نسل جوان اصلاح طلب ایران، با نگاه دیگری به جهان می نگرد

دسامبر ۲۰۱۲ بود. هانی فحص، از شخصیت‌های برجسته شیعه لبنان، بسیار شادمان به نظر می‌رسید. او در کمال آرامش، قدرتی خارق العاده داشت. اگر چه فحص که او را «صدای اعتدال شیعی» می‌نامند هم اکنون در سرای ابدی به سر می‌برد؛ اما در مصاحبه‌ای با لوریان لوژور که تا این لحظه منتشر نشده، به سؤالاتی درخصوص درگیری میان جوامع مختلف و وضعیت بحرانی به وجود آمده پاسخ گفت. او طبق معمول از میانه روی دفاع می‌کرد و شعار همیشگی‌اش صلح، آرامش و همزیستی مسالمت آمیز بود، از دید هانی فحص، «اهمیت امام موسی صدر و دیگران، ازجمله حسن خالد و کمال جنبلاط، این بود که آن‌ها درک کرده بودند که جنگ لبنان هیچ ثمری در بر نخواهد داشت و برعکس باعثنابودی و ویرانی خواهد شد. آن‌ها تلاش بسیاری کردند که این جنگ دوام نیابد. به همین دلیل هم بود که موسی صدر ربوده شد و کمال جنبلاط و حسن خالد نیز مورد سوء قصد قرار گرفتند و کشته شدند. او گفته است: «به بیان دیگر، میانه روی ممنوع شده، زیرا درواقع اساس و زیربنای طبیعی حاکمیت را تشکیل می‌دهد. پس از اینکه موسی صدر ناپدید شد، دیگر هیچ جنبشی، به جز جنبش امل، از سوی مستضعفان و محرومان آغاز نگردید.» هانی فحص اکنون در گذشته است اما مشروح مصاحبه منتشر نشده او در ذیل آمده است:

بازنگری تجربه میانه روی صدر باعثشد تا هانی فحص انتقاد ملایم، ولی صریحی، از حزب الله و انجام دهد. آنچه که بار‌ها توسط او مکررا مطرح شده است. او در ادامه گفت است: «از سال ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۸، سنی‌ها بر لبنان سیطره داشتند. در آن دوران، حاکمیت کم و بیش خوب عمل می‌کرد.

مزیت شیعه

هانی فحص اشاره‌ای به وضعیت شیعیان لبنان کرده و می‌افزاید: «البته مشخصه تشیع این نیست که صرفاً به اعتراض و مخالفت بپردازد و اعتراض و مخالفت نیز همیشه صحیح نیست. فقه و امامان شیعه همیشه اولویت را به حاکمیت داده‌اند، حتی زمانی که از روند صحیحی تبعیت نمی‌کند. در این دیدگاه، حاکمیت ارزشی به مراتب بالا‌تر از عدالت و عدالت گستری دارد.» این روحانی اعتدالی لبنانی معتقد است: «هم اکنون، شاهد آن هستیم که ایرانیان در فلسطین حاضر شدند؛ جایی که خود اعراب و جهان اسلام در آن حضور کم رنگی داشت. آن‌ها به سوی حماس و ابو نیدال رفتند تا پرچمی را به اهتزاز درآورند که درواقع متعلق به اعراب و سنی هاست. ایرانیان در برابر اکثریت سنی و اعراب، یعنی در برابر منطق تعداد، تصمیم گرفته‌اند که از منطق مثبت خود، صرف نظر نکنند. من ایران را خوب می‌شناسم. در آنجا زندگی کرده‌ام.»

«تهران همه جا حضور دارد»

او در ادامه گفت: «ایران برخلاف اعراب، منابع خود را به شیوه‌ای سازماندهی شده مصرف می‌کند. به همین دلیل ایران همه جا حضور دارد. امروز حضور آن را در یمن می‌بینیم؛ درعین حال که تونس و مصر را نیز‌‌‌‌ رها نمی‌کند. ازاین پس، ایران حتی در لیبی نیز نقشی برعهده دارد. حکومت تهران، بحرین و انقلاب بحرین را رصد می‌کند. به آنچه می‌گویم دقیقاً اشراف دارم، زیرا کار‌شناس این گونه امور هستم. حکومت تهران در لبنان ریشه دوانده؛ از فلسطین خارج نشده و دست از سر اردن و عربستان سعودی نیز برنمی دارد. ایران در برابر تعداد بیشتر اعراب، روی قدرت خود سرمایه گذاری می‌کند.»

آرزویی که محقق نشد

البته برای او کاملاً مسجل است که نسل جوان اصلاح طلب در ایران با نگاه دیگری به جهان می‌نگرد؛ صریحا اعتقاد دارد: نسل جوان اصلاح طلب ایران، به شدت تشنه برقرار ساختن «آزادی ملی» در جهان است. او در‌‌‌‌نهایت یک وصیت سیاسی کرد؛ آرزویی که هرگز تحقق آن را ندید. او گفت: «امیدوارم تا زمانی که زنده هستم شاهد ازبین رفتن خودکامگی اعراب و کشورهای اسلامی باشم.»