رقابت ایران و عربستان در جذب سرمایه‌گذاری خارجی در حوزه نفت

جهان اقتصاد نوشت: انتخابات تعیین کننده ریاست جمهوری با دوقطبی تحریم/ تعامل در نهایت با رای قاطع مردم به تداوم تعامل با کشورهای جهان و نه بزرگ به انزوا به پایان رسید. انتخابانی که به جز خود ایرانیان، چشم‌های جهانیان را نیز به خود دوخته بود و آینده مراودات اقتصادی با ایران را تعیین می‌کرد.

اما مهر دولت جدید ایالات متحده بر تمدید تعلیق تحریم‌های هسته‌ای ایران رخداد مهم دیگری است که هفته گذشته رقم خورد. دونالد ترامپ که در ابتدای شروع فعالیتش برجام را بدترین توافقی می‌خواند که در تاریخ ثبت شده است و وعده پاره کردن آن را سر داده بود، به مرور زمان از بازنگری در آن سخن گفت و در نهایت بدون هیچ‌گونه دخل و تصرفی در آن، برای نخستین بار در دوران ریاست جمهوری‌اش حکم تعلیق تحریم‌های مربوط به موضوع هسته ای کشورمان را امضا و برجام را رسما تایید کرد. در اطلاعیه وزارت اور خارجه آمریکا آمده است: ایالات متحده آمریکا به منظور ادامه اجرای تعهدات خود مبنی بر لغو تحریم‌ها در جهت توافقنامه هسته‌ای، همچنان به تعلیق تحریم‌های خود علیه ایران ادامه می‌دهد.

بنابراین با تعیین تکلیف دو موضوع ذکر شده، امید بسیاری برای ورود هر چه بیشتر سرمایه‌گذاران خارجی به کشور و همچنین امضای نخستین قرارداد جدید نفتی وجود دارد. پیش از این پاتریک پویان مدیرعامل توتال فرانسه صریحا امضای قرارداد طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی را منوط به تمدید تعلیق تحریم‌های ایران توسط ترامپ دانسته بود. با اشاره به اینکه تاکنون ۲۰ تفاهم‌نامه با شرکت‌های خارجی به امضا رسیده و فرصت مطالعاتی برخی نیز طی شده است، تداوم ثبات سیاسی کشور که در روزهای گذشته به اثبات رسیده است می‌تواند نوید روزهای بهتری را برای حوزه نفت بدهد.

البته رقیب منطقه‌ای ایران نیز دست روی دست نگذاشته و برای امضای چندین قرارداد نفتی در نخستین سفر خارجی رییس جمهور جدید ایالات متحده برنامه ریزی کرده است.

شرکت نفت عربستان سعودی (آرامکو) همزمان با سفر سه روزه ترامپ به این کشور، ۱۳ قرارداد مختلف در حوزه انرژی به ارزش ۵۰ میلیارد دلار برای امضا با شرکت‌های آمریکایی آماده کرده است. به نقل از بلومبرگ، در این سفر ده‌ها مدیر اجرایی از شرکت‌های مختلف آمریکایی رییس جمهور این کشور را برای امضای قراردادهای تجاری با طرف‌های سعودی همراهی می‌کنند.

امین ناصر مدیر اجرایی ارشد آرامکو، با تایید این خبر گفت: قراردادها با توجه به تامین منافع هر دو طرف تنظیم شده و شرکت‌های آمریکایی شامل جنرال الکتریک، شلمبرژه (بزرگترین شرکت خدمات نفتی جهان) و هالیبرتون (یک شرکت بزرگ خدمات نفتی در تگزاس) در این قراردادها مشارکت خواهند داشت.

وی افزود: شرکت‌های آمریکایی قصد دارند با افزایش سرمایه‌گذاری‌ها، حضور خود را در بازار انرژی عربستان پررنگ‌تر کنند.

البته پادشاهی سعودی که پس از کانادا دومین تامین کننده عمده نفت خام آمریکا به شمار می‌رود، پیش از این نیز با خرید بزرگترین پالایشگاه نفت ایالات متحده بر نفوذ خود در این کشور افزوده بود. آرامکو با در اختیار گرفتن سهم ۱۰۰ درصدی پالایشگاه نفتی پورت آرتور در تگزاس آمریکا، مالکیت کامل ۲۴ پایانه توزیع و همچنین امتیاز انحصاری فروش بنزین و سوخت دیزل در جورجیا، کارولینای شمالی، کارولینای جنوبی، ویرجینیا، مریلند، تگزاس شرقی و بخش‌های عمده ای از فلوریدا را که قبلا به شل اختصاص داشت به دست آورد.

محمد مهدی میثمی