پیشنهاد استولتنبرگ برای واگذاری قلمروهای اوکراینی به روسیه
دبیرکل سابق ناتو بهطور غیرمستقیم به اوکراین پیشنهاد داد که برای پایان جنگ و تضمین امنیت مرزهایش، قلمروهایی از این کشور را به روسیه واگذار کند.
«ینس استولتنبرگ» دبیرکل سابق ناتو طی مصاحبهای با روزنامه «فایننشال تایمز» در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چه راهحلی به «ولودیمیر زلنسکی» رئیسجمهور اوکراین پیشنهاد میدهد، با انجام مقایسهای تاریخی بیان کرد: «فنلاند در سال ۱۹۳۹ علیه شوروی جنگید و خساراتی را به ارتش سرخ وارد کرد. این جنگ با واگذاری ۱۰ درصد از قلمروهای فنلاند به شوروی به پایان رسید اما آنها در عوض مرزهای امنی را ایجاد کردند.»
دبیرکل سابق ناتو که هفته گذشته سمت خود را به «مارک روته» نخستوزیر سابق هلند تحویل داد، با ترسیم چنین قیاسی، این پیام را بهطور غیرمستقیم منتقل کرد که اوکراین هم برای تامین امنیت مرزهایش میتواند برخی از قلمروهای خود را به روسیه واگذار کند.
از آنجایی که انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۴ ایالات متحده عمیقا بر این جنگ سایه افکنده است، «دونالد ترامپ» رئیسجمهور سابق آمریکا و نامزد حزب جمهوریخواه هم بارها خواستار پایان دادن به این جنگ شده و وعده داد که اگر رئیسجمهور شود، پیش از مراسم تحلیف این کار را انجام خواهد داد؛ اقدامی که بسیاری از مفسران، تحلیلگران و رسانههای غربی گمانهزنی میکنند که احتمالا با واگذاری قلمروهای اوکراینی به روسیه انجام خواهد شد اما این راهحل چندان مورد پسند رئیسجمهور اوکراین نیست و بیشتر خواهان دریافت سلاح و بودجه برای ادامه جنگ علیه روسیه است.
ابراز پشیمانی دبیرکل سابق ناتو
استولتنبرگ در ادامه این مصاحبه نسبت به اینکه چرا سلاح بیشتری به اوکراین ارسال نشد، ابراز پشیمانی کرد و گفت: «اگر یک چیز باشد که نسبت به آن ابراز پشیمانی کنم، این است که باید خیلی زودتر از اینها به اوکراین کمکهای نظامی بیشتری ارسال میکردیم. من فکر میکنم همه ما باید اذعان کنیم که پیش از حمله باید تسلیحات بیشتری به اوکراین ارسال میکردیم و پس از حمله باید تسلیحات پیشرفتهتر را سریعتر به این کشور میفرستادیم. من به قصور خود در این زمینه اذعان میکنم.»
وی افزود: «ارسال تسلیحات مرگبار گفتوگوی اصلی بود. بسیاری از متحدان با ارسال آنها در پیش از حمله مخالف بودند و از عواقبش میترسیدند. من به آنچه انجام دادهایم، افتخار میکنم اما اگر زودتر شروع میکردیم، بسیار بهتر میشد و حتی شاید میتوانست از حمله جلوگیری یا دستکم شرایط را برای روسیه سختتر کند.»
«ولادیمیر پوتین» رئیسجمهور روسیه و دیگر مقامات ارشد این کشور با استناد به اظهارات رئیسجمهور روسیه بارها هشدار دادهاند که ارسال تسلیحات ناتو به جنگ اوکراین، این ائتلاف نظامی را به طرف دیگر این درگیری بدل میکند و از کشورهای عضو ناتو و همچنین ایالات متحده درخواست کرده تا از پمپاژ کمکهای نظامی به کییف خودداری کنند زیرا چنین اقدامی صرفا جنگ اوکراین را طولانیتر میکند.
«ینس استولتنبرگ» درخصوص درخواستهای مداوم روسیه برای عدم ارسال تسلیحات گفت: «روزها و هفتهها بهخصوص در اوایل جنگ، ما دائما درباره مسائل مربوط به خطوط قرمز روسیه گفتوگو و رایزنی میکردیم. البته که شما باید صبر و به این فکر کنید که شاید این کار بسیار خطرناک باشد اما اینکه قطع حمایت از اوکراین را به دلیل برخی لفاظیها یک جایگزین تلقی کنید، واقعا چنین گزینهای مطرح نیست.»
وی با طرح چنین ادعایی که روسیه اقدامی بابت عبور از خط قرمزهایش انجام نداده، عنوان کرد: «من از تمام به اصطلاح خطوط قرمزی که پوتین تعیین کرده، عبور کردم و ما از بسیاری از آنها گذشتیم اما او اقدامی انجام نداده است. تاکنون همه اینها صرفا بلوف بوده است.»
این اظهارات دبیرکل سابق ناتو درحالی بیان شده که واقعیتهای میدان نبرد، داستان دیگری را روایت میکند. اگرچه غرب تسلیحات و بودجه هنگفتی را در اختیار ارتش اوکراین قرار داده اما همین ارتش و رئیسجمهور این کشور بارها به «ضعف و شرایط متشنج» اوکراین در میدان نبرد و همچنین برتری روسیه در تسلیحات اذعان کردهاند و نتوانستهاند دستاوردهایی را حتی در حمله غیرمنتظره به «کورسک» روسیه کسب کنند. علاوه بر این موارد، اوکراین مدتهاست تقاضای استفاده از تسلیحات دوربرد برای حمله به عمق خاک روسیه را مطرح کرده اما رئیسجمهور بایدن از تشدید تنشها و رویارویی مستقیم با روسیه واهمه دارد؛ یکی از آن خطوط قرمزی که غرب قادر به عبور از آن نیست.
دیدارهای مکرر استولتنبرگ با افسر «کا.گ.ب»
دبیرکل سابق ناتو در مصاحبه با «فایننشال تایمز» به دیدار یک افسر «کا.گ.ب» اعتراف کرد و گفت: «من کاری نکردهام که از آن شرمنده باشم زیرا این دیدار صرفا یک ناهار کاری بود.»
«ینس استولتنبرگ» در رابطه با تماسهایش با «کا.گ.ب» تصریح کرد: «بسیار عجیب بود. پدرم به من میگفت با تنها کسانی که باید در سفارت روسیه در تماس باشی، افراد کا.گ.ب هستند زیرا اینها تنها افرادی هستند که نفوذ دارند.»
وی با اشاره به دیدارهای دهه ۱۹۸۰ درحالیکه در آن زمان «سازمان جوانان حزب کارگر» در نروژ را رهبری میکرد، گفت: «من کاری نکردهام که از آن شرمنده باشم. اما کل داستان این است که آنها من را برای ناهار دعوت میکردند و من هم با شخصی به نام کریلوف در ماه یک بار، در یک رستوران در اسلو و سر یک میز ساندویچ میگو میخوردم. او بیشک افسر کا.گ.ب بود.»
سرویس ضداطلاعاتی نروژ در سال ۱۹۹۱ از استولتنبرگ خواست به این سرویس کمک کند تا «کریلوف» را شکار کنند اما دبیرکل سابق ناتو از انجام چنین کاری خودداری کرد.
سختیهای کار با ترامپ
«ینس استولتنبرگ» با اشاره به دوران ریاستجمهوری «دونالد ترامپ» رئیسجمهور سابق آمریکا گفت: «من از به کار بردن واژه مدیریت کردن خوشم نمیآید اما اولین کاری که پس از اعلام نتایج انتخابات ۲۰۱۶ انجام دادم این بود که به تیم خود گفتم نباید اکنون جوک بسازیم و مسخرهبازی کنیم؛ بلکه باید بهرغم مخالفتهایی که با رئیسجمهور ایالات متحده داریم، با او با احترام رفتار کنیم.»
او گفت: «به خاطر داریم که برخی از متحدان گفتند باید تسلیم شویم و مشارکت نکنیم و چهار سال از نظرها پنهان شویم و حتی برخی گفتند که شاید دیگر نشستهای ناتو نداشته باشیم اما من برعکس آن را انجام و تصمیمگیری کردم. صرف نظر از اینکه آیا ۱۰ درصد یا ۹۰ درصد ناتو تحت ریاست ترامپ فرو میپاشید، این مسئله چیزی را عوض نکرد و من آن کاری را که باید انجام میدادم، انجام دادم.»
«دونالد ترامپ» رئیسجمهور سابق آمریکا و نامزد انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۴ این کشور که قرار است در ماه نوامبر با «کامالا هریس» معاون رئیسجمهور کنونی آمریکا و نامزد حزب دموکرات رقابت کند، پیشتر از تصمیمات و احتمالاتی مبنی بر خروج از ائتلاف ناتو پرده برداشته بود.
رسانههای غربی هم بارها طی چند ماه اخیر به نقل از چندین دیپلمات عضو ناتو نوشتهاند که اگر «دونالد ترامپ» در انتخابات ریاستجمهوری پیروز شود، ناتو با خطر خروج ایالات متحده از این ائتلاف مواجه خواهد شد.
پیشنهاد به اوکراین
دبیرکل سابق ناتو با اشاره به روزهای اول جنگ اوکراین اظهار کرد: «هنگامی که جنگ رخ داد، ناتو هشدار داد که کییف طی چند روز سقوط خواهد کرد. اگر کییف سقوط میکرد، کل جنگ بسیار متفاوت میشد. من با زلنسکی برای اولین بار در تاریخ ژوئن ۲۰۱۹ دیدار کردم. او بیتجربه بود و سوالات سطحی میپرسید اما فکرش را نمیکردم رهبر جنگ شود. او در ابتدا بسیار تقاضای اعلام منطقه پرواز ممنوع را مطرح نمود اما من مخالفت کردم و نسبت به آن پشیمان نیستم زیرا رویکرد ناتو حمایت از اوکراین است نه تبدیل شدن به بخشی از درگیری.»
استولتنبرگ تصریح کرد: «اوکراین همچنان باید نسبت به زمان مذاکره تصمیمگیری کند. اما ما هم باید شرایط را برایشان طوری فراهم کنیم که آنها بتوانند با طرف روسی پای میز مذاکره بنشینند؛ موقعیتی که آنها بتوانند به عنوان کشوری مستقل جان سالم به در ببرند.»