دکتر باقر شاملو در واکنش به حادثه «بنیتا» و «آتنا» مطرح کرد؛
نظارت بر مجرمین سابقهدار بعد از رهایی از زندان الزامی است
در بسیاری از کشورهای دنیا، مجرمین خطرناک پس از آزادی تحت نظر هستند. این مسأله درباره مجرمینی که علیه افراد خاص مانند زنان و کودکان جرم مرتکب میشوند از شدت بیشتری برخوردار است. معمولا این افراد پس از آزادی از زندان، شناسایی میشوند، مورد ردیابی قرار میگیرند و حتی به ساکنین محل زندگی این افراد هشداد داده میشود. در حالیکه در ایران چنین شیوههایی وجود ندارد.
هنوز 15 روز از پیدا شدن جسد آتنا اصلانی، دختر خردسال گمشده پارسآبادی نگذشته است که خبر پیدا شدن جسد بنیتای 8 ماهه امروز همه مردم را متأثر کرد. هرچند تفاوتهای زیادی در این دو جنایت وجود دارد ولی به نظر میرسد این دو رویداد تلخ حداقل در یک عامل شبیه یکدیگرند. تحقیقات پلیس و دادستانی در این دو پرونده مشخص میکند که هم قاتل آتنای 8 ساله و هم دزدان ماشین پدر بنیتای 8 ماه دارای سابقه کیفری و زندان میباشند. جالب اینجاست که بنا به گفته یک منبع آگاه، یکی از سارقین به تازگی از زندان آزاد شده است. پدر بنیتا نیز در یک اظهار نظر با پلیس انتظامی گفته است: «قاضی به چه علت حکم آزادی این دو سارق را با یک فیش حقوقی صادر کرده است و باید در این خصوص پاسخگو باشد.» او تأکید داشت: «چرا با یک فیش حقوقی اجازه دادند فردی که ۱۳۰ فقره دزدی داشته است، آزاد شود؟» اینکه هر زندانی پس از گذراندن دوران محکومیتش حق آزادی و رهایی را دارد بر کسی پوشیده نیست ولی به نظر میرسد قوانین موجود در کشور درباره شرایط بعد از آزادی کسانی که چندین بار سابقه کیفری داشتند، دارای یک خلأ جدی است.
دکتر باقر شاملو در گفتگو با داتیکان با اشاره به اینکه باید برای این افراد سازوکاری اندیشید. گفت: «نه در قانون و نه در عمل هیچگونه نظارت و کنترلی بر کسانی که دارای سابقه کیفری هستند، وجود ندارد، اگر هم هست از جنبههای سیاسی و امنیتی قابل بررسی است نه از منظر امنیت اجتماعی.»
عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی در ادامه افزود: «در بسیاری از کشورهای دنیا، مجرمین خطرناک پس از آزادی تحت نظر هستند. این مسأله درباره مجرمینی که علیه افراد خاص مانند زنان و کودکان جرم مرتکب میشوند از شدت بیشتری برخوردار است. معمولا این افراد پس از آزادی از زندان، شناسایی میشوند، مورد ردیابی قرار میگیرند و حتی به ساکنین محل زندگی این افراد هشداد داده میشود. در حالیکه در ایران چنین شیوههایی وجود ندارد.»
این استاد دانشگاه در ادامه اظهار داشت: «به نظر بنده میتوان با دستبند الکترونیکی حداقل برای مدتی زندگی افرادی که چندین بار سابقه کیفری داشتهاند را تحت نظارت و کنترل قرار داد. چون برخی از این افراد ثابت کردهاند که بالقوه خطرناک هستند و ممکن است دوباره مرتکب جرمی شوند.»
شاملو با اشاره به اینکه متأسفانه وضعیت زندانهای ماهم باعث میشود که فرد مجرم به جای تادیب بر انجام جرم مصرتر شود افزود: «زندانها در ایران از نظر اصلاح ناکارآمد هستند و به نظر میرسد باید در مرحله اول در زندان، تدابیری برای این افراد اتخاذ کرد تا پس از آزادی شاهد این چنین فجایعی نباشیم.»
باقر شاملو در ادامه به این مسأله اشاره کرد که وقوع بخشی از این جرائم مربوط به سوءمدیریت است و بخشی نیز مربوط به مسامحه نهادهای اجتماعی است. این استاد دانشگاه در پایان اظهار داشت: «در قانون ما اشارهای به نظارت مجرمین سابقهدار پس از رهایی از زندان نشده ولی فکر کنم در آییننامه زندانها پیشبینیهایی صورت گرفته است. این پیشبینیها نیز عمدتا به مسائلی مانند اشتغال و همکاریهای مجرمین محدود میشود و بحث خنثیسازی وضعیت خطرناک در آن ابتر میماند. چیزی که مهم است این است که باید تدابیری برای نظارت و کنترل این مجرمین سابقهدار صورت گیرد تا مانع از شرایط ایجاد وضعیت خطرناک در جامعه باشیم.»
منبع:داتیکان_فرود نودهی