مالیات بر ارزش افزوده؛ سد راه تولیدکنندگان صنعت نوشیدنی
مالیات بر ارزش افزوده و نحوه اجرای آن یکی از مشکلات تولیدکنندگان صنایع غذایی است که بحث آن نخستین بار از سال ۱۳۷۸ به صورت آزمایشی آغاز شد. بر اساس این قانون، مالیات دریافتی در طول زنجیره مصرف دریافت میشود.
تولیدکنندگان غذا و نوشیدنی هنوز درگیر مشکلات طرح ارزشگذاری و الزام برچسب قیمت محصولات غذایی بودند که طرح مالیات بر ارزش افزوده نیز به مشکلات آنها اضافه شد تا تولیدکنندگان در کنار گلایه از قوانین برچسبگذاری و تعیین ارزش، نگرانی خود را از افزایش قیمت محصولات نیز ابراز کنند.
منتقدان طرح مالیات بر ارزش افزوده اعتقاد دارند به علت محاسبه مالیات در کل زنجیره غذایی، به پیچیدگی در تولید میانجامد، در نتیجه اجرای این قانون باعث کاهش قدرت خرید مصرفکنندگان و در نتیجه در بلندمدت موجب ضرر تولیدکنندگان خواهد شد. آنها بر این باورند که شیوه اخذ مالیات بر ارزش افزوده در دو مرحله محاسبه میشود که یک بار ارزش افزوده محاسبه و یکبار هم در مصرف نهایی صنایع غذایی این مالیات محاسبه میشود.
موافقان طرح نیز معتقدند محاسبه مالیات در کل زنجیره غذایی اعمال میشود که این روند به شفافیت در زنجیره غذایی منجر میشود و میگویند بسیاری از تولیدکنندگان با این شفافیت مشکل دارند.
منتقدان طرح مالیات بر ارزش افزوده چه میگویند
احمد فتح اللهی: قیمت نهایی محصولات به طرز قابل ملاحظهای افزایش یافته است
احمد فتح اللهی نایب رییس هیات مدیره انجمن متخصصان علوم و صنایع غذایی یکی از منتقدان طرح دریافت مالیات بر ارزش افزوده از تولیدکنندگان اعتقاد دارد که مالیات بر ارزش افزوده دو مرحلهای است به این معنی که در فاکتور هر ماده اولیهای که وارد شرکتهای صنایع غذایی میشود، یکبار ارزش افزوده محاسبه و یکبار هم در محصول نهایی صنایع غذایی این مالیات محاسبه میشود و به همین دلیل قیمت تمام شده به طرز قابل ملاحظهای افزایش یافته است، به این ترتیب هم قدرت خرید مردم پایین میآید و هم مزیتهای صادراتی این بخش کاهش مییابد.
ناصر بنیادی: بالا بودن قیمت تمام شده محصولات، سد راه تولیدکنندگان صنعت نوشیدنی است
ناصر بنیادی تولیدکننده نوشیدنی سلامتی بناوان نیز با گلایه از مشکلات مالیات بر ارزش افزوده برای تولیدکنندگان، بالابودن قیمت تمام شده محصولات را سد راه تولیدکنندگان و کارآفرینان صنعت نوشیدنی دانسته و معتقد است به این طریق مسیر برای تولید نوشیدنیهای سلامتمحور که با بودجه پایینی راهاندازی شده است، ناهموار میشود.
عیسی شهسوار: شناسایی مصرفکننده نهایی در سیستم مالیات بر فروش در اختیار نیست
عیسی شهسوار خجسته رییس پیشین سازمان امور مالیاتی با تاکید بر ابهام مصوبه مجلس میگوید: به نظر میرسد هدف مجلس از این مصوبه، بردن مالیات بر مصرف به سمت مالیات بر فروش است.
او با بیان اینکه در چنین شرایطی امکان ایجاد شفافیت در شناسایی درآمدهای بنگاهها و واحدهای زنجیرهای از بین میرود و اعتبار مالیاتی که در مراحل مختلف برای بنگاهها در نظر گرفته شده بود نیز دیگر وجود نخواهد داشت، میگوید: درآمد مالیاتی دولت با اجرای این طرح کاهش خواهد یافت.
رییس پیشین سازمان امور مالیاتی با اشاره به احتمال تفاسیر گوناگون از طرح گفت: شناسایی مصرفکننده نهایی در سیستم مالیات بر فروش در اختیار نیست.
موافقان طرح مالیات بر ارزش افزوده چه میگویند
رییس سازمان مالیاتی: تمامیمشکلات مالیاتی رفع شده است
در حالی که منتقدان طرح از مشکلاتی همچون ابهام در شناسایی مصرف کننده نهایی برای اخذ مالیات یا کاهش درآمد مالیاتی دولت و بالا رفتن قیمت تمام شده محصولات و پیامدهای آن سخن میگویند، سیدکامل تقوینژاد معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی و رییس سازمان امور مالیاتی اعتقاد دارد تمام مشکلات اجرایی قانون مالیات برارزش افزوده بررسی شده و قانون تمامیمشکلات را رفع کرده است.
معاون وزیر اقتصاد میگوید قانون مالیات بر ارزش افزوده به نوعی تنظیم شده که شفافسازی را به عنوان مهمترین اصل در مالیات بر ارزش افزوده در دستور کار قرار دهد.
وزیر اقتصاد نیز با بخشی از این قانون مخالفت کرده بود و با استدلال که این قانون باعث افزایش قیمت خواهد شد، تلاش کرد سیستم مالیاتی به سمتی برود تا دریافت مالیات از مصرف کننده نهایی لغو شد. کارشناسان نیز بر این باور بودند که به علت وضع نامناسب بازار، برخی از تولیدکنندگان برای جذب مشتری مبلغ مالیات بر ارزش افزوده را از بنکدار یا واسطه دریافت نمیکنند و در نهایت بجای آنکه مالیات از کل زنجیره غذایی دریافت شود، تنها از مصرف کننده اخذ میشود. نکته دیگر آنکه کارخانههای کوچک و متوسط به علت توان مالی کمتر مجبور به دریافت مالیات از بنکداران میشوند که همین امر باعث میشود بنکداران دیگر خریدار محصولات آنها نباشند.
لزوم برگزاری جلسات مشترک هماندیشی بین قانونگذاران و تولیدکنندگان
فتحاللهی: در جلسات مشترک مشکلات به قانونگذاران منتقل میشود
فتحاللهی یکی از راهکارهای بهتر شنیده شدن صدای تولیدکنندگان را عدم برگزاری جلسات مشترک هماندیشی با قانونگذاران دانسته و میگوید: تشکلها نامهنگاریهای مختلفی با سازمانهای مربوطه انجام میدهند و همه مشکلات به قانونگذاران انتقال داده میشود اما متأسفانه این مراجع جلسههای مشترک هماندیشی تشکیل نمیدهند تا معضلات فعلی رفع و قوانین به طرز شایستهتر و کم هزینهتری اجرایی شود.
ایرج ندیمیمشاور سازمان مدیریت و برنامهریزی با اشاره به حمایت از تولیدکنندگان به لزوم برگزاری جلسات مشترک با صاحبان صنایع میگوید: اگر با کمک دولت، بسته مالیات بر ارزش افزوده اصلاح شود، بسیار کارآمدتر از تصویب و اجرای قانون مالیات بر مصرف خواهد بود.
منبع: پایگاه اطلاع رسانی نوش آنلاین – مریم رضوانی