مجرمان را پس از مجازات رها نکنیم/ افراد جامعه نیازمند داشتن یک پرونده اجتماعی هستند

به گزارش خبرنگار شفقنا زندگی، ماجرا از این قرار است که ۲۹ خرداد ماه مصادف با ۲۴ ماه مبارک رمضان بعد از افطاری، خبری در تلگرام مبنی بر گمشدن دختر بچه ۷ ساله بنام آتنا اصلانی در شهرستان مرزی پارس آباد منتشر شد. پدر آتنا سال‌ها بود که در خیابان پزشکان این شهر دستفروشی می‌کرد و پوشاک می‌فروخت. در این میان دختربچه ۷ ساله‌اش که به گفته اطرافیان دختری باهوش وخوش‌زبان بود، گاهی همراه پدر می‌شد تا به او کمک کند. روز حادثه هم آتنا کنار بساط پدرش بود . آن روز وقتی پدر مشغول گفتگو با مشتری بود، آنجا را ترک کرد و دیگر هرگز بازنگشت. بعد از بررسی های تقریبا یک ماهه. این موضوع مشخص شد که مردی۴۰ ساله که سابقه جرم، و جنایت را نیز داشته  آتنا را به قتل رسانده است.

مطمئنا قتل ” آتنا” اولین پرونده دردناک و تاثر برانگیز جامعه ما نیست و آخرین پرونده نیز نخواهد بود چرا که افکار عمومی هنوز حادثه تلخ قتل “ستایش قریشی” دختر بچه افغانی تبار توسط یک نوجوان ۱۷ ساله را فراموش نکرده است. اما آنچه که مهم و مورد توجه است علل وقوع این نوع آسیب‌های اجتماعی و شاید رشد روز افزودن آن در جامعه است و نیاز است ریشه‌یابی منطقی،‌ علمی،‌ بدرو از احساسات توسط کارشناسان حوزه مسایل اجتماعی صورت بگیرد.

ضرورت مراقبت‌های بعد از مجازات از مجرمین در جامعه

در این رابطه سید حسن موسوی چلک، رییس انجمن مددکاری ایران در گفت‌وگو با شفقنا زندگی در آسیب‌شناسی قتل آتنا اظهار کرد: این موضوع را از چند زاویه می‌توان بررسی کرد اول اینکه فردی که مرتکب این قتل شده مسبوق به سابقه بوده است یعنی سابقه ارتکا به جرایم را داشت اما بعد از ارتکاب به جرم و مجازات اولیه او را رها می‌کنیم یعنی ما مراقبت بعد از مجازات را به درستی انجام نداده‌ایم.

فرزندان را رها نکنید

وی در ادامه تصریح کرد: نکته دوم در حادثه اخیر ” آتنا” در خصوص نیاز به مراقبت بیشتر از فرزندان و رها نکردن آنها بر می‌گردد البته منظور من کنترل شدید از آنها نیست اما ما مسئولیت والدینی را باید به خوبی انجام دهیم و نکته سوم موضوع نیاز جنسی قاتل است که البته هنوز این مسئله بسیار باز و بررسی نشده است و ظاهرا در بررسی‌های قضایی قتل سوم توسط قاتل نیز مشخص شد بالاخره غریزه جنسی غریزه‌ای نیست که بتوانیم به راحتی آن را سرکوب کنیم.

قتل “آتنا” تکرار حادثه تلخ”ستایش”

وی در ادامه تصریح کرد: نکته بعدی که می‌شود در این پدیده  اجتماعی بررسی و تحلیل کرد این است که ما هنوز نمی‌دانیم گذشته فردی که این قتل را مرتکب شد چگونه بوده است. شاید این فرد در زندگی خودش نیز مشکلاتی داشته است چرا که معمولا در این نوع مباحث مطالعه فرد و زندگی شخصی او مهم و کلیدی است. متاسفانه ما چندی پیش موضوعی شبیه به این یعنی قتل ” ستایش قریشی” را داشته‌ایم و قتل ” آتنا اصلانی” همان تکرار موضوع بود و البته این نوع جنایت‌ها اولین و آخرین نیز نخواهد بود و این اتفاقات مجددا تکرار نیز خواهد شد.

آموزش‌های پیشگیرانه را به فرزندان ارائه بدهید

رییس انجمن مددکاری ایران همچنین تاکید کرد: موضوعی که در این بخش مهم است و باید مورد توجه قرار بگیرد این است که اولا باید باید مراقبت‌ها یا آموزش‌های پیشگیرانه را به فرزندان و جوانان به موقع ارائه کنیم تا اگر به هر دلیلی در شرایطی قرار گرفتند بدانند چگونه برخورد کنند. در واقع والدین باید از همان کودکی به فرزندان خود آموزش بدهند که با چه کسانی می‌توانند ارتباط بگیرند و این ارتباط هم چگونه و به چه نحوی باید باشد.

والدین مسایل پیش روی جامعه را به زبان ساده به فرزندان آموزش دهند

به گفته وی،  آموزش‌های فوق باید از درون خانواده شروع و در طول دوران مدرسه و حتی دانشگاه نیز ادامه داشته باشد و پدر و مادرها برای پیشگیری از بروز آسیب، اطلاعاتی را به فرزندان خود ارائه بدهند و مسائل پیش روی جامعه را با زبان ساده آنها آموزش بدهند. البته شرط این آموزش‌ها این است که خانواده ها نیز از این آموزش‌ها آگاهی داشته باشند.

موسوی چلک در ادامه به نقش محیط‌های آموزش در افزایش آگاهی‌های افراد بخصوص کودکان خاطر نشان کرد: محیط‌های آموزشی و محیط‌های اجتماعی که افراد با این محیط‌ها ارتباط دارند می‌توانند با ارائه آموزش‌های لازم به افرادی که بطور مستقیبم با این مراکز ارتباط دارند نقش مهمی در افزایش آگاهی‌های کودکان و حتی گروه‌ها سنی بالاتر ایفا کنند.

افراد جامعه باید پرونده اجتماعی داشته باشند

رییس انجمن مددکار ایران همچنین بر لزوم تشکیل پرونده اجتماعی برای افراد جامعه تاکید کرد و گفت: موضوع بعدی در حادثه فوق توجه به مراقبت پس از انجام جرم است به این معنی که اگر هر فردی به هر دلیلی دچار مشکل، جرم و آسیبی باشد باید روی بازتوانی اجتماعی و روانی آن فرد کار کرد، نمی‌توان به راحتی از کنار این افراد گذشت چرا که معمولا افرادی که مرتکب چنین جنایت‌هایی می‌شوند حتما باید از نظر روانشناسی مورد بررسی جدی قرار بگیرند.

موسوی یادآور شد: در کشور ما وقتتی نوزاد به دنیا می‌آید در همان روزهای اول کارت رشد دریافت می‌کند و اطلاعاتی توسط متخصصین مرکز بهداشت در نزدیک ترین محل زندگی نوزاد به او داده می‌شود و در صورت لازم خدماتی نیز به این افراد داده می‌شود. بنابراین ما نیازمند تشکیل پرونده اجتماعی برای افراد جامعه هستیم که این پرونده باید از همان دوران تولد افراد تشکیل و تا زمان حیات آنها وجود داشته باشد پرونده‌ای که کمک می‌کند افراد نیازها و شرایطی که دارند و خدماتی که نیازمند دریافت آن هستند به آنها ارائه شود.

مجرمان را پس از مجازات رها نکنیم

رییس انجمن مددکاری ایران گفت: متاسفانه ما در جامعه افراد مجرم را پس از مجازات رها می‌کنیم. مثلا افرادی مشابه قاتل ” آتنا” اگر بعد از اینکه دچار مشکل شدند رها نشوند، مورد حمایت و نظارت قرار بگیرند پشتوانه‌ای در کنار آنها باشد این افراد معمولا بعد از این نوع مداخلات آسیب پذیری و آسیب رسانی به دیگران کمتری دارند متاسفانه ما در این بخش کار نکردیم این همان بیانگر مظلومیت حوزه اجتماعی در کشور است.

وی تاکید کرد:‌ البته اینطور نیست که تشکیل پرونده اجتماعی از بروز آسیب‌ها جلوگیری می‌کند اما به هر حال کمک خواهد کرد افرادی که در جامعه زندگی می‌کنند اول اینکه یاد بگیرند  با انجام چه کارهایی و با توجه به چه نکاتی می‌توانند زندگی بهتری داشته باشند و یا اگر دچار مشکل شدند با دریافت چه خدماتی می‌توانند آن مرحله را طی کنند و یک زندگی خوب و مستقل را تجربه کند.

نقش موثر نظارت‌های اجتماعی در کاهش آسیب‌ها

موسوی همچنین به تاثیر نظارت‌های اجتماعی مردم به عنوان یکی دیگر از مولفه‌های تاثیرگذار در کاهش آسیب‌هایی اخیر اشاره کرد و افزود: متاسفانه مردم جامعه ما به اندازه‌ای درگیر مشغله‌های زندگی خود هستند که فراموش کردند نقش نظارت‌های اجتماعی را ایفا کنند البته منظور این نیست که مردم نقش والدین را انجام بدهند ولی بالاخره ما نمی‌توانیم نسبت به برخی موضوعات بی‌تفاوت شویم همین مردمی که بعد از حادثه ” آتنا” این گونه واکنش نشان دادند باید یادبگیرند به وقایع اطراف خود قبل از بروز رویداد حساس باشند و اگر این نظارت‌ها توسط مردم اتفاق بیفتد از بروز بسیاری از آسیب‌های اجتماعی کاسته خواهد شد. شاید این نظارت‌ها و احساس مسئولیت‌ها در شهرهای بزرگ به دلیل عدم ارتباطات محلی محور مشکل باشد اما در شهرها و محیطی‌های کوچک‌تر می‌تواند مورد توجه بیشتری قرار بگیرد.

والدین از تربیت فرزندان غفلت نکنند

رییس انجمن مددکاری ایران ادامه داد: نکته بعدی این است که علت بخشی از اتفاقات اخیر “آتنا” یا  آتناها به غفلتی است که باید در خانواده نسبت به تربیت و مراقبت از  فرزندان باشد برمی‌گردد. به این معنی یعنی والدین نیز باید در خصوص تربیت فرزندان مسئولیت پذیری کامل را داشته باشند ما گاهی مواقع با این تفکر که مرگ مال همسایه است و برای دیگری اتفاق می‌افتد مقداری نسبت به آنچه که به عنوان یک وظیفه در برابر فرزندان داریم و باید انجام دهیم بی‌تفاوت می‌شویم.

در موضوع ” آتنا” احساسی برخورد نشود

به گفته موسوی، احساس تاثر و تالم مردم بعد از بروز حوادثی نظیر ” آتنا” بد نیست اما واکنش‌هایی که در پی آن دنبال انتقام باشیم درست نیست باید اجازه داد قانون و قانونگذار در خصوص این آسیب‌ها اظهار نظر کنند اگر چه این احساسات مردم در فضاهای واقعی و مجازی برای جامعه لازم است و ما نیاز به این نوع مهربانی جمعی داریم اما باید اجازه دهیم قانوگذار در این بخش ورود پیدا کنند اگر چه انتظار این است که قانونگذاران نیز با دقت همراه با سرعت در این موضوع وارد شوند و در خصوص فرایند رسیدگی به این موضوعات اطلاع رسانی شفاف داشته باشند. لذا باید از برخوردهای فردی و خشونت آمیز پرهیز شود چرا که اگر قرار باشد مردم جای قانونگذار تصمیم بگیرد آشوب در جامعه ایجاد می‌شود.