پیام سفر قریب الوقوع هیات سعودی به ایران چیست؟

روز شنبه روزنامه کویتی «الجریده» به نقل از یک منبع آگاه ایرانی از سفر قریب‌الوقوع هیئت عربستانی برای ارزیابی خرابی‌های ناشی از حمله به سفارت و کنسولگری عربستان در تهران و مشهد خبر داد.

در صورت تایید و صحت این خبر این نخستین سفر یک هیات دیپلماتیک سعودی به ایران پس از قطع رابطه رابطه دو کشور محسوب می‌شود. در پی اعدام شیخ النمر، دو تجمع اعتراضی در دی ماه 94 درمقابل سفارت این کشور در تهران و کنسولگری آن در شهر مشهد برگزار شد و پس از ورود معترضان به سفارت عربستان و کنسولگری مشهد خساراتی به آنها وارد شد که درنتیجه آن عربستان سعودی رابطه خود را با ایران قطع کرد.

اعزام هیات دیپلماتیک سعودی به ایران نشان می‌دهد که نه‌ تنها عربستان به دنبال کاهش تنش میان دو کشور است بلکه درصدد برآمده تا گذشته را هم با پیش قدم شدم در بهبود مناسبات جبران کند.

پیش‌ از این خبر نیز تنش‌ها میان دو کشور تا حدودی در پی پذیرش حجاج ایرانی برای شرکت در مراسم حج امسال کاهش‌یافته بود هیئت ایرانی بارها در گزارش‌های خود مواضع مثبت سعودی‌ها در خلال گفت‌وگو‌ها را به تهران مخابره کرده‌اند.

حسن هانی زاده، کارشناس مسائل خاورمیانه در گفت‎وگو با رویداد۲۴ در رابطه با دلایل تلاش عربستان برای بازگشایی سفارت خود در تهران گفت: مجموعه رخدادهای اخیر منطقه و عربستان نشان از شکست عربستان در سوریه و یمن دارد که موجب شده عربستان سعودی درصدد بازنگری در سیاست‌های تهاجمی خود نسبت به کشورهای محور مقاومت بربیاید.

وی در این رابطه ضمن اشاره به دیدار اخیر ظریف و عادل الجبیر ابراز کرد: این دیدار در حاشیه نشست وزرای خارجه سازمان همکاری‌های اسلامی در استانبول نشان می‌دهد که عربستان به‌شدت درصدد استفاده از ظرفیت ایران برای برون‌رفت از انزوای سیاسی است.

این کارشناس مسائل خاورمیانه در ادامه افزود: تشکیل یک کمیته سعودی برای سفر به تهران و بررسی آثار ناشی از حمله به این سفارتخانه درواقع بهانه‌ای است برای اینکه عربستان بتواند پل‌های تخریب‌شده با ایران را ترمیم کند، اما تمام تجارب گذشته نشان می‌دهد عربستان سعودی در سیاست‌های خود ثابت‌قدم نیست و تابعی از سیاست‌های آمریکا به‌حساب می‌آید که باید در این خصوص با تأنی و بدون ذوق‌زدگی تحرکات را رصد کرد.

هانی زاده دراین‌باره تأکید کرد: تا زمانی که عربستان یک اقدام عملی در راستای فاصله گرفتن از سیاست‌های تهاجمی خود انجام ندهد، نمی‌توان پیش‌بینی کرد که حقیقتاً و با حسن نیت درصدد بازسازی سیاست‌های گذشته خود و نزدیک شدن به تهران است. البته مجموعه رخدادهای جهانی مانند پیروزی دونالد ترامپ و نگاه تحقیرآمیز او نسبت به عربستان همچنین وضعیت سوریه، شکست داعش در عراق، سوریه و لبنان و بن‌بست رسیدن حملات نظامی در یمن دست‌به‌دست هم داده‌اند تا رهبران عربستان را مجبور کنند برای خروج از انزوا به تهران نزدیک شوند.

وی در این خصوص اظهار داشت: عربستان سعودی به‌شدت احساس انزوای سیاسی می‌کند و بدون همکاری با ایران امکان حل مشکلات منطقه را ندارد و تا زمانی که این کشور کارهای گذشته را ادامه دهد هرروز در نزد افکار عمومی محکوم‌تر می‌شود به‌خصوص پس از شکست اخیر محاصره قطر از سوی عربستان، بحرین، امارات و مصر که به شکست انجامید. لذا نزدیک شدن قطر به ایران باعث شده که عربستان درصدد همکاری با ایران برای خروج از این انزوا برآید.

این کارشناس مسائل خاورمیانه در خصوص اقدامات عملی عربستان تصریح کرد: این کشور در ابتدا باید برای حل بحران سوریه و یمن اقدام جدی به عمل آورد و از ادامه حمله به یمن خودداری کند. همچنین از ارسال کمک مالی و لجستیکی به گروهک‌های تروریستی در سوریه و عراق ممانعت به عمل آورد و جلوی حمله‌های تبلیغاتی رسانه‌های عربستان علیه محور مقاومت مانند انصار الله، حزب‌الله، جمهوری اسلامی ایران و حشدالشعبی را بگیرد.

هانی زاده در ادامه توضیح داد: درصورتی‌که اتفاقات فوق رخ دهد رسانه‌های عربستانی شیوه ملایم‌تری درباره محور مقاومت مانند حزب‌الله، حشد الشعبی و انصار الله اتخاذ کند می‌توان پیش‌بینی کرد که عربستان در پی سیاست‌ها خود به دنبال ترمیم پل‌های تخریبی خود با ایران است.

وی در رابطه با احتمال روی دادن این اتفاقات تأکید کرد: باید در درجه اول این اتفاقات در یمن رخ دهد یعنی نزدیک‌ترین مسئله برای اینکه عربستان بتواند حسن نیت خود را نشان دهد از ادامه حملات به مردم یمن باید خودداری کند درصورتی‌که چنین شود می‌توان پیش‌بینی کرد عربستان حقیقتاً به دنبال فاصله گرفتن از سیاست‌های تهاجمی گذشته خود برآمده است.