانب تحولات مربوط به زنان نبود، اما وقفنامه و حق نظارتی که به دخترانش واگذار کرد، خارج از عرف زمانه بود.

این امر نشانه ذهنیت باز و شهامت اوست؛ به طوری که به حق می‌توان گفت او جزو زنانی بود که زیرمقنعه کلاهداری می‌کرد.»

تاریخ از او به عنوان زنی فعال، خوش فکر، قوی و همگام با جریان روز نام برده است. او در سال ۱۳۱۱ شمسی – شش سال پس از آغاز سلطنت رضاشاه- درگذشت.

اولین مدیر این بیمارستان دکتر یوسف میر بود. او اهل ایروان بود و در سال ۱۹۰۸ میلادی برای تحصیل طب به لوزان سوئیس رفت. در لوزان به تشویق یکی از دانشجویان ایرانی خود به ایران آمد و مدتی پس از آن برای مدیریت این بیمارستان انتخاب شد.

او با فخرآفاق نوه نجم السلطنه ازدواج کرد. در بحبوحه نهضت ملی نفت و زمان نخست وزیری دکتر مصدق یکی از هواداران او به نام محمد حسن شمشیری ضلع جدیدی به بیمارستان اضافه کرد. در دفتر کوچکی در ضلعی که شمشیری آن را ساخت، روی یک پلاک مسی سیاه جمله‌ای نوشته شده بود که نجم السلطنه همیشه آن را بر زبان می‌راند: "هرکسی آن درود عاقبت کار، که کشت".

بیمارستان نجمیه امروز کاربردی آموزشی-درمانی دارد و تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله است، این بیمارستان به عنوان یکی از مراکز درمانی تخصصی و فوق تخصصی در شهر تهران به شمار می‌آید که بخش‌های مختلفی مانند زنان- زایمان، نوزادان،  داخلی، آی سی یو، جراحی، اتاق عمل و بخش‌های پاراکلینیک اوژانس، رادیولوژی،  ماموگرافی و ... دارد.

منبع: ایسنا